"शितला देवी" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
इतिहास न्याहाळा
← मागील फरकपुढील फरक →
Content deleted Content added
दृश्यविकिमजकूर
No edit summary
दुवे जोडले
खूणपताका: दृश्य संपादन मोबाईल संपादन मोबाईल वेब संपादन प्रगत मोबाईल संपादन
ओळ ३०: ओळ ३०:
}}
}}


'''शितला देवी''' ही हिंदू धर्मातील एक देवता असून या देवीला आई भगवतीचे रूप म्हणून ओळखले जाते. जवळपास भारतभर या देवीची उपासना करताना दिसून येते.<ref>Folk Religion: Change and Continuity Author Harvinder Singh Bhatti Publisher Rawat Publications, 2000 Original from Indiana University Digitized 18 Jun 2009 {{ISBN|8170336082}}, 9788170336082</ref>.
'''शितला देवी''' ही [[हिंदू दैवते|हिंदू धर्मातील एक देवता]] असून या देवीला आई भगवतीचे रूप म्हणून ओळखले जाते. जवळपास भारतभर या देवीची उपासना करताना दिसून येते.<ref>Folk Religion: Change and Continuity Author Harvinder Singh Bhatti Publisher Rawat Publications, 2000 Original from Indiana University Digitized 18 Jun 2009 {{ISBN|8170336082}}, 9788170336082</ref>.


स्कंदपुराणा नुसार जेव्हा देवतांनी भगवतीच्या आराधानेसाठी अग्नी प्रज्वलित केला, तेव्हा त्यातून शितला देवी प्रकट झाली. या देवीचे वाहन गाढव असून एका हातात चांदीचा झाडू आणि दुसऱ्या हातात शीतल जल असलेले भांडे दिसून येते. ही देवी विविध प्रकारचे ज्वर, गोवर आणि कांजण्या यांचा नाश करणारी देवता आहे अशी मान्यता आहे.<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=https://hindi.webdunia.com/other-festivals/who-is-sheetala-mata-119032600023_1.html|title=कौन है माता शीतला, क्यों किया जाता है पूजन? पढ़ें पौराणिक मंत्र|language=hi|access-date=१२ फेब्रुवारी २०२१}}</ref>
स्कंदपुराणा नुसार जेव्हा देवतांनी भगवतीच्या आराधानेसाठी अग्नी प्रज्वलित केला, तेव्हा त्यातून शितला देवी प्रकट झाली. या देवीचे वाहन [[गाढव]] असून एका हातात [[चांदी|चांदीचा]] [[केरसुणी|झाडू]] आणि दुसऱ्या हातात शीतल [[पाणी|जल]] असलेले भांडे दिसून येते. ही देवी विविध प्रकारचे [[ताप|ज्वर]], [[गोवर]] आणि [[कांजिण्या|कांजण्या]] यांचा नाश करणारी देवता आहे अशी मान्यता आहे.<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=https://hindi.webdunia.com/other-festivals/who-is-sheetala-mata-119032600023_1.html|title=कौन है माता शीतला, क्यों किया जाता है पूजन? पढ़ें पौराणिक मंत्र|language=hi|access-date=१२ फेब्रुवारी २०२१}}</ref>


'''शितला देवीचा मंत्र:-'''
'''शितला देवीचा मंत्र:-'''
ओळ ३८: ओळ ३८:
मार्जनीकलशोपेतां सूर्पालंकृतमस्तकाम्॥}}
मार्जनीकलशोपेतां सूर्पालंकृतमस्तकाम्॥}}


बौद्ध धर्मानुसार, शितला देवी आणि ज्वरासुर नावाचा राक्षस हे पार्णशबरी देवीचे सोबती आहेत. पार्णशबरी ही बौद्ध धर्मातील आजार निर्माण करणारी देवता आहे, आणि तिच्या दोन बाजूला शितला देवी आणि ज्वरासुर नावाचा राक्षस उभे असतात.<ref>{{cite book|title=Studies in Hindu and Buddhist art By P. K. Mishra|year=1999|url=https://books.google.com/books?id=AqSAQpCOifoC&q=Jvarasura&pg=RA1-PA107|isbn=9788170173687|last1=Mishra|first1=P. K}}</ref>
[[बौद्ध धर्म|बौद्ध धर्मानुसार]], शितला देवी आणि ज्वरासुर नावाचा [[राक्षस]] हे पार्णशबरी देवीचे सोबती आहेत. पार्णशबरी ही बौद्ध धर्मातील आजार निर्माण करणारी देवता आहे, आणि तिच्या दोन बाजूला शितला देवी आणि ज्वरासुर नावाचा राक्षस उभे असतात.<ref>{{cite book|title=Studies in Hindu and Buddhist art By P. K. Mishra|year=1999|url=https://books.google.com/books?id=AqSAQpCOifoC&q=Jvarasura&pg=RA1-PA107|isbn=9788170173687|last1=Mishra|first1=P. K}}</ref>


==काही उल्लेखनीय मंदिरे==
==काही उल्लेखनीय मंदिरे==

००:२४, १३ फेब्रुवारी २०२१ ची आवृत्ती

शितला देवी

शितला देवी
वाहन गाढव
शस्त्र झाडू, सुपली, शितल जल असलेले भांडे
पती शिव
अन्य नावे/ नामांतरे पोचम्मा
या अवताराची मुख्य देवता पार्वती
नामोल्लेख स्कंदपुराण

शितला देवी ही हिंदू धर्मातील एक देवता असून या देवीला आई भगवतीचे रूप म्हणून ओळखले जाते. जवळपास भारतभर या देवीची उपासना करताना दिसून येते.[१].

स्कंदपुराणा नुसार जेव्हा देवतांनी भगवतीच्या आराधानेसाठी अग्नी प्रज्वलित केला, तेव्हा त्यातून शितला देवी प्रकट झाली. या देवीचे वाहन गाढव असून एका हातात चांदीचा झाडू आणि दुसऱ्या हातात शीतल जल असलेले भांडे दिसून येते. ही देवी विविध प्रकारचे ज्वर, गोवर आणि कांजण्या यांचा नाश करणारी देवता आहे अशी मान्यता आहे.[२]

शितला देवीचा मंत्र:-

“ वन्देऽहंशीतलांदेवीं रासभस्थांदिगम्बराम्।

मार्जनीकलशोपेतां सूर्पालंकृतमस्तकाम्॥

”

बौद्ध धर्मानुसार, शितला देवी आणि ज्वरासुर नावाचा राक्षस हे पार्णशबरी देवीचे सोबती आहेत. पार्णशबरी ही बौद्ध धर्मातील आजार निर्माण करणारी देवता आहे, आणि तिच्या दोन बाजूला शितला देवी आणि ज्वरासुर नावाचा राक्षस उभे असतात.[३]

काही उल्लेखनीय मंदिरे

जौनपूर उत्तर प्रदेश येथील शितला देवी
  • शितला देवी मंदिर, बारड, महाराष्ट्र.
  • शितला माता जन्मस्थान मगध, बिहार शरीफ , नालंदा
  • शितला माता मंदिर, मैनपुरी , उत्तर प्रदेश
  • शितला माता मंदिर, मेरठ , उत्तर प्रदेश
  • शितला चौकीया धाम मंदिर, जौनपूर
  • शितला माता मंदिर, खंडा, सोनीपत
  • मां शितला मकरा धाम, जौनपूर
  • श्री शितला माता मंदिर, आदळपुरा, मिर्जापूर , उत्तर प्रदेश
  • शितला माता मंदिर, जलोर , राजस्थान
  • शितला माता मंदिर, रींगस , राजस्थान
  • शितला माता मंदिर, गारिया , कोलकाता
  • शितला माता मंदिर, उना, हिमाचल प्रदेश
  • शितला माता मंदिर, पालमपूर, हिमाचल प्रदेश
  • शितला माता मंदिर, जोधपूर, राजस्थान
  • शितला माता मंदिर, कौशांभी, उत्तर प्रदेश
  • शितला माता मंदिर, निजामबाद,
  • शितला माता मंदिर, बाडमेर, राजस्थान
  • शितला माता मंदिर, बिधलन, सोनीपत
  • शितला देवी मंदिर, गुडगाव
  • शितला देवी मंदिर, माहीम, मुंबई

संदर्भ

  1. ^ Folk Religion: Change and Continuity Author Harvinder Singh Bhatti Publisher Rawat Publications, 2000 Original from Indiana University Digitized 18 Jun 2009 आयएसबीएन 8170336082, 9788170336082
  2. ^ "कौन है माता शीतला, क्यों किया जाता है पूजन? पढ़ें पौराणिक मंत्र" (हिंदी भाषेत). १२ फेब्रुवारी २०२१ रोजी पाहिले.
  3. ^ Mishra, P. K (1999). Studies in Hindu and Buddhist art By P. K. Mishra. ISBN 9788170173687.
"https://mr.wikipedia.org/w/index.php?title=शितला_देवी&oldid=1874604" पासून हुडकले