शी जिनपिंग

शी जिनपिंग
	शी जिनपिंग
	चीनचा राष्ट्रप्रमुख
	विद्यमान
	पदग्रहण; १५ नोव्हेंबर इ.स. २०१२
मागील	हू चिंताओ
	चीनचा उप-राष्ट्राध्यक्ष
	विद्यमान
	पदग्रहण; १५ मार्च इ.स. २००८
जन्म	१५ जून, १९५३ (वय: ७१); बीजिंग, चीन
राजकीय पक्ष	कम्युनिस्ट पक्ष

शी जिनपिंग (चिनी: 习近平; १५ जून इ.स. १९५३) हे आशियातील चीन देशाचा सर्वोच्च नेता आहेत. ते सध्या विद्यमान उपराष्ट्राध्यक्ष, कम्युनिस्ट पक्षाचा सरचिटणीस, चीनचे लष्करप्रमुख तसेच कम्युनिस्ट पक्षाची इतर अनेक पदे सांभाळतात.

शी जिनपिंग (जन्म १ June जून १ 1953) हा एक चिनी राजकारणी आहे जो चिनी कम्युनिस्ट पक्षाचे सरचिटणीस (सीसीपी) आणि केंद्रीय सैन्य आयोगाचे (सीएमसी) चे अध्यक्ष आणि अशा प्रकारे चीनचे सर्वोच्च नेते २०१२ पासून चीनचे सातवे अध्यक्ष म्हणूनही काम केले आहेत. चिनी नेतृत्वाच्या पाचव्या पिढीतील सदस्य म्हणून,

शी हे पीपल्स रिपब्लिक ऑफ चायना (पीआरसी) च्या स्थापनेनंतर जन्मलेले सीसीपीचे पहिले सरचिटणीस आहेत.

चिनी कम्युनिस्ट दिग्गज शी झोंगक्सुन यांचे पुत्र, शी यांना सांस्कृतिक क्रांतीदरम्यान त्यांच्या वडिलांच्या निर्मूलनानंतर किशोरावस्थेत शांक्सी प्रांतातील ग्रामीण यानचुआन काउंटीमध्ये निर्वासित करण्यात आले. ते लियांगजियाहे गावातील याओडोंगमध्ये राहत होते, जिथे अनेक अयशस्वी प्रयत्नांनंतर ते सीसीपीमध्ये सामील झाले आणि स्थानिक पक्ष सचिव म्हणून काम केले. सिंघुआ विद्यापीठात कामगार-शेतकरी-सैनिक म्हणून रासायनिक अभियांत्रिकीचा अभ्यास केल्यानंतर, शी यांनी चीनच्या किनारी प्रांतांमध्ये राजकीयदृष्ट्या प्रगती केली. शी १९९९ ते २००२ पर्यंत फुजियानचे गव्हर्नर होते, त्यानंतर २००२ ते २००७ पर्यंत शेजारच्या झेजियांगचे गव्हर्नर आणि पक्ष सचिव झाले. शांघायचे पक्ष सचिव चेन लियांग्यू यांना बडतर्फ केल्यानंतर, २००७ मध्ये शी यांची काही काळासाठी त्यांच्या जागी बदली करण्यात आली. त्यानंतर ते त्याच वर्षी सीसीपीच्या पॉलिटब्युरो स्थायी समिती (पीएससी) मध्ये सामील झाले आणि ऑक्टोबर २००७ मध्ये केंद्रीय सचिवालयाचे प्रथम क्रमांकाचे सचिव होते. २००८ मध्ये, त्यांना हू जिंताओ यांचे गृहीत उत्तराधिकारी म्हणून सर्वोच्च नेते म्हणून नियुक्त करण्यात आले. या उद्देशाने, शी यांची सीएमसीचे आठवे उपाध्यक्ष आणि उपाध्यक्ष म्हणून नियुक्ती करण्यात आली. २०१६ मध्ये त्यांना सीसीपीकडून अधिकृतपणे नेतृत्व केंद्राची पदवी मिळाली.

चीनच्या देशांतर्गत धोरणाचे निरीक्षण करताना, शी यांनी पक्ष शिस्त लागू करण्यासाठी आणि अंतर्गत एकता मजबूत करण्यासाठी दूरगामी उपाययोजना सुरू केल्या आहेत. त्यांच्या भ्रष्टाचारविरोधी मोहिमेमुळे माजी पीएससी सदस्य झोउ योंगकांग यांच्यासह प्रमुख विद्यमान आणि निवृत्त सीसीपी अधिकाऱ्यांचे पतन झाले. "सामान्य समृद्धी" वाढवण्यासाठी, शी यांनी समानता वाढवण्यासाठी डिझाइन केलेल्या धोरणांची मालिका लागू केली, गरिबीविरुद्धच्या लढाईचा भाग म्हणून लक्ष्यित गरिबी निर्मूलन कार्यक्रमांचे निरीक्षण केले आणि २०२१ मध्ये तंत्रज्ञान आणि शिकवणी क्षेत्रांविरुद्ध व्यापक कारवाईचे निर्देश दिले. शिवाय, त्यांनी सरकारी मालकीच्या उद्योगांना (SOEs) पाठिंबा वाढवला, प्रगत उत्पादन आणि तंत्रज्ञान विकासावर भर दिला, प्रगत लष्करी-नागरी संलयन केले आणि चीनच्या मालमत्ता क्षेत्रात सुधारणा करण्याचा प्रयत्न केला. मुख्य भूमी चीनमध्ये कोविड-१९ साथीच्या रोगाची सुरुवात झाल्यानंतर, त्यांनी सुरुवातीला जानेवारी २०२० ते डिसेंबर २०२२ पर्यंत शून्य-कोविड धोरणाचे अध्यक्षपद भूषवले आणि शेवटी कमी करण्याच्या धोरणाकडे वळले.

चीनचे अमेरिकेशी असलेले संबंध, दक्षिण चीन समुद्रातील नऊ-डॅश लाइन आणि चीन-भारत सीमा वाद या बाबतीत शी यांनी अधिक आक्रमक परराष्ट्र धोरण अवलंबले आहे. याव्यतिरिक्त, परदेशात चीनचे आर्थिक हितसंबंध वाढवण्यासाठी, शी यांनी बेल्ट अँड रोड इनिशिएटिव्हचे समर्थन करून आफ्रिका आणि युरेशियामध्ये चीनचा प्रभाव वाढवण्याचा प्रयत्न केला आहे. २०१५ मध्ये शी भेटलेल्या मा यिंग-जेऊ यांचे उत्तराधिकारी तैवानचे अध्यक्ष त्साई इंग-वेन यांच्या नेतृत्वाखाली बीजिंग आणि तैपेईमधील संबंध बिघडले तेव्हा शी यांनी त्यांचे नेतृत्व केले. २०२० मध्ये, शी यांनी हाँगकाँगमध्ये राष्ट्रीय सुरक्षा कायदा मंजूर केला ज्याने शहरातील राजकीय विरोधकांवर, विशेषतः लोकशाही समर्थक कार्यकर्त्यांवर, कडक कारवाई केली.

सत्तेत आल्यापासून, शी यांच्या कार्यकाळात सेन्सॉरशिप आणि सामूहिक पाळत ठेवण्यामध्ये लक्षणीय वाढ झाली आहे, मानवी हक्कांमध्ये घसरण झाली आहे, ज्यामध्ये शिनजियांगमध्ये उइघुरांचा छळ, त्यांच्या नेतृत्वाभोवती व्यक्तिमत्त्वाच्या पंथाचा उदय आणि २०१८ मध्ये अध्यक्षपदासाठी मुदत मर्यादा काढून टाकण्यात आल्या आहेत. शी यांचे राजकीय विचार आणि तत्त्वे, ज्यांना शी जिनपिंग विचार म्हणून ओळखले जाते, ते पक्ष आणि राष्ट्रीय संविधानांमध्ये समाविष्ट केले गेले आहेत. पीआरसीच्या पाचव्या पिढीच्या नेतृत्वाचे केंद्रीय व्यक्तिमत्त्व म्हणून, शी यांनी राष्ट्रीय सुरक्षा, आर्थिक आणि सामाजिक सुधारणा, लष्करी पुनर्रचना आणि आधुनिकीकरण आणि इंटरनेटवरील नवीन सीसीपी समित्या यासह अनेक पदे स्वीकारून संस्थात्मक शक्तीचे केंद्रीकरण केले आहे. ऑक्टोबर २०२२ मध्ये, शी यांनी सीसीपी सरचिटणीस म्हणून तिसरा कार्यकाळ मिळवला आणि मार्च २०२३ मध्ये तिसऱ्या कार्यकाळासाठी राज्य अध्यक्ष म्हणून पुन्हा निवडून आले.[१]

सुरुवातीचे जीवन आणि शिक्षण

शी जिनपिंग यांचा जन्म १५ जून १९५३ रोजी बीजिंगमध्ये झाला, [2] ते शी झोंगक्सुन आणि त्यांची दुसरी पत्नी ची झिन यांचे तिसरे अपत्य होते. १९४९ मध्ये पीआरसीच्या स्थापनेनंतर, शी यांच्या वडिलांनी चिनी कम्युनिस्ट पक्षाच्या प्रचार विभागाचे प्रमुख, उप-पंतप्रधान आणि राष्ट्रीय पीपल्स काँग्रेसचे उपाध्यक्ष अशी अनेक पदे भूषवली.[3] शी यांना दोन मोठ्या बहिणी होत्या, १९४९ मध्ये जन्मलेल्या ची किआओकियाओ (齐桥桥) आणि १९५२ मध्ये जन्मलेल्या ची अन'आन (齐安安).[4] शी यांचे वडील शांक्सीच्या फुपिंग काउंटीतील होते.[5]

शी १९६० च्या दशकात बीजिंग बेई स्कूल, [6][7] आणि नंतर बीजिंग नंबर २५ स्कूल, [8] मध्ये गेले. त्याच जिल्ह्यातील बीजिंग क्रमांक १०१ शाळेत शिक्षण घेतलेल्या लिऊ हे यांच्याशी त्यांची मैत्री झाली आणि ते नंतर चीनचे उपपंतप्रधान बनले आणि शी चीनचे सर्वोच्च नेते झाल्यानंतर त्यांचे जवळचे सल्लागार बनले. १९६३ मध्ये, जेव्हा शी दहा वर्षांचे होते, तेव्हा त्यांच्या वडिलांना सीसीपीमधून काढून टाकण्यात आले आणि हेनानमधील लुओयांग येथील एका कारखान्यात कामावर पाठवण्यात आले. मे १९६६ मध्ये, सांस्कृतिक क्रांतीने शी यांचे माध्यमिक शिक्षण कमी केले जेव्हा विद्यार्थ्यांनी त्यांच्या शिक्षकांवर टीका करण्यासाठी आणि त्यांच्याशी लढण्यासाठी सर्व माध्यमिक वर्ग थांबवण्यात आले. विद्यार्थी अतिरेक्यांनी शी कुटुंबाच्या घराची तोडफोड केली आणि शी यांच्या बहिणींपैकी एक, शी हेपिंग हिला "मृत्यूपर्यंत छळण्यात आले".

नंतर, त्याच्या आईला त्याच्या वडिलांचा जाहीर निषेध करावा लागला, कारण त्यांना क्रांतीचा शत्रू म्हणून गर्दीसमोर मिरवण्यात आले. नंतर १९६८ मध्ये शी १५ वर्षांचे असताना त्यांच्या वडिलांना तुरुंगात टाकण्यात आले. १९६८ मध्ये, शी यांनी बायी स्कूलच्या सुधारणा समितीकडे अर्ज सादर केला आणि बीजिंग सोडून ग्रामीण भागात जाण्याचा आग्रह धरला. [१४] १३ जानेवारी १९६९ रोजी, ते बीजिंग सोडून माओ झेडोंगच्या डाउन टू द कंट्रीसाइड चळवळीसोबत शांक्सीच्या यानान येथील लियांगजियाहे गावात पोहोचले. [१५] यानानचे ग्रामीण भाग खूप मागासलेले होते, [१६] ज्यामुळे किशोरावस्थेत शी यांच्यासाठी मोठी पोकळी निर्माण झाली. त्यांनी एकदा आठवले की त्यांना "पाच अडथळे" (पिसू, अन्न, जीवन, श्रम आणि विचार अडथळा) पार करावे लागले, [१७] आणि या अनुभवामुळे त्यांना ग्रामीण गरिबांशी जवळीक निर्माण झाली. [१६] काही महिन्यांनंतर, ग्रामीण जीवन सहन न झाल्याने, तो बीजिंगला पळून गेला. ग्रामीण भागातील पळून जाणाऱ्यांवर कारवाई करताना त्याला अटक करण्यात आली आणि खड्डे खोदण्यासाठी एका कामाच्या छावणीत पाठवण्यात आले. नंतर तो त्याच्या काकू क्यू युन आणि काका वेई झेनवू यांच्या समजुतीमुळे गावात परतला. [18] तो लियांगजियाहेचा पक्ष सचिव म्हणून काम करत होता, जिथे तो एका गुहेच्या घरात राहत होता. [19]

त्यानंतर त्यांनी यानचुआनमध्ये एकूण सात वर्षे घालवली.[20][21] १९७३ मध्ये, यानचुआन काउंटीने शी जिनपिंग यांना सामाजिक शिक्षणाच्या प्रयत्नांचे नेतृत्व करण्यासाठी जियाजियानपिंग कम्युनमधील झाओजियाहे गावात नियुक्त केले.[22] त्यांच्या प्रभावी कामामुळे आणि गावकऱ्यांशी असलेल्या मजबूत संबंधांमुळे, समुदायाने त्यांना तिथेच ठेवण्याची इच्छा व्यक्त केली. तथापि, लियांगजियाहे गावाने त्यांच्या परत येण्याची वकिली केल्यानंतर, त्याच वर्षी जुलैमध्ये शी परत गेले. गावातील शाखा सचिव लियांग युमिंग (梁玉明) आणि लियांग योहुआ (梁有华) यांनी चिनी कम्युनिस्ट पक्षात त्यांच्या अर्जाला पाठिंबा दिला.[23] तरीही, त्यांचे वडील शी झोंगक्सुन अजूनही राजकीय छळाचा सामना करत असल्याने, सुरुवातीला उच्च अधिकाऱ्यांनी अर्ज रोखला होता.[7] दहा अर्ज सादर करूनही, नवीन कम्यून सेक्रेटरी, बाई गुआंगशिंग (白光兴) यांनी शी यांच्या क्षमता ओळखल्याशिवाय त्यांचा अर्ज सीसीपी यानचुआन काउंटी कमिटीकडे पाठवण्यात आला आणि १९७४ च्या सुरुवातीला तो मंजूर करण्यात आला. [24] त्याच सुमारास, लियांगजियाहे गावाच्या नेतृत्वात बदल होत असताना, शी यांना लियांगजियाहे ब्रिगेडचे पक्ष शाखा अध्यक्ष बनण्याची शिफारस करण्यात आली.

पदभार स्वीकारल्यानंतर, शी यांनी लक्षात घेतले की सिचुआनमधील मियांयांग बायोगॅस तंत्रज्ञानाचा वापर करत आहे आणि त्यांच्या गावात इंधनाची कमतरता असल्याने, त्यांनी बायोगॅस डायजेस्टर्सबद्दल जाणून घेण्यासाठी मियांयांगला प्रवास केला. [27] परत आल्यावर, त्यांनी लियांगजियाहे येथे तंत्रज्ञान यशस्वीरित्या अंमलात आणले, ज्यामुळे शांक्सीमध्ये एक प्रगती झाली जी लवकरच संपूर्ण प्रदेशात पसरली. [28] याव्यतिरिक्त, त्यांनी पाणी पुरवठ्यासाठी विहिरी खोदण्याचे, लोह उद्योग सहकारी संस्था स्थापन करण्याचे, जमीन परत मिळवण्याचे, फ्लू-क्युर केलेले तंबाखू लावण्याचे आणि गावातील उत्पादन आणि आर्थिक आव्हानांना तोंड देण्यासाठी विक्री केंद्रे स्थापन करण्याचे प्रयत्न केले. [29][30] १९७५ मध्ये, जेव्हा यांचुआन काउंटीला सिंघुआ विद्यापीठात जागा देण्यात आली, तेव्हा सीसीपी यांचुआन काउंटी समितीने शी यांना प्रवेशासाठी शिफारस केली. [31] १९७५ ते १९७९ पर्यंत, शी यांनी बीजिंगमध्ये कामगार-शेतकरी-सैनिक विद्यार्थी म्हणून सिंघुआ विद्यापीठात रासायनिक अभियांत्रिकीचा अभ्यास केला.[२]

सुरुवातीची राजकीय कारकीर्द

केंद्रीय लष्करी आयोग

एप्रिल १९७९ मध्ये पदवी प्राप्त केल्यानंतर, शी यांना राज्य परिषदेच्या जनरल ऑफिसमध्ये आणि सीपीसी केंद्रीय लष्करी आयोगाच्या जनरल ऑफिसमध्ये नियुक्त करण्यात आले, जिथे त्यांनी सीपीसी केंद्रीय समितीच्या राजकीय ब्युरोचे सदस्य आणि संरक्षण मंत्री गेंग बियाओ यांच्या तीन सचिवांपैकी एक म्हणून काम केले.

हेबेई

२५ मार्च १९८२ रोजी, शी यांना हेबेईमधील झेंगडिंग काउंटीचे उप-पक्ष सचिव म्हणून नियुक्त करण्यात आले.झेंगडिंगचे दुसरे उप-पक्ष सचिव लू युलान (吕玉兰) यांच्यासोबत, शी यांनी स्थानिक शेतकऱ्यांवर ओझे असलेल्या अत्यधिक मागणीबद्दल केंद्र सरकारला एक पत्र लिहिले. [38] त्यांच्या प्रयत्नांमुळे केंद्र सरकारला वार्षिक मागणीची रक्कम १४ दशलक्ष किलोग्रॅमने कमी करण्यास यशस्वीरित्या पटवून दिले. [22] १९८३ मध्ये, झेंगडिंगने आपल्या कृषी रचनेत बदल केले, ज्यामुळे शेतकऱ्यांचे उत्पन्न १९८४ मध्ये १४८ युआनवरून ४०० युआनपेक्षा जास्त झाले, [39] आणि काउंटीच्या आर्थिक समस्या पूर्णपणे सोडवल्या.

जुलै १९८३ मध्ये सीसीपी झेंगडिंग काउंटी कमिटीचे सचिव म्हणून, शी यांनी अनेक विकास प्रकल्प सुरू केले, ज्यात "झेंगडिंग प्रतिभेच्या नऊ वस्तू", चांगशान पार्कचे बांधकाम, [लाँगशिंग मंदिराचे जीर्णोद्धार, पर्यटन कंपनीची स्थापना आणि रोंगगुओ हवेली आणि झेंगडिंग टेबल टेनिस बेसची स्थापना यांचा समावेश होता. त्यांनी चायना टेलिप्ले प्रॉडक्शन सेंटरला झेंगडिंगमध्ये ड्रीम ऑफ द रेड हवेलीच्या चित्रीकरणाचा आधार तयार करण्यास राजी केले आणि रोंगगुओ हवेली बांधण्यासाठी ३.५ दशलक्ष युआन मिळवले, ज्यामुळे काउंटीच्या पर्यटन उद्योगाला लक्षणीयरीत्या चालना मिळाली, त्या वर्षी १७.६१ दशलक्ष युआन महसूल निर्माण झाला. याव्यतिरिक्त, शी यांनी हुआ लुओगेंग, यू गुआंगयुआन, पॅन चेंग्झियाओ यासारख्या प्रमुख व्यक्तींना झेंगडिंगला भेट देण्यासाठी आमंत्रित केले,ज्यामुळे अखेर काउंटीची "अर्ध-शहरी" रणनीती विकसित झाली, विविध व्यवसाय वाढीसाठी शिजियाझुआंगच्या जवळीकतेचा फायदा घेतला.

सप्टेंबर १९८४ मध्ये, केंद्रीय संघटना विभागाचे सरचिटणीस हे झाई यांच्या अध्यक्षतेखाली झालेल्या एका ब्रीफिंग सत्रात, शी जिनपिंग यांचे धोरणात्मक दृष्टिकोन आणि झेंगडिंग काउंटीच्या विकासाची व्यापक समज अधोरेखित करण्यात आली. [49] सीसीपी केंद्रीय संघटना विभागाचे उपप्रमुख वेई जियानशिंग यांच्यासह हे निष्कर्ष हू याओबांग यांना कळवले, ज्यात शी यांचे वर्णन धोरणात्मक दृष्टिकोन आणि कामगार आणि शेतकरी यांच्यात मजबूत युती विचारसरणी असलेले नेते होते.१९८५ मध्ये, शी यांनी कॉर्न प्रोसेसिंगवरील अभ्यास दौऱ्यात भाग घेतला आणि कृषी उत्पादन आणि कॉर्न प्रोसेसिंग तंत्रज्ञानाचा अभ्यास करण्यासाठी आयोवा, यूएस, [52] येथे प्रवास केला. अमेरिकेच्या त्यांच्या भेटीदरम्यान, सीसीपी केंद्रीय संघटना विभागाने त्यांना सीसीपी शियामेन महानगरपालिका समितीच्या स्थायी समितीचे सदस्य आणि उपमहापौर म्हणून शियामेन येथे स्थानांतरित करण्याचा निर्णय घेतला.

फुजियान

जून १९८५ मध्ये उपमहापौर म्हणून झियामेन येथे आगमन झाल्यावर, शी यांनी शहरासाठी पहिल्या धोरणात्मक योजनेचा विकास, १९८५-२००० साठी झियामेन आर्थिक आणि सामाजिक विकास धोरणाचा मसुदा तयार केला. [54] ऑगस्टपासून, झियामेन एरलाइन्स, झियामेन आर्थिक माहिती केंद्र, [56] आणि झियामेन विशेष प्रशासकीय प्रदेश रस्ते प्रकल्प इत्यादी तयार करण्यास मदत करण्याबरोबरच, त्यांनी युंडांग तलावाच्या व्यापक उपचारांच्या ठरावाचे निरीक्षण केले. [57] त्यानंतर त्यांनी झियामेनमध्ये पेंग लियुआनशी लग्न केले. [58][59]

सप्टेंबर १९८८ मध्ये निंगडेचे सचिव म्हणून नियुक्त झाल्यानंतर त्यांनी एका प्रदेशाचे प्रमुख म्हणून काम करण्यास सुरुवात केली.आणि त्यावेळी निंगडेची अर्थव्यवस्था फुझोउ आणि झियामेनपेक्षा खूपच वाईट होती. शी यांनी त्यांच्या निंगडे काळातील कामाचा आणि अनुभवाचा आढावा त्यांच्या 'गेटिंग आऊट ऑफ पॉव्हर्टी' या पुस्तकात मांडला,आणि स्थानिक गरिबी निर्मूलन प्रयत्न आणि स्थानिक सीसीपी बांधकाम प्रकल्प हाताळले. [63] सीसीपी फुजियान प्रांतीय समितीने मे १९९० मध्ये शी यांना फुझोऊ शहराचे नगर समिती सचिव म्हणून नियुक्त करण्याचा निर्णय घेतला.

१९९७ मध्ये, त्यांना १५ व्या सीसीपी केंद्रीय समितीचे पर्यायी सदस्य म्हणून नियुक्त करण्यात आले. १९९९ मध्ये, त्यांना उपाध्यक्षपदी बढती देण्यात आली.फुजियानचे गव्हर्नर म्हणून नियुक्त केले आणि एका वर्षानंतर गव्हर्नर बनले. शी यांनी मिन नदी (चीनी: 闽江口金三角经济圈) येथे सुवर्ण त्रिकोणाची संकल्पना मांडली आणि फुझोउ ३८२० प्रकल्प मास्टर प्लॅनच्या बांधकामाचे निरीक्षण केले, [65] जे फुझोउ शहराच्या ३, ८ आणि २० वर्षांच्या विकास धोरणाची रूपरेषा देते. [66] त्यांनी चांगले आंतरराष्ट्रीय विमानतळ, मिन नदी पाणी हस्तांतरण प्रकल्प, फुझोउ दूरसंचार केंद्र आणि फुझोउ बंदर यांच्या विकासावर लक्ष केंद्रित केले. त्यांनी तैवानी आणि परदेशी गुंतवणूक आकर्षित करण्यावर लक्ष केंद्रित केले, फुझोउमध्ये नैऋत्य टीपीव्ही इलेक्ट्रॉनिक्स आणि साउथईस्ट ऑटोमोबाईलची स्थापना केली आणि फुयाओ ग्लास, न्यूलँड डिजिटल तंत्रज्ञान आणि इतर उत्पादन कंपन्यांना चालना दिली. शिवाय, त्यांनी फुझोउमधील सॅनफांग किक्सियांगसह स्थानिक सांस्कृतिक महत्त्वाच्या ठिकाणांचे पुनर्वसन केले, शहरी नूतनीकरण उपक्रमांना प्रगत केले आणि पिंगटान बेटावरील गरिबी निर्मूलनाच्या समस्येवर प्रभावीपणे लक्ष केंद्रित केले. १९९५ मध्ये, शी जिनपिंग यांना चिनी कम्युनिस्ट पक्षाच्या फुजियान प्रांतीय समितीचे उपसचिव म्हणून बढती देण्यात आली आणि १९९९ ते २००२ पर्यंत फुजियानचे गव्हर्नर म्हणून काम पाहिले, त्या दरम्यान त्यांनी "मेगालोपोलिसिस" ची संकल्पना मांडली आणि फुझोउ आणि झियामेनच्या आंतर-बेट विकास धोरणाचे समर्थन केले, ज्यामुळे स्थानिक अधिकाऱ्यांना युआनहुआ तस्करी प्रकरणाच्या (चीनी: 远华走私案) परिणामांवर जलद मात करण्यास आणि एक नवीन विकास धोरण स्वीकारण्यास प्रेरित केले. [68] शी यांनी "डिजिटल फुजियान" च्या विकासाचे देखील निरीक्षण केले, ज्यामध्ये प्रांताची तक्रार हॉटलाइन "१२३४५ नागरिक सेवा प्लॅटफॉर्म" मध्ये समाविष्ट करण्यात आली, ज्यामुळे संघटनात्मक कार्यक्षमता वाढली.

झेजियांग

२००२ मध्ये, शी यांनी फुजियान सोडले आणि शेजारच्या झेजियांगमध्ये प्रमुख राजकीय पदे स्वीकारली. काही महिने कार्यवाहक राज्यपाल म्हणून काम केल्यानंतर त्यांनी अखेर प्रांतीय पक्ष समिती सचिव म्हणून पदभार स्वीकारला आणि त्यांच्या कारकिर्दीत प्रथमच एक सर्वोच्च प्रांतीय पद भूषवले. २००२ मध्ये, त्यांना १६ व्या केंद्रीय समितीचे पूर्ण सदस्य म्हणून निवडून आले, ज्यामुळे राष्ट्रीय स्तरावर त्यांचे पदार्पण झाले. झेजियांगमध्ये असताना, शी यांनी दरवर्षी सरासरी १४% वाढीचा अहवाल दिला.या काळात, झेजियांग जड उद्योगापासून दूर जात गेले.झेजियांगमधील त्यांची कारकीर्द भ्रष्ट अधिकाऱ्यांविरुद्ध कठोर आणि सरळ भूमिकेने भरलेली होती. यामुळे त्यांना राष्ट्रीय माध्यमांमध्ये नाव मिळाले आणि चीनच्या सर्वोच्च नेत्यांचे लक्ष वेधले गेले. २००४ ते २००७ दरम्यान, ली कियांग यांनी झेजियांग पक्ष समितीचे सरचिटणीस म्हणून त्यांच्या पदाद्वारे शी यांचे चीफ ऑफ स्टाफ म्हणून काम केले, जिथे त्यांनी घनिष्ठ परस्पर संबंध विकसित केले.

शांघाय

सप्टेंबर २००६ मध्ये सामाजिक सुरक्षा निधी घोटाळ्यामुळे शांघाय पक्षाचे सचिव चेन लियांग्यू यांना बडतर्फ केल्यानंतर, मार्च २००७ मध्ये शी यांची शांघाय येथे बदली करण्यात आली, जिथे ते तेथे सात महिने पक्षाचे सचिव होते.शांघायमध्ये, शी यांनी वाद टाळले आणि पक्ष शिस्तीचे काटेकोरपणे पालन करण्यासाठी ओळखले जात होते. उदाहरणार्थ, शांघाय प्रशासकांनी शांघाय आणि हांग्झू दरम्यान त्यांना शटल देण्यासाठी एक विशेष ट्रेनची व्यवस्था करून त्यांची मर्जी मिळवण्याचा प्रयत्न केला जेणेकरून ते त्यांचे काम झेजियांग पक्षाचे सचिव झाओ होंगझू यांच्याकडे सोपवू शकतील. तथापि, शी यांनी ट्रेन घेण्यास नकार दिला, कारण त्यांनी पक्षाच्या नियमावलीत असे म्हटले होते की विशेष गाड्या फक्त "राष्ट्रीय नेत्यांसाठी" राखीव ठेवल्या जाऊ शकतात. शांघायमध्ये असताना, त्यांनी स्थानिक पक्ष संघटनेची एकता जपण्याचे काम केले. त्यांनी वचन दिले की त्यांच्या प्रशासनादरम्यान कोणतेही 'शुद्धीकरण' केले जाणार नाही, जरी अनेक स्थानिक अधिकारी चेन लियांग्यू भ्रष्टाचार घोटाळ्यात अडकले असल्याचे मानले जात होते. बहुतेक मुद्द्यांवर, शी यांनी मोठ्या प्रमाणात केंद्रीय नेतृत्वाच्या लाइनचे प्रतिध्वनी केले.[३]

उपराष्ट्रपती म्हणून दौरे

फेब्रुवारी २००९ मध्ये, उपराष्ट्रपती म्हणून, शी यांनी लॅटिन अमेरिकेचा दौरा केला, मेक्सिको, जमैका, [87] कोलंबिया, व्हेनेझुएला, [88] ब्राझील, [89] आणि माल्टा येथे भेट दिली, त्यानंतर ते चीनला परतले. [90] ११ फेब्रुवारी २००९ रोजी, मेक्सिकोला भेट देताना, शी यांनी परदेशी चिनी लोकांच्या एका गटासमोर भाषण दिले आणि आंतरराष्ट्रीय आर्थिक संकटादरम्यान चीनचे योगदान स्पष्ट केले, ते म्हणाले की "चीनने आपल्या १.३ अब्ज लोकांना उपासमारीपासून वाचवण्यासाठी संपूर्ण मानवजातीसाठी केलेले हे सर्वात मोठे योगदान आहे." [b] त्यांनी पुढे टिप्पणी केली: "काही कंटाळलेले परदेशी आहेत, पोट भरलेले, ज्यांच्याकडे आपल्याकडे बोट दाखवण्यापेक्षा चांगले काही नाही. पहिले, चीन क्रांती निर्यात करत नाही; दुसरे, चीन भूक आणि गरिबी निर्यात करत नाही; तिसरे, चीन येऊन तुमची डोकेदुखी करत नाही. आणखी काय सांगायचे आहे?" [c][91] काही स्थानिक टेलिव्हिजन स्टेशनवर ही कथा प्रसिद्ध झाली. या बातमीमुळे चिनी इंटरनेट मंचांवर चर्चांचा पूर आला आणि असे वृत्त आले की शी यांच्या वक्तव्यामुळे चीनचे परराष्ट्र मंत्रालय गोंधळले, कारण प्रत्यक्ष व्हिडिओ हाँगकाँगच्या काही पत्रकारांनी शूट केला होता आणि हाँगकाँग टीव्हीवर प्रसारित केला होता, जो नंतर विविध इंटरनेट व्हिडिओ वेबसाइट्सवर दिसला.

युरोपियन युनियनमध्ये, शी यांनी ७ ते २१ ऑक्टोबर २००९ दरम्यान बेल्जियम, जर्मनी, बल्गेरिया, हंगेरी आणि रोमानियाला भेट दिली. [93] १४ ते २२ डिसेंबर २००९ दरम्यान त्यांनी त्यांच्या आशियाई दौऱ्यात जपान, दक्षिण कोरिया, कंबोडिया आणि म्यानमारला भेट दिली. नंतर त्यांनी फेब्रुवारी २०१२ मध्ये अमेरिका, आयर्लंड आणि तुर्कस्तानला भेट दिली. या भेटीत व्हाईट हाऊसमध्ये तत्कालीन अमेरिकेचे अध्यक्ष बराक ओबामा आणि उपाध्यक्ष जो बायडेन (अधिकृत यजमान बायडेन यांच्यासह) यांच्याशी भेट घेतली; [95] आणि कॅलिफोर्निया आणि आयोवा येथे थांबले. आयोवामध्ये, त्यांनी १९८५ च्या हेबेई प्रांतीय अधिकारी म्हणून त्यांच्या दौऱ्यात त्यांचे आतिथ्य करणाऱ्या कुटुंबाला भेट दिली.

उच्च पदांवर प्रवेश

हे देखील पहा: चिनी नेतृत्वाच्या पिढ्या आणि चीनमध्ये सत्तेचा उत्तराधिकार

पक्ष नेतृत्वाकडे जाण्यापूर्वी काही महिने, शी अधिकृत मीडिया कव्हरेजमधून गायब झाले आणि १ सप्टेंबर २०१२ पासून सुरू झालेल्या अनेक आठवड्यांसाठी परदेशी अधिकाऱ्यांसोबतच्या बैठका रद्द केल्या, ज्यामुळे अफवा पसरल्या.त्यानंतर ते १५ सप्टेंबर रोजी पुन्हा दिसले.[97] १५ नोव्हेंबर २०१२ रोजी, शी यांची सीसीपीच्या १८ व्या केंद्रीय समितीने सीसीपीचे सरचिटणीस आणि सीएमसीचे अध्यक्ष म्हणून निवड केली. यामुळे ते अनौपचारिकरित्या सर्वोच्च नेते आणि पीआरसीच्या स्थापनेनंतर जन्मलेले पहिले व्यक्ती बनले. दुसऱ्या दिवशी शी यांनी त्यांच्या पहिल्या सार्वजनिक उपस्थितीत पीएससीच्या नवीन लाइन-अपचे नेतृत्व केले.[98] पीएससी नऊ वरून सात करण्यात आले, शी आणि ली केकियांग यांनी त्यांच्या जागा कायम ठेवल्या; इतर पाच सदस्य नवीन होते.[99][100][101] चिनी नेत्यांच्या सामान्य पद्धतीपासून स्पष्टपणे वेगळे होऊन, सरचिटणीस म्हणून शी यांचे पहिले भाषण स्पष्ट शब्दात लिहिले गेले होते आणि त्यात कोणतेही राजकीय घोषणा किंवा त्यांच्या पूर्वसुरींचा उल्लेख नव्हता. [102] शी यांनी सामान्य व्यक्तीच्या आकांक्षांचा उल्लेख केला आणि म्हटले, "आपल्या लोकांना ... चांगले शिक्षण, अधिक स्थिर नोकऱ्या, चांगले उत्पन्न, अधिक विश्वासार्ह सामाजिक सुरक्षा, उच्च दर्जाची वैद्यकीय सेवा, अधिक आरामदायी राहणीमान आणि अधिक सुंदर वातावरण अपेक्षित आहे." शी यांनी सर्वोच्च पातळीवर भ्रष्टाचाराचा सामना करण्याचे वचन दिले, कारण ते सीसीपीच्या अस्तित्वाला धोका निर्माण करेल असे संकेत देत; ते दूरगामी आर्थिक सुधारणांबद्दल संयमी होते.

डिसेंबर २०१२ मध्ये, पक्षाचे नेतृत्व स्वीकारल्यानंतर शी यांनी बीजिंगबाहेरच्या पहिल्याच दौऱ्यात ग्वांगडोंगला भेट दिली. या दौऱ्याचा मुख्य विषय पुढील आर्थिक सुधारणा आणि बळकट लष्कराचे आवाहन करणे हा होता. शी यांनी डेंग शियाओपिंगच्या पुतळ्याला भेट दिली आणि त्यांच्या या दौऱ्याचे वर्णन १९९२ मध्ये डेंगच्या स्वतःच्या दक्षिणेकडील दौऱ्याच्या पावलावर पाऊल ठेवून केले गेले असे करण्यात आले, ज्यामुळे १९८९ च्या तियानमेन स्क्वेअर निदर्शने आणि हत्याकांडानंतर रूढीवादी पक्षाच्या नेत्यांनी डेंगच्या अनेक सुधारणा थांबवल्यानंतर चीनमध्ये पुढील आर्थिक सुधारणांना चालना मिळाली. त्यांच्या या दौऱ्यात, शी यांनी सातत्याने त्यांच्या स्वाक्षरीच्या घोषणेचा, "चिनी स्वप्न" चा उल्लेख केला. "हे स्वप्न एका मजबूत राष्ट्राचे स्वप्न म्हणता येईल. आणि लष्करासाठी, ते एका मजबूत लष्कराचे स्वप्न आहे," शी यांनी खलाशांना सांगितले. [104] शी यांचा हा दौरा महत्त्वाचा होता कारण त्यांनी चिनी नेत्यांच्या प्रवास दिनचर्येच्या स्थापित परंपरा अनेक प्रकारे सोडल्या. बाहेर जेवण्याऐवजी, शी आणि त्यांच्या सहकाऱ्यांनी नियमित हॉटेल बुफे खाल्ले. त्यांनी त्यांच्या सहकाऱ्यांसह लिमोझिनच्या ताफ्याऐवजी मोठ्या व्हॅनमध्ये प्रवास केला आणि त्यांनी प्रवास केलेल्या महामार्गाच्या भागांवर वाहतूक प्रतिबंधित केली नाही.

१४ मार्च २०१३ रोजी बीजिंगमधील १२ व्या राष्ट्रीय पीपल्स काँग्रेसने पुष्टीकरण मतदानात शी यांची अध्यक्षपदी निवड झाली. त्यांना २,९५२ मते मिळाली, एक विरोधात आणि तीन गैरहजर राहिले.त्यांनी हू जिंताओ यांची जागा घेतली, जे दोन टर्म पूर्ण केल्यानंतर निवृत्त झाले.१७ मार्च रोजी, शी आणि त्यांच्या नवीन मंत्र्यांनी हाँगकाँगचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी सीवाय लेउंग यांच्याशी बैठक आयोजित केली, ज्यामध्ये लेउंगला पाठिंबा असल्याचे निश्चित केले.त्यांच्या निवडीनंतर काही तासांतच, शी यांनी अमेरिकेचे अध्यक्ष बराक ओबामा यांच्याशी फोनवरून सायबर सुरक्षा आणि उत्तर कोरियावर चर्चा केली. ओबामा यांनी पुढील आठवड्यात ट्रेझरी आणि राज्य सचिव जॅक ल्यू आणि जॉन एफ. केरी यांच्या चीन भेटीची घोषणा केली.[४]

नेतृत्व

भ्रष्टाचारविरोधी मोहीम

"सत्य बोलणे" म्हणजे गोष्टींच्या स्वरूपावर लक्ष केंद्रित करणे, स्पष्टपणे बोलणे आणि सत्याचे अनुसरण करणे. हे एका आघाडीच्या अधिकाऱ्याच्या सत्यशोध, न्यायाचे मूर्त स्वरूप, सार्वजनिक हितासाठी समर्पण आणि प्रामाणिकपणा या वैशिष्ट्यांचे एक महत्त्वाचे मूर्त स्वरूप आहे. शिवाय, त्यांनी सत्य सांगण्याचा पाया म्हणजे सत्य ऐकणे हे अधोरेखित केले.

— शी जिनपिंग यांनी २०१२ मध्ये भाषणात

शी यांनी सत्तेवर आल्यानंतर लगेचच भ्रष्टाचारावर कारवाई करण्याचे वचन दिले. सरचिटणीस म्हणून त्यांच्या उद्घाटन भाषणात, शी यांनी नमूद केले की भ्रष्टाचाराशी लढणे हे पक्षासाठी सर्वात कठीण आव्हानांपैकी एक आहे.त्यांच्या कार्यकाळात काही महिन्यांत, शी यांनी आठ-सूत्री नियमावलीची रूपरेषा आखली, ज्यामध्ये अधिकृत पक्षाच्या कामकाजादरम्यान भ्रष्टाचार आणि कचरा रोखण्यासाठी उद्देशित नियमांची यादी केली गेली; त्याचा उद्देश अधिकाऱ्यांच्या वर्तनावर कडक शिस्त लावणे होता. शी यांनी "वाघ आणि माश्या" म्हणजेच उच्चपदस्थ अधिकारी आणि सामान्य पक्ष कार्यकर्ते उखडून टाकण्याचे वचन दिले.

शी यांनी माजी सीएमसी उपाध्यक्ष जू कैहौ आणि गुओ बॉक्सिओंग, माजी पीएससी सदस्य आणि सुरक्षा प्रमुख झोउ योंगकांग आणि माजी हू जिंताओ मुख्य सहाय्यक लिंग जिहुआ यांच्याविरुद्ध खटले सुरू केले.नवीन शिस्तपालन प्रमुख वांग किशान यांच्यासह, शी यांच्या प्रशासनाने "केंद्रीय-प्रेषित तपासणी पथके" स्थापन करण्याचे नेतृत्व केले. हे क्रॉस-ज्युरिडिक्शनल पथके होती ज्यांचे काम प्रांतीय आणि स्थानिक पक्ष संघटनांच्या कारभाराची समज मिळवणे आणि बीजिंगने आदेश दिलेली पक्ष शिस्त पाळणे हे होते. उच्चपदस्थ अधिकाऱ्यांची ओळख पटवणे आणि त्यांची चौकशी सुरू करणे हे कार्य पथकांचे परिणाम होते. देशव्यापी भ्रष्टाचार विरोधी मोहिमेदरम्यान शंभराहून अधिक प्रांतीय-मंत्रालयीन स्तरावरील अधिकाऱ्यांना यात सामील करण्यात आले. यामध्ये माजी आणि विद्यमान प्रादेशिक अधिकारी, सरकारी मालकीच्या उद्योगांचे आणि केंद्र सरकारच्या अंगांचे प्रमुख व्यक्ती आणि जनरल यांचा समावेश होता. केवळ मोहिमेच्या पहिल्या दोन वर्षांत, 200,000 हून अधिक अधिकाऱ्यांना इशारे, दंड आणि पदावनती मिळाली.

या मोहिमेमुळे पीएससीच्या सदस्यांसह प्रमुख विद्यमान आणि निवृत्त सीसीपी अधिकाऱ्यांचे पतन झाले आहे.द इकॉनॉमिस्ट सारख्या टीकाकारांनी शी यांच्या भ्रष्टाचारविरोधी मोहिमेला संभाव्य विरोधकांना दूर करण्यासाठी आणि सत्ता एकत्रित करण्यासाठी एक राजकीय साधन म्हणून पाहिले आहे. सर्वोच्च न्यायालयापेक्षा वरच्या क्रमांकावर असलेल्या राष्ट्रीय पर्यवेक्षण आयोग या नवीन भ्रष्टाचारविरोधी संस्थेची शी यांनी स्थापना केली आहे, त्याचे वर्णन अॅम्नेस्टी इंटरनॅशनलने "मानवी हक्कांसाठी पद्धतशीर धोका" असे केले आहे जे "लाखो लोकांना कायद्याच्या वर असलेल्या गुप्त आणि जवळजवळ बेजबाबदार व्यवस्थेच्या दयेवर ठेवते. २०२३ पर्यंत, अंदाजे २.३ दशलक्ष सरकारी अधिकाऱ्यांवर खटला चालवण्यात आला आहे. २९ जानेवारी २०१८ मध्ये, शी यांनी संघटित गुन्हेगारीवर कारवाई करण्यासाठी आणि वाईटाचे उच्चाटन करण्यासाठी तीन वर्षांची विशेष मोहीम सुरू केली जी २०२० पर्यंत चालली. [120] विशेष मोहिमेने कायदेशीर व्यवस्थेतील समस्या उघड केल्यानंतर, सीसीपीने जुलै २०२० मध्ये राजकीय आणि कायदेशीर पथकांना शिक्षित करण्यासाठी आणि सुधारण्यासाठी मोहीम जाहीर केली.

शी यांनी सीसीपीची सर्वोच्च अंतर्गत नियंत्रण संस्था असलेल्या सेंट्रल कमिशन फॉर डिसिप्लिन इन्स्पेक्शन (सीसीडीआय) मध्ये महत्त्वपूर्ण सुधारणांचे पर्यवेक्षण केले आहे. त्यांनी आणि सीसीडीआय सचिव वांग किशान यांनी सीसीडीआयला सीसीपीच्या दैनंदिन कामकाजापासून स्वातंत्र्य दिले आहे, ज्यामुळे एक प्रामाणिक नियंत्रण संस्था म्हणून काम करण्याची त्यांची क्षमता सुधारली आहे. [123] द वॉल स्ट्रीट जर्नलच्या मते, उपमंत्रीपदाच्या किंवा त्यावरील अधिकाऱ्यांना भ्रष्टाचारविरोधी शिक्षेसाठी शी यांची मान्यता आवश्यक आहे. द वॉल स्ट्रीट जर्नलने म्हटले आहे की जेव्हा ते एखाद्या राजकीय प्रतिस्पर्ध्याला निष्प्रभ करू इच्छितात तेव्हा ते निरीक्षकांना पुराव्यांचे पान तयार करण्यास सांगतात. त्यांनी असेही म्हटले आहे की ते उच्चपदस्थ राजकारण्याच्या जवळच्या सहकाऱ्यांवरील चौकशीला अधिकृत करतात, त्यांच्या जागी त्यांच्या समर्थकांना नियुक्त करतात आणि प्रतिस्पर्ध्यांना त्यांच्या राजकीय तळांपासून वेगळे करण्यासाठी कमी महत्त्वाच्या पदांवर ठेवतात. शी यांचे जवळचे मित्र वांग किशान यांच्याविरुद्धही या युक्त्या वापरल्या गेल्या आहेत.

सायनोलॉजिस्ट वांग गुंगवू यांच्या मते, शी यांना असा पक्ष मिळाला होता जो व्यापक भ्रष्टाचाराचा सामना करत होता. [126][127] शी यांचा असा विश्वास होता की सीसीपीच्या उच्च पातळीवरील भ्रष्टाचारामुळे पक्ष आणि देश कोसळण्याचा धोका आहे. [१२६] वांग पुढे म्हणतात की शी यांचा असा विश्वास आहे की फक्त सीसीपीच चीनवर राज्य करण्यास सक्षम आहे आणि त्याचे पतन चिनी लोकांसाठी विनाशकारी ठरेल. शी आणि नवीन पिढीच्या नेत्यांनी सरकारच्या उच्च पातळीवरील भ्रष्टाचार दूर करण्यासाठी भ्रष्टाचारविरोधी मोहीम सुरू करून प्रतिक्रिया दिली. [१२६][५]

सेन्सॉरशिप

शी सरचिटणीस झाल्यापासून, सेन्सॉरशिप वाढली आहे.[128][129] २०१८ च्या चायना सायबरस्पेस गव्हर्नन्स कॉन्फरन्सचे अध्यक्षपद भूषवताना, शी यांनी "हॅकिंग, टेलिकॉम फसवणूक आणि नागरिकांच्या गोपनीयतेचे उल्लंघन यासारख्या गुन्हेगारी गुन्ह्यांवर कठोर कारवाई करण्याचे वचन दिले."[130] चिनी राज्य माध्यमांना भेट देताना, शी यांनी सांगितले की "पक्ष आणि सरकारी मालकीच्या माध्यमांनी पक्षाचे कुटुंब नाव धारण केले पाहिजे" आणि राज्य माध्यमांनी "पक्षाच्या इच्छेचे पालन केले पाहिजे, पक्षाच्या अधिकाराचे रक्षण केले पाहिजे".[131]

त्यांच्या प्रशासनाने लादलेल्या अधिक इंटरनेट निर्बंधांवर देखरेख केली आहे आणि मागील प्रशासनांपेक्षा भाषणावर "सर्वत्र कठोर" असल्याचे वर्णन केले आहे.[132] शी यांनी गुगल आणि फेसबुकसह चीनमध्ये इंटरनेट वापर नियंत्रित करण्यासाठी कडक भूमिका घेतली आहे, [133] इंटरनेट सार्वभौमत्वाच्या संकल्पनेअंतर्गत इंटरनेट सेन्सॉरशिपचे समर्थन केले आहे.[134][135] विकिपीडियाची सेन्सॉरशिप कडक आहे; एप्रिल २०१९ मध्ये, विकिपीडियाच्या सर्व आवृत्त्या ब्लॉक करण्यात आल्या.[136] त्याचप्रमाणे, वेइबोच्या वापरकर्त्यांसाठी परिस्थितीचे वर्णन एखाद्याचे खाते हटवले जाईल या भीतीपासून अटकेच्या भीतीपर्यंत बदल अशी करण्यात आली आहे.[137]

२०१३ मध्ये लागू झालेल्या कायद्याने "बदनामीकारक" मानली जाणारी कोणतीही सामग्री ५०० पेक्षा जास्त वेळा शेअर करणाऱ्या ब्लॉगर्सना तीन वर्षांच्या तुरुंगवासाची शिक्षा मंजूर केली.[138] राज्य इंटरनेट माहिती विभागाने प्रभावशाली ब्लॉगर्सना राजकारण, सीसीपीबद्दल लिहिणे किंवा अधिकृत कथनांच्या विरोधात विधाने करणे टाळण्याचे निर्देश देण्यासाठी एका सेमिनारमध्ये बोलावले. अनेक ब्लॉगर्सनी वादग्रस्त विषयांबद्दल लिहिणे बंद केले आणि वेइबोचा ऱ्हास झाला, त्याचे वाचकसंख्या मर्यादित सामाजिक वर्तुळात बोलणाऱ्या वेइचॅट वापरकर्त्यांकडे वळली.[138][६]

सत्तेचे एकत्रीकरण

बीजिंगमध्ये शी यांचे चित्र, सप्टेंबर २०१५

राजकीय निरीक्षकांनी शी यांना माओ त्से तुंग यांच्यानंतर सर्वात शक्तिशाली चिनी नेते म्हटले आहे, विशेषतः २०१८ मध्ये अध्यक्षीय दोन-कार्यकाळांच्या मर्यादा संपल्यापासून. [१३९][१४०][१४१][१४२] शी यांनी माओनंतरच्या पूर्वसुरींच्या सामूहिक नेतृत्व पद्धतींपासून दूर गेले आहेत. त्यांनी आपली शक्ती केंद्रीकृत केली आहे आणि सरकारी नोकरशाही उलथवून टाकण्यासाठी स्वतःच्या नेतृत्वाखाली कार्यगट तयार केले आहेत, ज्यामुळे ते प्रशासनाचे निर्विवाद केंद्रीय व्यक्तिमत्व बनले आहेत. [१४३] किमान एका राजकीय शास्त्रज्ञाच्या मते, शी यांनी "किनाऱ्यावर, फुजियान आणि शांघाय आणि झेजियांगमध्ये तैनात असताना भेटलेल्या कार्यकर्त्यांनी स्वतःला वेढले आहे." [१४४]

निरीक्षकांनी म्हटले आहे की शी यांनी एकेकाळी प्रभावी असलेल्या "तुआनपाई" चा प्रभाव गंभीरपणे कमी केला आहे, ज्याला युवा लीग गट देखील म्हणतात, जे कम्युनिस्ट युवा लीग (CYLC) मधून उदयास आलेले सीसीपी अधिकारी होते. [१४५] त्यांनी सीवायएलसीच्या कार्यकर्त्यांवर टीका केली आणि म्हटले की [हे कार्यकर्ते] विज्ञान, साहित्य आणि कला, काम किंवा [तरुण लोकांसोबत] जीवन याबद्दल बोलू शकत नाहीत. ते फक्त तेच जुने नोकरशाही, रूढीवादी बोलणे पुन्हा करू शकतात." [146]

२०१८ मध्ये, नॅशनल पीपल्स काँग्रेस (एनपीसी) ने राष्ट्रपती आणि उपराष्ट्रपतींसाठीच्या कार्यकाळ मर्यादा काढून टाकणे, राष्ट्रीय पर्यवेक्षी आयोगाची निर्मिती करणे तसेच सीसीपीची केंद्रीय भूमिका वाढवणे यासह घटनात्मक सुधारणा मंजूर केल्या. [147][148] शी यांची पुन्हा अध्यक्ष म्हणून नियुक्ती करण्यात आली, आता मुदत मर्यादा नाहीत, [149][150] तर ली केकियांग यांची पुन्हा पंतप्रधान म्हणून नियुक्ती करण्यात आली. [151] फायनान्शियल टाईम्सच्या मते, शी यांनी चिनी अधिकाऱ्यांसोबत आणि परदेशी मान्यवरांसोबतच्या बैठकींमध्ये घटनात्मक दुरुस्तीबद्दल आपले विचार व्यक्त केले. शी यांनी सीसीपीचे सरचिटणीस आणि सीएमसीचे अध्यक्ष अशी दोन अधिक शक्तिशाली पदे संरेखित करण्याची आवश्यकता असल्याचे स्पष्ट केले - ज्यांच्याकडे मुदत मर्यादा नाहीत. तथापि, शी यांनी तीन किंवा अधिक टर्मसाठी पक्षाचे सरचिटणीस, सीएमसीचे अध्यक्ष आणि राज्य अध्यक्ष राहण्याचा त्यांचा हेतू आहे की नाही हे सांगितले नाही. [152]

नोव्हेंबर २०२१ मध्ये त्यांच्या सहाव्या पूर्ण सत्रात, सीसीपीने एक ऐतिहासिक ठराव स्वीकारला, एक प्रकारचा पक्षाच्या इतिहासाचे मूल्यांकन करणारा दस्तऐवज. माओ झेडोंग आणि डेंग झियाओपिंग यांनी स्वीकारलेल्या ठरावांनंतरचा हा तिसरा ठराव होता. [153][154] इतर ऐतिहासिक ठरावांच्या तुलनेत, शी यांच्या ठरावाने सीसीपीने आपल्या इतिहासाचे मूल्यांकन कसे केले यात मोठा बदल घडवून आणला नाही. [155] ऐतिहासिक ठरावासोबत, सीसीपीने 'टू एस्टॅब्लिशेस अँड टू अपहोल्ड्स' या संज्ञांचा प्रचार केला, सीसीपीला पक्षात शी यांच्या मुख्य दर्जाभोवती एकत्र येण्याचे आणि त्यांचे रक्षण करण्याचे आवाहन केले. [156][७]

१६ ते २२ ऑक्टोबर २०२२ दरम्यान झालेल्या चिनी कम्युनिस्ट पक्षाच्या २० व्या राष्ट्रीय काँग्रेसने सीसीपी घटनेतील सुधारणा आणि शी यांची तिसऱ्या कार्यकाळासाठी सीसीपीचे सरचिटणीस आणि सीएमसीचे अध्यक्ष म्हणून पुन्हा निवड केली, काँग्रेसचा एकूण परिणाम म्हणजे शी यांची शक्ती आणखी मजबूत करणे. [१५७] शी यांच्या पुनर्निवडीमुळे ते माओ झेडोंग यांच्यानंतर तिसऱ्या कार्यकाळासाठी निवडले जाणारे पहिले पक्ष नेते बनले, जरी डेंग झियाओपिंग यांनी दीर्घकाळ अनौपचारिकपणे देशावर राज्य केले. [१५८] सीसीपी काँग्रेस जवळजवळ पूर्णपणे शी यांच्या जवळच्या लोकांनी भरल्यानंतर निवडण्यात आलेली नवीन पॉलिटब्युरो स्थायी समिती, मागील पीएससीच्या सात सदस्यांपैकी चार सदस्यांनी राजीनामा दिला. [१५९] १४ व्या राष्ट्रीय पीपल्स काँग्रेसच्या उद्घाटनादरम्यान १० मार्च २०२३ रोजी शी यांची पीआरसी अध्यक्ष आणि पीआरसी सेंट्रल मिलिटरी कमिशनचे अध्यक्ष म्हणून पुन्हा निवड झाली, तर शी यांचे सहयोगी ली कियांग यांनी ली केकियांग यांच्यानंतर पंतप्रधान म्हणून निवड केली.[८]

व्यक्तिमत्त्वाचा पंथ

शी यांनी पदावर प्रवेश केल्यापासून स्वतःभोवती व्यक्तिमत्त्वाचा एक पंथ निर्माण केला आहे .ज्यामध्ये पुस्तके, कार्टून, पॉप गाणी आणि त्यांच्या राजवटीचा सन्मान करणारे नृत्य दिनचर्या आहेत. [163] शी यांनी सीसीपीच्या नेतृत्व केंद्रस्थानी आरोहण केल्यानंतर, त्यांना शी दादा (शी 大大, काका किंवा पापा शी), [163][164] असे संबोधले जात होते, जरी हे एप्रिल २०१६ मध्ये थांबले. [165] शी यांना कामावर पाठवण्यात आलेले लियांगजियाहे गाव, त्यांच्या आयुष्यातील सुरुवातीच्या वर्षांचे कौतुक करणारे प्रचार आणि भित्तीचित्रांनी सजवलेले आहे. [166] सीसीपीच्या पॉलिटब्युरोने शी जिनपिंग लिंग्झिउ (领袖) असे नाव दिले आहे, जे "नेते" साठी एक आदरणीय संज्ञा आहे आणि पूर्वी फक्त माओ झेडोंग आणि त्यांचे तात्काळ उत्तराधिकारी हुआ गुओफेंग यांना दिलेली पदवी आहे.त्याला कधीकधी "पायलट ॲट द हेल्म" (领航掌舵) असेही म्हटले जाते.[170] 25 डिसेंबर 2019 रोजी, पॉलिटब्युरोने अधिकृतपणे शी यांना "लोकनेता" (人民领袖; rénmín lǐngxiù) असे नाव दिले, जे पूर्वी फक्त माओकडे होते.

अर्थव्यवस्था आणि तंत्रज्ञान

शी यांना सुरुवातीला बाजार सुधारणावादी म्हणून पाहिले जात होते, [172] आणि त्यांच्या नेतृत्वाखालील केंद्रीय समितीने घोषणा केली की "बाजार शक्ती" संसाधनांच्या वाटपात "निर्णायक" भूमिका बजावण्यास सुरुवात करतील. [173] याचा अर्थ असा की राज्य हळूहळू भांडवलाच्या वितरणात आपला सहभाग कमी करेल आणि राज्य-मालकीच्या उद्योगांची (SOEs) पुनर्रचना करेल जेणेकरून स्पर्धा वाढेल, संभाव्यतः पूर्वी अत्यंत नियंत्रित उद्योगांमध्ये परदेशी आणि खाजगी क्षेत्रातील खेळाडूंना आकर्षित करून. या धोरणाचा उद्देश बाजारभावापेक्षा कमी किमतीत मालमत्ता खरेदी करून पुनर्रचनेतून अनावश्यक नफा मिळवणाऱ्या फुगलेल्या राज्य क्षेत्राला संबोधित करणे होता, मालमत्ता आता उत्पादकपणे वापरली जात नाहीत. शी यांनी २०१३ मध्ये शांघाय मुक्त-व्यापार क्षेत्र सुरू केले, ज्याला आर्थिक सुधारणांचा भाग म्हणून पाहिले जात होते. [174] तथापि, २०१७ पर्यंत, शी यांचे आर्थिक सुधारणांचे वचन तज्ञांनी थांबल्याचे म्हटले होते. [175][172] २०१५ मध्ये, चीनच्या शेअर बाजारातील बुडबुडा फुटला, ज्यामुळे शी यांनी ते दुरुस्त करण्यासाठी राज्य शक्तींचा वापर केला. [१७६] २०१२ ते २०२२ पर्यंत, चीनच्या शीर्ष सूचीबद्ध कंपन्यांमध्ये खाजगी क्षेत्रातील कंपन्यांचा बाजार मूल्यातील वाटा १०% वरून ४०% पेक्षा जास्त झाला. [१७७] त्यांनी परदेशी थेट गुंतवणुकीवरील निर्बंध शिथिल करण्याचे आणि स्टॉक आणि बाँड्सच्या सीमापार होल्डिंग्ज वाढवण्याचे निरीक्षण केले आहे. [१७७]

शी यांनी अर्थव्यवस्थेवर राज्य नियंत्रण वाढवले आहे, SOEs ला पाठिंबा दर्शविला आहे, [१७८][१७२] तसेच खाजगी क्षेत्रालाही पाठिंबा दिला आहे. [१७९] SOEs वरील CCP नियंत्रण वाढले आहे, तर SOEs ची मिश्र मालकी वाढवणे यासारखी बाजार उदारीकरणाच्या दिशेने मर्यादित पावले उचलली गेली आहेत. [१८०] शी यांच्या नेतृत्वाखाली, "सरकारी मार्गदर्शन निधी", सरकारी संस्थांनी किंवा त्यांच्यासाठी स्थापन केलेले सार्वजनिक-खाजगी गुंतवणूक निधी, यांनी सरकारला धोरणात्मक मानणाऱ्या क्षेत्रांमध्ये काम करणाऱ्या कंपन्यांना लवकर निधी देण्यासाठी $९०० अब्ज पेक्षा जास्त निधी उभारला आहे. [१८१] त्यांच्या प्रशासनाने बँकांना गृहकर्ज देणे सोपे केले, बाँड मार्केटमध्ये परदेशी सहभाग वाढवला आणि राष्ट्रीय चलन रॅन्मिन्बीची जागतिक भूमिका वाढवली, ज्यामुळे ते आयएमएफच्या विशेष ड्रॉइंग राईटच्या बास्केटमध्ये सामील होण्यास मदत झाली. [182] २०१८ मध्ये, त्यांनी सुधारणा सुरू ठेवण्याचे आश्वासन दिले परंतु कोणीही "चीनी लोकांना हुकूम देऊ शकत नाही" असा इशारा दिला.[९]

चीनची अर्थव्यवस्था शी यांच्या नेतृत्वाखाली वाढली आहे, २०१२ मध्ये ८.५ ट्रिलियन डॉलर्सवरून २०२३ मध्ये १७.८ ट्रिलियन डॉलर्स झाली आहे, [184] तर २०२१ मध्ये चीनचा दरडोई जीडीपी जागतिक सरासरीपेक्षा जास्त झाला आहे, [185] जरी वाढ २०१२ मध्ये ७.९% वरून २०२३ मध्ये ५.२% पर्यंत मंदावली आहे. [186] शी यांनी "फुगवलेल्या वाढी" ऐवजी "उच्च-गुणवत्तेच्या वाढीचे" महत्त्व अधोरेखित केले आहे. [187] त्यांनी म्हटले आहे की चीनने सर्व खर्चाच्या वाढीची रणनीती सोडून दिली आहे ज्याला शी "जीडीपी शौर्य" म्हणून संबोधतात. [188] त्याऐवजी, शी म्हणाले की पर्यावरण संरक्षणासारखे इतर सामाजिक मुद्दे महत्त्वाचे आहेत. [188] शी यांनी लक्ष्यित गरिबी निर्मूलनाद्वारे अत्यंत गरिबी निर्मूलन करणे हे एक प्रमुख ध्येय बनवले आहे. [189] २०१५ मध्ये, त्यांनी गरिबीविरुद्धची लढाई सुरू केली, [190] जी २०२१ मध्ये संपली, जेव्हा शी यांनी अत्यंत गरिबीवर "पूर्ण विजय" घोषित केला, असे म्हटले की त्यांच्या कार्यकाळात जवळजवळ १०० दशलक्ष लोकांना गरिबीतून बाहेर काढण्यात आले आहे, जरी काही तज्ञांनी सांगितले की चीनची गरिबीची मर्यादा जागतिक बँकेपेक्षा कमी आहे. [191] २०२० मध्ये, पंतप्रधान ली केकियांग यांनी राष्ट्रीय सांख्यिकी ब्युरो (NBS) चा हवाला देत म्हटले की चीनमध्ये अजूनही ६० कोटी लोक दरमहा १००० युआन ($१४०) पेक्षा कमी उत्पन्नावर जगत आहेत, जरी द इकॉनॉमिस्टने म्हटले आहे की NBS ने वापरलेली पद्धत सदोष होती. [192] २०१२ मध्ये जेव्हा शी यांनी पदभार स्वीकारला तेव्हा चीनमधील ५४% लोक दररोज $६.८५ पेक्षा कमी उत्पन्नावर जगत होते, २०२१ मध्ये हे प्रमाण १७% कमी झाले होते. [193]

शी यांनी दुहेरी परिसंचरण नावाचे धोरण प्रसारित केले आहे, म्हणजे परदेशी व्यापार आणि गुंतवणुकीसाठी खुले राहून अर्थव्यवस्थेला देशांतर्गत वापराकडे वळवणे. [194] शी यांनी उत्पादकता वाढविण्याला प्राधान्य दिले आहे.[195] किमतींमध्ये झालेल्या प्रचंड वाढीला तोंड देण्यासाठी आणि अर्थव्यवस्थेचे त्यावरील अवलंबित्व कमी करण्यासाठी शी यांनी मालमत्ता क्षेत्रात सुधारणा करण्याचा प्रयत्न केला आहे.[196] १९ व्या सीसीपी राष्ट्रीय काँग्रेसमध्ये, शी यांनी घोषित केले की "घरे राहण्यासाठी आहेत, सट्टेबाजीसाठी नाहीत."[197] २०२० मध्ये, शी यांच्या सरकारने "तीन लाल रेषा" धोरण तयार केले ज्याचा उद्देश मोठ्या प्रमाणात कर्जबाजारी मालमत्ता क्षेत्राला डिलीव्हर करणे आहे.[198] शी यांनी मालमत्ता कराला पाठिंबा दिला आहे, ज्यासाठी त्यांना सीसीपीच्या सदस्यांकडून विरोध सहन करावा लागला आहे.[199] त्यांच्या प्रशासनाने कर्ज-डिलीव्हरिंग मोहीम राबवली, ज्यामुळे चीनने त्याच्या वाढीदरम्यान जमा केलेल्या अस्थिर कर्जाची रक्कम कमी करण्याचा आणि कमी करण्याचा प्रयत्न केला.[200] २०२१ पासून, चीनला मालमत्ता क्षेत्रातील संकटाचा सामना करावा लागला आहे, ज्यामध्ये घरांच्या किमती कमी होणे, रिअल इस्टेट क्षेत्र कमी होणे आणि अनेक मालमत्ता विकासकांचे दिवाळखोरी, अंशतः चिनी अर्थव्यवस्थेत या क्षेत्राची भूमिका कमी करण्याच्या शी यांच्या प्रयत्नांचा परिणाम म्हणून.

चीनच्या भविष्यातील आर्थिक विकासाला चालना देण्यासाठी शी यांनी प्रगत उत्पादन आणि तंत्रज्ञान विकासाच्या भूमिकेवर जोरदार भर दिला आहे. [202] शी यांच्या प्रशासनाने मेड इन चायना २०२५ योजनेला प्रोत्साहन दिले आहे ज्याचा उद्देश चीनला प्रमुख तंत्रज्ञानात स्वावलंबी बनवणे आहे, जरी चीन-अमेरिका व्यापार युद्ध सुरू झाल्यामुळे सार्वजनिकरित्या चीनने या योजनेला कमी महत्त्व दिले. २०१८ मध्ये व्यापार युद्ध सुरू झाल्यापासून, शी यांनी विशेषतः तंत्रज्ञानावर "स्वावलंबन" चे आवाहन पुन्हा सुरू केले आहे. [203] संशोधन आणि विकासावरील देशांतर्गत खर्चात लक्षणीय वाढ झाली आहे, युरोपियन युनियन (EU) ला मागे टाकले आहे आणि २०२० मध्ये विक्रमी $५६४ अब्ज पर्यंत पोहोचला आहे. [204] चीन सरकारने अनुदान, कर सवलती, क्रेडिट सुविधा आणि इतर मदतीद्वारे हुआवेई सारख्या तंत्रज्ञान कंपन्यांना पाठिंबा दिला आहे, ज्यामुळे त्यांचा उदय शक्य झाला आहे, ज्यामुळे अमेरिकेला प्रतिकार करता आला आहे. [205] २०२३ मध्ये, शी यांनी नवीन उत्पादक शक्ती पुढे आणल्या, हे सतत विज्ञान-तंत्रज्ञानातील प्रगती आणि नवोपक्रमातून निर्माण झालेल्या उत्पादक शक्तींच्या नवीन स्वरूपाचा संदर्भ देते जे अधिक बुद्धिमान माहिती युगात धोरणात्मक उदयोन्मुख आणि भविष्यातील उद्योगांना चालना देतात. [206] २०१७ मध्ये घोषित करण्यात आलेले झिओंग'आन हे नवीन क्षेत्र आहे, जे बीजिंगजवळ एक प्रमुख महानगर बनण्याची योजना आहे; २०५० पर्यंत ते "आधुनिक समाजवादी शहर" म्हणून विकसित करण्याचे नियोजन असताना, स्थानांतरणाचा पैलू २०३५ पर्यंत टिकेल असा अंदाज आहे. [२०७] झीच्या नेतृत्वाखाली, चीनने प्रमुख तांत्रिक क्षेत्रांमध्ये जलद प्रगती केली, इलेक्ट्रिक वाहने, लिथियम बॅटरी आणि सौर पॅनेलसारख्या तंत्रज्ञानात जागतिक आघाडीवर बनले. [२०८]

सामान्य समृद्धी ही समाजवादाची एक आवश्यक आवश्यकता आहे आणि चिनी शैलीतील आधुनिकीकरणाचे एक प्रमुख वैशिष्ट्य आहे. आपण ज्या सामान्य समृद्धीचा पाठलाग करत आहोत ती सर्वांसाठी आहे, भौतिक आणि आध्यात्मिक जीवनात समृद्धी, परंतु एका लहान भागासाठी किंवा एकसमान समतावादासाठी नाही.[१०]

— २०२१ मध्ये भाषणादरम्यान शी जिनपिंग [२०९]

२०२० मध्ये, द वॉल स्ट्रीट जर्नलने वृत्त दिले की शी यांनी अँट ग्रुपच्या प्रारंभिक सार्वजनिक ऑफरिंग (IPO) थांबवण्याचे आदेश दिले, त्याचे संस्थापक जॅक मा यांनी वित्त क्षेत्रातील सरकारी नियमनावर टीका केल्याच्या प्रतिक्रियेत. [२१०] शी यांच्या प्रशासनाने चिनी कंपन्यांच्या ऑफशोअर आयपीओमध्ये घट पाहिली आहे, २०२२ पर्यंत बहुतेक चिनी आयपीओ शांघाय किंवा शेन्झेनमध्ये झाले आहेत आणि इलेक्ट्रिक वाहने, जैवतंत्रज्ञान, अक्षय ऊर्जा, कृत्रिम बुद्धिमत्ता, अर्धवाहक आणि इतर उच्च-तंत्रज्ञान उत्पादन यासारख्या धोरणात्मक मानल्या जाणाऱ्या क्षेत्रांमध्ये काम करणाऱ्या कंपन्यांच्या आयपीओंना निधी वाढत्या प्रमाणात निर्देशित केला आहे.

२०२१ पासून, शी यांनी "सामान्य समृद्धी" या शब्दाचा प्रचार केला आहे, ज्याची व्याख्या त्यांनी "समाजवादाची आवश्यक आवश्यकता" म्हणून केली आहे, ज्याचे वर्णन सर्वांसाठी समृद्धी असे केले आहे आणि अतिरिक्त उत्पन्नात वाजवी समायोजन समाविष्ट असल्याचे म्हटले आहे.अनेक क्षेत्रांमध्ये, सर्वात प्रमुख म्हणजे तंत्रज्ञान आणि शिकवणी उद्योगांमध्ये, कथित "अतिरेकी" विरुद्ध मोठ्या प्रमाणात कारवाई आणि नियमन करण्यासाठी सामान्य समृद्धीचा वापर केला जात आहे. घेतलेल्या कृतींमध्ये मोठ्या तंत्रज्ञान कंपन्यांना दंड करणे [213] आणि डेटा सुरक्षा कायद्यासारखे कायदे मंजूर करणे समाविष्ट आहे. चीनने खाजगी शिकवणी कंपन्यांवर कठोर निर्बंध लादले, ज्यामुळे संपूर्ण उद्योग प्रभावीपणे नष्ट झाला. शी यांनी बीजिंगमध्ये लघु आणि मध्यम उद्योगांसाठी (SMEs) लक्ष्यित एक नवीन स्टॉक एक्सचेंज उघडले. [215] अल्पवयीन मुलांवर व्हिडिओ गेम खेळण्यावरील निर्बंध आणि सेलिब्रिटी संस्कृतीवर कारवाई यासह इतर सांस्कृतिक नियम आहेत. सामान्य समृद्धीच्या प्रयत्नात पगार आणि बोनस कपात देखील समाविष्ट आहे, विशेषतः आर्थिक क्षेत्रात, तसेच संपत्तीच्या अभिमानावर कारवाई.

सुधारणा

नोव्हेंबर २०१३ मध्ये, १८ व्या केंद्रीय समितीच्या तिसऱ्या पूर्ण बैठकीच्या समारोपाच्या वेळी, कम्युनिस्ट पक्षाने आर्थिक आणि सामाजिक धोरणातील बदलांना सूचित करणारा एक दूरगामी सुधारणा अजेंडा सादर केला. पूर्ण बैठकीमध्ये शी यांनी संकेत दिले की ते पूर्वी झोउ योंगकांग यांच्या अखत्यारीतील मोठ्या अंतर्गत सुरक्षा संघटनेचे नियंत्रण एकत्रित करत आहेत.शी यांच्या नेतृत्वाखाली एक नवीन राष्ट्रीय सुरक्षा आयोग स्थापन करण्यात आला, ज्याचे भाष्यकारांनी म्हटले आहे की शी यांना राष्ट्रीय सुरक्षा बाबींवर एकत्रित होण्यास मदत होईल.

२०१८ मध्ये शी यांच्या नेतृत्वाखालील आणखी एक तात्पुरती धोरण समन्वय संस्था - व्यापकपणे खोलवर सुधारणा करण्यासाठी केंद्रीय आघाडीचा गट - २०१८ मध्ये आयोगात अपग्रेड करण्यात आला - सुधारणा अजेंडाच्या अंमलबजावणीवर देखरेख करण्यासाठी देखील स्थापन करण्यात आला. [२२३][२२४] "सर्वसमावेशक सखोल सुधारणा" (全面深化改革; quánmiàn shēnhuà gǎigé) म्हणून ओळखले जाणारे, ते डेंग शियाओपिंग यांच्या १९९२ च्या दक्षिण दौऱ्यानंतरचे सर्वात महत्त्वाचे असल्याचे म्हटले जात होते. प्लेनमने आर्थिक सुधारणांची घोषणा केली आणि "कामाद्वारे पुनर्शिक्षण" ही लाओगाई प्रणाली रद्द करण्याचा संकल्प केला, जी चीनच्या मानवी हक्कांच्या रेकॉर्डवरील एक कलंक म्हणून मोठ्या प्रमाणात पाहिली जात होती. या प्रणालीला गेल्या काही वर्षांपासून देशांतर्गत टीकाकार आणि परदेशी निरीक्षकांकडून लक्षणीय टीका सहन करावी लागली आहे. जानेवारी २०१६ मध्ये, एक मूल धोरणाची जागा दोन मुलांची धोरणाने घेतली, [225] जी मे २०२१ मध्ये तीन मुलांची धोरणाने बदलली गेली. जुलै २०२१ मध्ये, सर्व कुटुंब आकार मर्यादा तसेच त्या ओलांडल्याबद्दल दंड काढून टाकण्यात आला.[११]

राजकीय सुधारणा

हे देखील पहा: नव-अधिकारशाही (चीन)

शी यांच्या प्रशासनाने सीसीपी आणि राज्य संस्थांच्या संरचनेत अनेक बदल केले, विशेषतः २०१८ मध्ये मोठ्या प्रमाणात फेरबदल केले. २०१३ पासून, शी यांच्या नेतृत्वाखालील सीसीपीने केंद्रीय नेतृत्व गटांची एक मालिका तयार केली आहे: सुप्रा-मंत्रिस्तरीय सुकाणू समित्या, निर्णय घेताना विद्यमान संस्थांना बायपास करण्यासाठी आणि धोरणात्मक प्रक्रिया अधिक कार्यक्षम बनवण्यासाठी डिझाइन केल्या आहेत. शी यांनी पंतप्रधान ली केकियांग यांचे अधिकार कमी केले आहेत असे मानले जाते, ज्यामुळे अर्थव्यवस्थेवर अधिकार मिळवला जातो जो सामान्यतः पंतप्रधानांचा डोमेन मानला जातो. [228][229]

फेब्रुवारी २०१४ मध्ये सायबरसुरक्षा आणि माहितीकरणासाठी केंद्रीय नेतृत्व गटाची निर्मिती शी यांच्या नेतृत्वाखाली झाली. पूर्वी स्टेट कौन्सिल इन्फॉर्मेशन ऑफिस (एसआयआयओ) अंतर्गत असलेले स्टेट इंटरनेट इन्फॉर्मेशन ऑफिस (एसआयआयओ) हे केंद्रीय नेतृत्व गटात हस्तांतरित करण्यात आले आणि इंग्रजीमध्ये सायबरस्पेस अॅडमिनिस्ट्रेशन ऑफ चायना असे नामकरण करण्यात आले.आर्थिक व्यवस्थेचे व्यवस्थापन करण्याचा एक भाग म्हणून, वित्तीय स्थिरता आणि विकास समिती, एक राज्य परिषदेची संस्था, २०१७ मध्ये स्थापन करण्यात आली. अस्तित्वात असताना उपप्रधानमंत्री लिऊ हे यांच्या अध्यक्षतेखाली, २०२३ च्या पक्ष आणि राज्य सुधारणांदरम्यान नव्याने स्थापन झालेल्या केंद्रीय वित्तीय आयोगाने ही समिती बरखास्त केली.शी यांनी राज्य परिषदेच्या खर्चाने केंद्रीय वित्तीय आणि आर्थिक व्यवहार आयोगाची भूमिका वाढवली आहे.

२०१८ मध्ये पक्ष आणि राज्य संस्थांमध्ये सुधारणांचा सखोल अभ्यास झाला आहे. त्या वर्षी, सुधारणा, सायबरस्पेस व्यवहार, वित्त आणि अर्थशास्त्र आणि परराष्ट्र व्यवहार यासह अनेक केंद्रीय आघाडीचे गट आयोगांमध्ये श्रेणीसुधारित करण्यात आले. [२३३] केंद्रीय प्रचार विभागाचे अधिकार बळकट करण्यात आले, जे आता नव्याने स्थापन झालेल्या चायना मीडिया ग्रुप (सीएमजी) चे पर्यवेक्षण करत होते. [२३३] दोन राज्य परिषद विभाग. एक परदेशी चिनी लोकांशी व्यवहार करणारा आणि दुसरा धार्मिक व्यवहार करणारा, संयुक्त आघाडी कार्य विभागात विलीन करण्यात आला तर वांशिक बाबींशी व्यवहार करणारा दुसरा आयोग औपचारिक यूएफडब्ल्यूडी नेतृत्वाखाली आणण्यात आला. [२३३] २०२० मध्ये, पीपल्स काँग्रेस सिस्टम आणि एनपीसीच्या सर्व स्तरांवरील सर्व निवडणुकांना सीसीपीच्या नेतृत्वाचे पालन करण्याचे आदेश देण्यात आले. [२३४]

२०२३ मध्ये सीसीपी आणि राज्य नोकरशाहीमध्ये आणखी सुधारणा झाल्या आहेत ज्याला पक्ष आणि राज्य संस्थांमध्ये सुधारणा करण्याची योजना म्हणतात, ज्यामध्ये आर्थिक आणि तंत्रज्ञान क्षेत्रांवर पक्षाचे नियंत्रण मजबूत करणे समाविष्ट होते. [२३५] यामध्ये वित्त देखरेखीसाठी दोन सीसीपी संस्थांची निर्मिती समाविष्ट होती; केंद्रीय वित्तीय आयोग (CFC), तसेच २००२ मध्ये पूर्वी विसर्जित झालेल्या केंद्रीय वित्तीय कार्य आयोग (CFWC) चे पुनरुज्जीवन. [235] याव्यतिरिक्त, तंत्रज्ञान क्षेत्राचे व्यापकपणे निरीक्षण करण्यासाठी एक नवीन CCP केंद्रीय विज्ञान आणि तंत्रज्ञान आयोग स्थापन केला जाईल, तर नव्याने तयार केलेल्या सोसायटी कार्य विभागाला नागरी गट, वाणिज्य मंडळे आणि उद्योग गटांसह अनेक क्षेत्रांशी CCP संवाद साधण्याचे तसेच सार्वजनिक याचिका आणि तक्रारींचे काम हाताळण्याचे काम सोपवण्यात आले. [235] नियामक संस्थांमध्ये मोठ्या प्रमाणात फेरबदल झाले. [236] अनेक नियामक जबाबदाऱ्या पीपल्स बँक ऑफ चायना (PBoC) कडून दुसऱ्या नियामक संस्थेकडे हस्तांतरित करण्यात आल्या, तर PBoC ने मागील पुनर्रचनेत बंद असलेली देशभरातील कार्यालये पुन्हा उघडली. [237] २०२४ मध्ये, CCP विचारसरणी आणि धोरणांचे पालन करण्याबद्दल एक कलम जोडण्यासाठी राज्य परिषदेच्या नियमांमध्ये सुधारणा करून CCP ची भूमिका अधिक मजबूत करण्यात आली.[१२]

कायदेशीर सुधारणा

हे देखील पहा: कायद्याच्या राज्याबद्दल शी जिनपिंग विचार

प्रत्येक न्यायालयीन प्रकरणात न्याय मिळतो हे लोकांना कळावे यासाठी प्रयत्न केले पाहिजेत.

— शी जिनपिंग नोव्हेंबर २०२० मध्ये भाषणादरम्यान [२३९]

२०१४ च्या शरद ऋतूमध्ये झालेल्या चौथ्या पूर्ण बैठकीमध्ये शी यांच्या नेतृत्वाखालील पक्षाने अनेक कायदेशीर सुधारणांची घोषणा केली आणि त्यानंतर लगेचच त्यांनी "चीनी समाजवादी कायद्याचे राज्य" असे आवाहन केले. पक्षाचे उद्दिष्ट न्याय देण्यात अप्रभावी मानल्या जाणाऱ्या आणि भ्रष्टाचार, स्थानिक सरकारी हस्तक्षेप आणि घटनात्मक देखरेखीच्या अभावामुळे प्रभावित झालेल्या कायदेशीर व्यवस्थेत सुधारणा करण्याचे होते. पूर्ण बैठकीने पक्षाच्या पूर्ण नेतृत्वावर भर देताना, राज्याच्या कारभारात संविधानाची मोठी भूमिका आणि संविधानाचा अर्थ लावण्यात राष्ट्रीय पीपल्स काँग्रेस स्थायी समितीची भूमिका मजबूत करण्याचे आवाहन केले. [२४०] त्यात कायदेशीर कार्यवाहीत अधिक पारदर्शकता, कायदेविषयक प्रक्रियेत सामान्य नागरिकांचा अधिक सहभाग आणि कायदेशीर कार्यबलाचे एकूण "व्यावसायिकीकरण" करण्याचे आवाहन केले. पक्षाने क्रॉस-ज्युरिडिक्शनल सर्किट कायदेशीर न्यायाधीकरणांची स्थापना करण्याची तसेच प्रांतांना खालच्या पातळीवरील कायदेशीर संसाधनांवर एकत्रित प्रशासकीय देखरेख देण्याची योजना आखली, ज्याचा उद्देश कायदेशीर कार्यवाहीमध्ये स्थानिक सरकारचा सहभाग कमी करणे आहे. [241]