प्रजा सोशलिस्ट पक्ष
Indian political party  | |||
| माध्यमे अपभारण करा | |||
 विकिपीडिया | |||
| प्रकार | राजकीय पक्ष | ||
|---|---|---|---|
| स्थान | भारत | ||
| मुख्यालयाचे स्थान | |||
| स्थापना |
| ||
| विसर्जित,रद्द केले अथवा पाडले |
| ||
| अधिकृत संकेतस्थळ | |||
| |||
 | |||
प्रजा सोशालिस्ट पक्ष हा एक भारतीय राजकीय पक्ष होता.[१] १९५२ मध्ये समाजवादी पक्ष (भारत) आणि किसान मजदूर प्रजा पक्ष यांचे विलीनीकरण झाले. जयप्रकाश नारायण, रामवृक्ष बेनिपुरी, आचार्य नरेंद्र देवा आणि बसावोन सिंग (सिन्हा) यांच्या नेतृत्वाखालील समाजवादी पक्ष आणि आचार्य कृपलानी यांच्या नेतृत्वाखालील किसान मजदूर प्रजा पक्ष कार्यरत होते.
मार्च १९५४ ते फेब्रुवारी १९५५ पर्यंत त्रावणकोर-कोचीन राज्याचे मुख्यमंत्री म्हणून पट्टम ए. थानु पिल्लई यांच्या नेतृत्वाखाली प्रजा सोशालिस्ट पक्षने मंत्रिमंडळाचे नेतृत्व केले. १९५५ मध्ये राम मनोहर लोहिया यांच्या नेतृत्वाखालील एक गट पक्षातून फुटला आणि "समाजवादी पक्ष" हे नाव त्यांनी पुन्हा वापरले.[२] फेब्रुवारी १९६० ते सप्टेंबर १९६२ या काळात पट्टम ए. थानु पिल्लई यांच्या नेतृत्वाखाली केरळ या नवीन राज्यात पक्ष पुन्हा सत्तेवर आला. १९६० मध्ये कृपलानी यांनी पक्ष सोडला. १९६४ मध्ये अशोक मेहता यांची पक्षातून हकालपट्टी झाल्यानंतर त्यांनी काँग्रेसमध्ये प्रवेश केला.
कामगार संघटनेचे नेते जॉर्ज फर्नांडिस यांच्या नेतृत्वाखालील पक्षाचा आणखी एक भाग १९६७ मध्ये संयुक्त समाजवादी पक्षात सामील होण्यासाठी तुटला. १९७२ मध्ये एक गट पुन्हा फर्नांडिस यांच्या पक्षात विलीन होऊन पुन्हा एकदा समाजवादी पक्ष बनला. इंदिरा गांधींनी आणीबाणीच्या घोषणेनंतर १९७७ मध्ये शेवटी हा जनता युतीचा भाग झाला.[२]
निर्मिती
[संपादन]सप्टेंबर १९५२ मध्ये, किसान मजदूर प्रजा पार्टीचे समाजवादी पक्षात विलीनीकरण झाले. आचार्य कृपलानी अध्यक्ष आणि अशोक मेहता सरचिटणीस होते.[३]
निवडणुका
[संपादन]१९५७ मध्ये सार्वत्रिक निवडणुकीत, पक्षाने एकूण मतांपैकी १०.४१% मत मिळवले आणि लोकसभेच्या १९ जागा जिंकल्या.[४] तथापि, पुढील काही निवडणुकांमध्ये पक्षाच्या मतांची टक्केवारी कमी होत गेली. १९६२ मध्ये एकूण मतांच्या ६.८१% आणि लोकसभेच्या १२ जागा होत्या. [५] १९६७ मध्ये ही टक्केवारी ३.०६% आणि १३ जागा जिंकल्या होत्या.[६] १९७१ मध्ये हे अजून कमी झाले (१.०४% आणि फक्त २ जागा).[३][७]
संदर्भ
[संपादन]- ^ Lewis P. Fickett Jr. (September 1973). "The Praja Socialist Party of India—1952–1972: A Final Assessment". Asian Survey. 13 (9): 826–832. doi:10.2307/2642762. JSTOR 2642762.
- ^ a b "Glossary of Organisations: So". Marxists Internet Archive. 2024-05-26 रोजी पाहिले.
- ^ a b Chandra, Bipan & others (2000).
- ^ "Statistical Report on General Elections, 1957 to the Second Lok Sabha, Volume I" (PDF). Election Commission of India website. p. 37. 10 March 2010 रोजी पाहिले.
- ^ "Statistical Report on General Elections, 1962 to the Third Lok Sabha, Volume I" (PDF). Election Commission of India website. p. 56. 10 March 2010 रोजी पाहिले.
- ^ "Statistical Report on General Elections, 1967 to the Fourth Lok Sabha, Volume I" (PDF). Election Commission of India website. p. 75. 10 March 2010 रोजी पाहिले.
- ^ "Statistical Report on General Elections, 1971 to the Fifth Lok Sabha, Volume I" (PDF). Election Commission of India website. p. 76. 10 March 2010 रोजी पाहिले.