चर्चा:किर्गिझस्तानचा भूगोल

Page contents not supported in other languages.
विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून

किर्गिझस्तान हे पीपल्स रिपब्लिक ऑफ चायनाच्या पश्चिमेस मध्य आशियातील भूमीगत राष्ट्र आहे. मंगोलियाच्या आकाराच्या सातव्यापेक्षा कमी, [१] १९९,९५१ चौरस किलोमीटर, [२] किर्गिझस्तान हे मध्य आशियाई राज्यांपैकी एक आहे. याचा राष्ट्रीय प्रदेश हा सुमारे ९०० किमी (५६० मैल) पर्यंत वाढलेला आहे. पूर्व ते पश्चिम आणि ४१० किमी (२५० मैल) उत्तरेकडून दक्षिणेस.

किर्गिस्तानची पूर्वेस व दक्षिणेस चीन, उत्तरेस कझाकिस्तान, पश्चिमेला उझबेकिस्तान व दक्षिणेस ताजिकिस्तानची सीमा आहे. फरगाना खो-यात उझबेकिस्तान आणि ताजिकिस्तानच्या सीमारेषा अवघड आहेत. मध्य आशियाच्या स्टालनिस्ट विभाजनाला पाच प्रजासत्ताकांमध्ये विभागणी करण्याचा एक परिणाम म्हणजे बर्‍याच वांशिक किर्गिझ लोक किर्गिस्तानमध्ये राहत नाहीत. कायदेशीररित्या किर्गिस्तानच्या भूभागाचा काही भाग परंतु भौगोलिकरित्या कित्येक किलोमीटरने दूर केलेले तीन एन्क्लेव्ह स्थापित केले गेले आहेत, दोन उझबेकिस्तानमध्ये आणि एक ताजिकिस्तानमध्ये.

किर्गिस्तानच्या भूभागावर टियान शान आणि पमीर पर्वत पर्वत आहेत, ज्यात सुमारे ६५% राष्ट्रीय प्रदेश आहे. टियान शान सिस्टमचा अले रेंज भाग हा देशाच्या नैर्cत्येकडील अर्धचंद्रावर प्रभुत्व आहे आणि पूर्वेकडे चीनच्या झिनजियांग उयगुर स्वायत्त प्रदेशापर्यंत पूर्व पूर्वेकडील विस्तार करण्यापूर्वी मुख्य तियान शान श्रेणी दक्षिण किर्गिस्तान आणि चीन यांच्या सीमेसह चालते. किर्गिस्तानची सरासरी उंची २,७५० मी (९,०२० फूट), ७,४३९ मी (२४,४०६ फूट) पासून पीक जेनगिश चोकोसु ते ३९४ मी (१,२९३ फूट)ओश जवळ फर्गना व्हॅली मध्ये. देशातील जवळजवळ 90% भाग १,५०० मी (४,९०० फूट) पेक्षा १,५०० मी (४,९०० फूट) समुद्र सपाटीपासून [३]

भूमिस्वरूप आणि जलप्रणाली[संपादन]

किर्गिस्तानचा तपशीलवार नकाशा
ही मोडीज खरी रंगीत प्रतिमा कझाकस्तान (वर) आणि किर्गिझस्तान तळाशी असलेले भाग दर्शविते. प्रतिमेच्या शीर्षस्थानी तलाव म्हणजे बालकाश .
भूमिस्वरूप

किर्गिस्तानचे डोंगराळ प्रदेश भौगोलिकदृष्ट्या तरुण आहेत, जेणेकरून शहरी भागाला खोल दरीने वेलींनी वेगाने वेगाने वेगाने चिखल दिलेले आहे. इथे सर्वात मोठा हिमनदी आहे ज्यात एंजिलचेक हिमनदी आहे . [३] किर्गिस्तानमधील 6,500 वेगळ्या ग्लेशियर्स अंदाजे ६५० घनकिलो मीटर (१६० घन मैल) असण्याचा अंदाज आहे . 8,048 चौरस किलोमीटर (5,000 चौरस मैल) किंवा किर्गिस्तानच्या 4.2% व्यापते. केवळ चुय, तलाव आणि फर्गाना खो-याभोवती मोठ्या प्रमाणात शेतीसाठी तुलनेने सपाट जमीन आहे.

उंच शिखरे आर्द्रता पकडणारे म्हणून कार्य करीत असल्याने, किर्गिस्तान तुलनेने त्यांच्यामधून खाली येणा- प्रवाहाद्वारे तुलनेने चांगले आहे. तथापि, किर्गिस्तानमधील कोणत्याही नद्या जलमार्गयोगी नाहीत. बहुतेक छोटे, जलद, अपवाह प्रवाह आहेत. किर्गिस्तानमधील बहुतेक नद्या सिदर्रियाच्या उपनद्या आहेत ज्याच्या पश्चिमेला चीनच्या सीमेवरील पश्चिम टियान शानमध्ये मुख्य नदी आहेत. उत्तर किर्गिस्तानमध्ये उगम पावणारी चुई नदी आणखी एक मोठी यंत्रणा तयार करते, मग ती वायव्येकडून वाहते आणि दक्षिणी कझाकस्तानच्या वाळवंटात अदृश्य होते. अरॅक समुद्रा नंतर य्यस्क-कॅल मध्य आशियातील पाण्याचे दुसरे मोठे शरीर आहे, परंतु खारट तलाव हळूहळू कमी होत आहे आणि तिचे खनिज पदार्थ हळूहळू वाढत आहेत. किर्गिस्तानमध्ये सुमारे la,००० ७,००० चौरस किमी (२,७०० चौ. मैल) क्षेत्रफळ असलेले सुमारे २ la०० तलाव आहेत मुख्यतः 3,000 ते 4,000 मीटर उंचीवर स्थित आहे. केवळ सर्वात मोठ्या तीन लोकांनी १०० चौरस किमी (३९ चौ. मैल) जास्त व्यापलेले आहे १०० चौरस किमी (३९ चौ. मैल) प्रत्येक. दुसरे आणि तिसरे सर्वात मोठे तलाव, सोनकॉल आणि चॅटिर - काल (ज्याचे नंतरचे क्षार देखील आहे) नारिन नदी पात्रात आहेत .

नैसर्गिक आपत्ती वारंवार आणि विविध प्रकारच्या घडत आहेत. डोंगराच्या उताराच्या अतिवृष्टीमुळे आणि जंगलतोडीमुळे कधीकधी संपूर्ण गावे गिळंकृत झालेली चिखल आणि हिमस्खलन होण्याची घटना वाढली आहे. ऑगस्ट १ 1992 1992 २ मध्ये, दक्षिण - पश्चिमी जलाल -बाद शहरात झालेल्या तीव्र भूकंपामुळे कित्येक हजार लोक बेघर झाले.

हवामान[संपादन]

किर्गिस्तान नकाशे कोपेन हवामान वर्गीकरण.

देशाच्या हवामानाचा मुख्यत्वे डोंगर, युरेशियन लँडमासच्या मध्यभागी किर्गिस्तानची स्थिती आणि हवामानाच्या पद्धतीवर परिणाम करण्यासाठी पाण्याचे कोणतेही शरीर नसल्यामुळे मुख्यतः त्याचा प्रभाव पडतो. त्या घटकांद्वारे एक विशिष्ट कॉन्टिनेंटल हवामान तयार होते ज्यामध्ये स्थानिक बदल आहेत. जरी पर्वत ढग गोळा करतात आणि सूर्यप्रकाश रोखतात (वर्षाच्या काही विशिष्ट वेळी काही अरुंद द-या कमी करतात आणि दिवसाला तीन किंवा चार तासांपेक्षा जास्त सूर्यप्रकाशाची कमतरता नसतात) परंतु देश साधारणपणे सन्य आहे, दर वर्षी सुमारे २९०० तास सूर्यप्रकाश पडतो काही भागात त्याच परिस्थितीमुळे तापमानांवरही परिणाम होतो, जे एका ठिकाणी वेगवेगळ्या ठिकाणी बदलू शकतात. जानेवारीत सर्वात गरम सरासरी तापमान ( −४ °से or २५ °फॅ ) दक्षिणेकडील ओश शहर आणि यिसॅक-कूलच्या सभोवताल उद्भवते. नंतरचे, ज्याचे खंड १,७३८ घनकिलो मीटर (४१७ घन मैल) हिवाळ्यात गोठत नाही. खरंच, या नावाचा अर्थ किरगिझमधील "हॉट लेक" आहे. सर्वात थंड तापमान पर्वतीय खो-यात आहे. तेथे वाचन −३० °से (−२२ °फॅ) पर्यंत −३० °से (−२२ °फॅ) किंवा कमी; रेकॉर्ड −५३.६ °से (−६४.५ °फॅ) जुलैचे सरासरी तापमान देखील २७ °से (८०.६ °फॅ) पासून बदलते फर्गाना व्हॅलीमध्ये, जेथे विक्रमी उच्चांक ४४ °से (१११ °फॅ), किमान −१० °से (१४ °फॅ) सर्वात उंच पर्वत शिखरावर. पर्जन्यमान २,००० मिलीमीटर (७८.७ इंच) पर्यंत असते फर्गाना व्हॅलीच्या वरील पर्वतांमध्ये दर वर्षी १०० मिलीमीटर (३.९ इंच) कमी १०० मिलीमीटर (३.९ इंच) येस्क-कॅलच्या पश्चिमेला दर वर्षी.

पर्यावरणीय समस्या[संपादन]

किर्गिस्तानमध्ये मध्य आशियाच्या शेजार्‍यांकडून होणा-या बरीच पर्यावरणीय समस्यांना वाचवले गेले आहे, मुख्यत: सोव्हिएत व्यवस्थेत त्याच्या नियुक्त केलेल्या भूमिकांमध्ये ना अवजड उद्योग किंवा मोठ्या प्रमाणात कापूस उत्पादन होते. तसेच 1990 च्या दशकाच्या सुरुवातीच्या आर्थिक मंदीमुळे औद्योगिक व कृषी धोरणाचे काही गंभीर परिणाम कमी झाले. तथापि, जलसंपत्तीचा अयोग्य वापर आणि प्रदूषण, जमीन खराब होणे आणि अयोग्य शेती पद्धतींमुळे किर्गिस्तानमध्ये गंभीर समस्या आहेत. देशात भूकंप होण्याची शक्यता आहे आणि बर्फ वितळवताना मोठ्या प्रमाणात पूर येईल.

जल संसाधने[संपादन]

  1. ^ "The World Factbook: Kyrgyzstan" United States Central Intelligence Agency. Retrieved 12 January 2010
  2. ^ "The World Factbook: Kyrgyzstan" United States Central Intelligence Agency. Retrieved 12 January 2010
  3. ^ a b Kyrgyzstan Travel Map. Bishkek: Rarity Firm, LTD.