"डाळिंब" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
No edit summary |
No edit summary |
||
ओळ १: | ओळ १: | ||
[[चित्र:Pomegranate03_edit.jpg|thumb|डाळिंब]] |
[[चित्र:Pomegranate03_edit.jpg|thumb|डाळिंब]] |
||
[[File:Punica.granatum(01).jpg|thumb|डाळिंबाची झाडे ]] |
[[File:Punica.granatum(01).jpg|thumb|डाळिंबाची झाडे ]] |
||
'''डाळिंब''' [[लाल]] [[रंग|रंगाचे]] एक [[फळ]] आहे. यात [[लाल]] [[रंग|रंगाचे]] अनेक [[पाणी]]दार, [[गोड]] दाणे असतात. वनस्पतीशास्त्रीय नाव "प्युनिकम ग्रॅनाटुम" असे आहे. हे एक [[पित्त]]शामक [[फळ]] आहे. ही वनस्पती साधारण ३ते ५ मिटर उंच होते. या फळाचा उगम इराण, अफगाणिस्तान आणि बलुचिस्तान येथे आहे असे मानले जाते. |
'''डाळिंब''' [[लाल]] [[रंग|रंगाचे]] एक [[फळ]] आहे. यात [[लाल]] [[रंग|रंगाचे]] अनेक [[पाणी]]दार, [[गोड]] दाणे असतात. वनस्पतीशास्त्रीय नाव "प्युनिकम ग्रॅनाटुम" असे आहे. डाळिंबाला [[संस्कृत]]मध्ये "दाडिम' म्हणतात. हे एक [[पित्त]]शामक [[फळ]] आहे. ही वनस्पती साधारण ३ते ५ मिटर उंच होते. या फळाचा उगम इराण, अफगाणिस्तान आणि बलुचिस्तान येथे आहे असे मानले जाते. |
||
==उपयोग== |
==उपयोग== |
||
डाळिंब ही एक आयुर्वेदिक औषधी आहे. डाळिंबाची साल उगाळून खाल्ल्यास [[जुलाब]] थांबतात{{संदर्भ हवा}}. साल नुसती तोंडात ठेवली की खोकला आटोक्यात राहतो.{{संदर्भ हवा}} |
डाळिंब ही एक आयुर्वेदिक औषधी आहे. दाडिमाष्टक, दाडिमादि चूर्ण, दाडिमाद्य तेल आदी औषधीत डाळिंबाचा वापर होतो. डाळिंबाची साल उगाळून खाल्ल्यास [[जुलाब]] थांबतात{{संदर्भ हवा}}. साल नुसती तोंडात ठेवली की खोकला आटोक्यात राहतो.{{संदर्भ हवा}} |
||
==महाराष्ट्रातील जाती== |
==महाराष्ट्रातील जाती== |
||
* '''गणेश''' - बिया मऊ, चव गोड. |
* '''गणेश''' - बिया मऊ, चव गोड. |
||
ओळ १८: | ओळ १८: | ||
==बाह्यदुवे== |
==बाह्यदुवे== |
||
* [http://omkarganesha.blogspot.com.au/2013/01/blog-post.html डाळिंब] |
* [http://omkarganesha.blogspot.com.au/2013/01/blog-post.html डाळिंब] |
||
* [http://72.78.249.126/Agrowon/20131207/4635199758031785742.htm डाळिंब लागवड कशी करावी?] |
|||
[[वर्ग:फळे]] |
[[वर्ग:फळे]] |
||
[[वर्ग:वनस्पती]] |
[[वर्ग:वनस्पती]] |
०४:३८, ९ जानेवारी २०१४ ची आवृत्ती
डाळिंब लाल रंगाचे एक फळ आहे. यात लाल रंगाचे अनेक पाणीदार, गोड दाणे असतात. वनस्पतीशास्त्रीय नाव "प्युनिकम ग्रॅनाटुम" असे आहे. डाळिंबाला संस्कृतमध्ये "दाडिम' म्हणतात. हे एक पित्तशामक फळ आहे. ही वनस्पती साधारण ३ते ५ मिटर उंच होते. या फळाचा उगम इराण, अफगाणिस्तान आणि बलुचिस्तान येथे आहे असे मानले जाते.
उपयोग
डाळिंब ही एक आयुर्वेदिक औषधी आहे. दाडिमाष्टक, दाडिमादि चूर्ण, दाडिमाद्य तेल आदी औषधीत डाळिंबाचा वापर होतो. डाळिंबाची साल उगाळून खाल्ल्यास जुलाब थांबतात[ संदर्भ हवा ]. साल नुसती तोंडात ठेवली की खोकला आटोक्यात राहतो.[ संदर्भ हवा ]
महाराष्ट्रातील जाती
- गणेश - बिया मऊ, चव गोड.
- जी - 137 - दाणे मऊ.
- मृदुला - फळे आकाराने मध्यम
- आरक्ता - गोड, टपोरे, आकर्षक दाणे, चमकदार साल, गडद लाल रंग.
- भगवा - उत्तम चव .
लागवड क्षेत्र
कलम लावून डाळिंबाची लागवड करता येते. डाळिंबांची लागवड स्पेन, इजिप्त, अफगाणिस्तान, पाकिस्तान, ब्रह्मदेश, चीन, जपान, रशिया, अमेरिका आणि भारत या देशांमध्ये केली जाते.
महाराष्ट्र
भारतात लागवडीखालील क्षेत्र आणि उत्पादन दर यात महाराष्ट्राचा पहिला क्रमांक आहे. महाराष्ट्र राज्यातील नाशिक, नगर, पुणे, सांगली, सोलापूर या जिल्ह्यांमध्ये डाळिंबाच्या लागवडीखालील क्षेत्र आहे. नगर जिल्ह्यातील कोल्हार व राहूरी हा भाग तर नाशिक जिल्ह्यातील कळवण , सटाणा , मालेगाव , देवळा हा भाग लागवडीखाली आहे.
निर्यात
नाशिक येथून डाळिंबांची निर्यात करण्याचे प्रयत्न सुरू आहेत. लासलगाव येथील विकिरण केंद्रात डाळिंबावर विकिरण प्रक्रियागही सुरू झाली आहे.