Jump to content

भारतीय आर्थिक सेवा

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून

भारतीय आर्थिक सेवा (संक्षिप्त IES, IES ) ही भारत सरकारच्या कार्यकारी शाखेच्या गट A [१] अंतर्गत आंतर-मंत्रालयीय [२] आणि आंतर-विभागीय केंद्रीय नागरी सेवा आहे. सेवेचे वैशिष्ट्य म्हणजे केंद्र सरकारच्या विविध विभागांमध्ये आणि मंत्रालयांमध्ये ५५ पेक्षा जास्त कॅडर पदे पसरलेली आहेत. आर्थिक विश्लेषण आणि धोरणविषयक सल्ल्यासाठी भारत सरकारमधील ही एक अत्यंत विशिष्ट आणि व्यावसायिक सेवा आहे. [३]

इतिहास

भारतीय आर्थिक सेवा पंतप्रधान जवाहरलाल नेहरू [४] यांनी भारतात आर्थिक धोरणे आणि कार्यक्रम तयार करण्यासाठी आणि अंमलबजावणी करण्यासाठी सुरू केली होती. सेवेच्या निर्मितीच्या दिशेने सुरुवातीची पायरी १९५२ मध्ये शोधली जाऊ शकते. [४] व्हीटी कृष्णमाचारी यांच्या नेतृत्वाखालील समितीने सप्टेंबर १९५३ मध्ये एक अहवाल सादर केला, ज्यामध्ये सांख्यिकी आणि आर्थिक सल्लागार सेवा म्हणून ओळखली जाणारी सेवा स्थापन करण्याची शिफारस केली गेली. [४] याउलट, प्रशांत महालनोबिस यांनी एकत्रित सांख्यिकी आणि आर्थिक सल्लागार सेवेच्या कल्पनेला पसंती दिली नाही. [४]

१२ फेब्रुवारी १९५८ रोजी झालेल्या मंत्रिमंडळाच्या बैठकीत दोन स्वतंत्र सेवा स्थापन करण्याचा निर्णय घेण्यात आला; एक सांख्यिकी सेवा आणि दुसरी आर्थिक सेवा. [५] भारतीय आर्थिक सेवा १ नोव्हेंबर १९६१ रोजी स्थापन करण्यात आली आणि त्याच तारखेला सेवा नियम अधिसूचित करण्यात आले. सेवेचे प्रत्यक्ष कार्य १९६४ मध्ये झाले. [५]

२००९ पर्यंत, भारत सरकारचे मुख्य आर्थिक सल्लागार हे पद केंद्रीय लोकसेवा आयोगाची नियुक्ती होती आणि १९७० पर्यंत जवळजवळ सर्व CEAs भारतीय आर्थिक सेवेचे सदस्य होते.

भरती प्रक्रिया

संघ लोक सेवा आयोग स्वतंत्र अर्थशास्त्र सेवा परीक्षा घेते. किमान पात्रता निकष म्हणजे अर्थशास्त्र आणि संबंधित विषयांमधील पदव्युत्तर पदवी. [६]

प्रशिक्षण

थेट भरती झालेल्यांना फाउंडेशन कोर्स (अखिल भारतीय सेवा आणि केंद्रीय नागरी सेवांसह) ते इन्स्टिट्यूट ऑफ इकॉनॉमिक ग्रोथ (IEG) मधील अप्लाइड इकॉनॉमिक्सपर्यंतच्या विविध टप्प्यांचा समावेश असलेले सर्वसमावेशक परिवीक्षाधीन प्रशिक्षण दिले जाते. प्रशिक्षण कार्यक्रमात देशभरातील नामांकित संस्थांसह विविध संलग्नकांचाही समावेश आहे. प्रशिक्षण अभ्यासक्रमाला सिव्हिल सर्व्हिस कॉलेज, सिंगापूरशी आंतरराष्ट्रीय संलग्नता देखील आहे. [७]

उल्लेखनीय सदस्य

संदर्भ

  1. ^ "Complete Civil Service Schedule of the Civil Services Group A of India" Archived 2016-03-04 at the Wayback Machine..
  2. ^ "History of the Indian Economic Service". Indian Economic Service. Archived from the original on 6 September 2016. 23 December 2016 रोजी पाहिले.
  3. ^ "About IES".
  4. ^ a b c d "History of the Indian Economic Service". Indian Economic Service. Archived from the original on 6 September 2016. 23 December 2016 रोजी पाहिले.
  5. ^ a b "History of the Indian Economic Service". Indian Economic Service. Archived from the original on 6 September 2016. 23 December 2016 रोजी पाहिले.
  6. ^ "IES - UPSC" (PDF).
  7. ^ "Probationary Training" (PDF).
  8. ^ "Modi and economics". Business Standard. 23 December 2016 रोजी पाहिले.
  9. ^ "Obituary: Dr I.G. Patel". Financial Times. 23 December 2016 रोजी पाहिले.
  10. ^ "The Night of the Long Knives". The Telegraph. 26 August 2019 रोजी पाहिले.
  11. ^ "Samar Ranjan Sen dead". The Hindu. 2004-07-30. 7 June 2017 रोजी पाहिले.
  12. ^ "Noted economist Samar Sen dead". Rediff.com. 7 June 2017 रोजी पाहिले.
  13. ^ "From deficits to dividends". Business Line. 12 December 2018 रोजी पाहिले.
  14. ^ "Verma appointed CCI Member". 11 Dec 2018. 9 Oct 2023 रोजी पाहिले.
  15. ^ "S Verma tenure extended as Acting Chair-CCI". Bar&Bench. 24 Jan 2023. 9 Oct 2023 रोजी पाहिले.
  16. ^ Hussain, Yasir. Corruption Free India: Fight to Finish. readworthy, 2012. ISBN 9789380297248.
  17. ^ "Transfer/Posting of SAG officer of IES" (PDF). Indian Economic Service. 22 August 2019 रोजी पाहिले.
  18. ^ "2G scam: A Raja, Siddharth Behura & R K Chandolia are core sector of conspiracy, says CBI". 22 August 2019 रोजी पाहिले.


चुका उधृत करा: "lower-alpha" नावाच्या गटाकरिता <ref>खूणपताका उपलब्ध आहेत, पण संबंधीत <references group="lower-alpha"/> खूण मिळाली नाही.

"https://mr.wikipedia.org/w/index.php?title=भारतीय_आर्थिक_सेवा&oldid=2424891" पासून हुडकले