युनूस एमरे
युनूस एमरे | |
तुर्कीमधील युनूस एमरेचा पुतळा | |
जन्म | १२३८ शिव्रिहिसार, सेल्जुक साम्राज्य (आता तुर्की) |
निर्वाण | १३२० युनुसेमरे शेजार, ऑट्टोमन साम्राज्य |
धर्म | इस्लाम |
गुरू | रुमी |
युनूस एमरे (युनूस दर्विश किंवा युनूस एम्रे असे पण ओळखले जाते). (१२३८–१३२०) (Old Anatolian Turkish: يونس امره) युनूस हे तुर्की लोककवी आणि सूफी होते ज्यांनी तुर्की साहित्य आणि संस्कृतीवर खूप प्रभाव सोडला. तुर्की संशोधकांचा असा विश्वास आहे की त्याचा जन्म शिव्रिहिसारजवळील सारकोय नावाच्या गावात झाला होता. ते एक लोकप्रिय कवी होते ज्यांचे ८० व्या वर्षी निधन झाले. सुलतान वलद (रुमीचा मोठा मुलगा) आणि अहमद येसेवी यांच्यानंतर युनूस एम्रे हे पहिले लोककवी आहेत ज्यांनी केवळ फारसी किंवा अरबी भाषेत न राहता स्वतःच्या प्रदेशातील जुन्या अनाटोलियन तुर्की भाषेत रचना रचल्या आहेत.[१]
काव्य शैली
[संपादन]युनूस एम्रे यांच्या कविता, त्यांच्या साधेपणासह - काही प्रमाणात - कठीण सुफी संकल्पनांचे स्पष्टपणे वर्णन करण्याच्या त्यांच्या कौशल्याचा पुरावा आहेत. अझरबैजान ते बाल्कन ते पाकिस्तानपर्यंत अनेक देशांमध्ये तो एक प्रसिद्ध व्यक्ती आहे. त्यांच्या कविता प्रामुख्याने दैवी प्रेम तसेच मानवी नशिबाशी संबंधित होत्या.[२] युनूस एमरे यांचे सर्वात महत्त्वाचे पुस्तक म्हणजे 'रिसालेतुन नुशीये'.
प्रसिद्ध कविता
[संपादन]Yunus'dur benim adım,
Gün geçtikçe artar odum
İki cihanda maksûdum:
Bana seni gerek seni.
माझे नाव युनूस आहे,
प्रत्येक जाणारा दिवस माझ्या ज्योतीला चाहते आणि जागृत करतो,
मला दोन्ही जगात जे हवे आहे ते एकच आहे:
मला ज्याची गरज आहे ती तूच आहेस.
त्याने मोहम्मद आणि त्याच्या कुटुंबातील काही सदस्यांसाठी एक कविता देखील लिहिली;
तुर्की भाषा:
Araya araya bulsam izini
İzinin tozuna sürsem yüzümü
Hak nasip eylese, görsem yüzünü
Ya Muhammed canım arzular seni
भाषांतर:
सतत शोधून मला तुझा माग सापडत असे
तुझ्या चालळेल्या रस्त्यांचा धुळीत मी माझा चेहरा घासतो.
जर देवाने मला दिले तर मी तुझा चेहरा पाहीन हे मुहम्मद,
करण माझी आत्मा तुझी इच्छा करते.
तुर्की भाषा:
Ali ile Hasan-Hüseyin anda
Sevgisi gönülde, muhabbet canda
Yarın mahşer günü hak divanında
Ya Muhammed canım pek sever seni
भाषांतर:
अली, आणि हसन आणि हुसैन एकाच वेळी
त्यांचे प्रेम हृदयात असते,
आत्म्यामध्ये प्रेम असते
पुनरुत्थानाच्या दिवशी, उद्या सत्याच्या न्यायालयात हे मुहम्मद
माझा आत्मा तुझ्यावर खूप प्रेम करतो
वारसा
[संपादन]- जगभरातील काही ठिकाणे जसे की मशिदी, रस्ते, पार्क युनूस एमरे यांच्या नावावर ठेवले गेले आहेत.
- युनेस्कोने 2021 हे युनूस एमरेचे वर्ष म्हणून घोषित केले.[३]
- त्यांची समाधी असलेल्या गावाला त्यांचे नाव देण्यात आले आहे. (युनूसएमरे शेजार)
- तुर्कस्तानमध्ये त्यांच्या योगदानाला श्रद्धांजली म्हणून अनेक पुतळे बांधण्यात आले आहेत.
- युनेस्को जनरल कॉन्फरन्सने १९९१ ला कवीच्या जन्माच्या ७५९ व्या जयंती, आंतरराष्ट्रीय युनूस एमरे वर्ष घोषित करणारा ठराव एकमताने मंजूर केला.
लोकप्रिय संस्कृतीत
[संपादन]युनूस एमरे हे युनूस एमरे: आस्किन योल्कुलुगु, त्यांच्या जीवनावर आधारित दोन सीझन ४४ भागांचे काल्पनिक नाटक यांचे केंद्रस्थान होते. २०१५ मध्ये तुर्की नॅशनल टेलिव्हिजनवर त्याचा प्रीमियर सुरू झाला.[४]
युनूस एमरे: आस्किन सेसी - युनूस एमरेच्या जीवनावर आधारित २०१४ चा तुर्की चित्रपट ज्यात देवरीम एविन मुख्य भूमिकेत होते.[५]
संदर्भ
[संपादन]- ^ "Influential Turkish Folk Poet: Yunus Emre and His Impact". www.coursehero.com (इंग्रजी भाषेत). 2024-02-02 रोजी पाहिले.
- ^ "The Relevance of Yunus Emre in Our Time" [आमच्या काळातील युनूस एमरेची प्रासंगिकता]. १६ जानेवारी २०१९.
- ^ "Turkish cultural institute commemorates poet Yunus Emre" [तुर्की सांस्कृतिक संस्थेने कवी युनूस एमरे यांचे स्मरण केले]. अनाडोलु एजन्सी (इंग्रजी भाषेत). २ फेब्रुवारी २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "Yunus Emre: Askin Yolculugu". IMDB.
- ^ "Yunus Emre: Askin Sesi". IMDB. २ फेब्रुवारी २०२४ रोजी पाहिले.