ऋतुसंहार

ऋतुसंहार हे कालिदासलिखित काव्य आहे. यामध्ये राजा नल व दमयंती यांच्या प्रेमाची कथा आहे

कथानक

नल हा शिकारील गेला असता कण्वमुनींच्या आश्रमात येतो व तेथे दमयंतीस पाहून तिच्या प्रेमात पडतो. दमयंती आपल्या स्वयंवरात इंद्रदेवाला नकार देऊन नलराजाची निवड करते. हे जेव्हा कलीला कळते तेव्हा तो चिडतो व नलराजाच्या मनात प्रवेश करतो. त्यामुळे नलराजाची वाताहत होते. प्राप्त परिस्थितीतून नल व दमयंती मार्ग काढतात व शेवटी एकत्र येतात.

ऋतुसंहारचे मराठी/हिंदी अनुवादक

• ज्ञानेश्वर कुलकर्णी (मराठी)
• मूलचन्द्र पाठक (हिंदी)
• डॉ. हरेकृष्ण मेहेर (उडिया)
• Ritusamhara or the Pageant of the Seasons (इंग्रजी लेखक - एम.एस. पंडित)
• Méghaduta et le ritusamhara de kalidasa,le (फ्रेंच)
• The Ritusamhara of Kalidasa: With the Commentary, the Chandrika, of Manirama (टीका- १८६७)