राणी एलिझाबेथ (राणीची आई)

**राणी एलिझाबेथ (राणीची आई)**
	Queen consort of the United Kingdom from 1936 to 1952
	माध्यमे अपभारण करा
	विकिपीडिया
स्थानिक भाषेतील नाव	Elizabeth Bowes-Lyon
जन्म तारीख	ऑगस्ट ४, इ.स. १९००; Hitchin, लंडन; The Honourable Elizabeth Angela Marguerite Bowes-Lyon
मृत्यू तारीख	मार्च ३०, इ.स. २००२ (15:15); Royal Lodge
मृत्युचे कारण	न्यूमोनिया;
चिरविश्रांतीस्थान	King George VI Memorial Chapel (इ.स. २००२ – );
नागरिकत्व	युनायटेड किंग्डम; ग्रेट ब्रिटन व आयर्लंडचे संयुक्त राजतंत्र (Royal and Parliamentary Titles Act 1927, इ.स. १९२७ – );
निवासस्थान	बकिंगहॅम राजवाडा (इ.स. १९३६ – ); Clarence House (इ.स. १९५३ – इ.स. २००२);
व्यवसाय	consort (इ.स. १९३६ – इ.स. १९५२); aristocrat; Queen Mother (death of subject, इ.स. १९५२ – इ.स. २००२);
सदस्यता	रॉयल सोसायटी (Royal Fellow of the Royal Society, इ.स. १९५६ – );
पद	Lord Warden of the Cinque Ports; Consort of the United Kingdom (इ.स. १९३६ – इ.स. १९५२);
मातृभाषा	British English;
उत्कृष्ट पदवी	Lady (इ.स. १९०४ – इ.स. १९२३); British Princess (इ.स. १९२३ – इ.स. १९३६); Duchess of York (इ.स. १९२३ – इ.स. १९३६); Queen Mother (इ.स. १९५२ – इ.स. २००२); Queen Consort of the United Kingdom (death of subject's spouse, इ.स. १९३६ – इ.स. १९५२);
कुटुंब	House of Windsor (इ.स. १९२३ – ); Bowes-Lyon family;
वडील	Claude Bowes-Lyon, 14th Earl of Strathmore and Kinghorne;
आई	Cecilia Bowes-Lyon, Countess of Strathmore and Kinghorne;
भावंडे	Violet Bowes-Lyon (elder sister); Mary Elphinstone, Lady Elphinstone (elder sister); Patrick Bowes-Lyon, 15th Earl of Strathmore and Kinghorne (elder brother); John Bowes-Lyon (elder brother); Alexander Bowes-Lyon (elder brother); Fergus Bowes-Lyon (elder brother); Rose Leveson-Gower, Countess Granville (elder sister); Michael Bowes-Lyon (elder brother); David Bowes-Lyon (younger brother);
अपत्य	दुसरी एलिझाबेथ; राजकुमारी मार्गारेट (स्नोडेनची काउंटेस);
वैवाहिक जोडीदार	युनायटेड किंग्डमचा सहावा जॉर्ज (इ.स. १९२३ – इ.स. १९५२);
पुरस्कार	Grand Cross of the Legion of Honour; Order of the Crown of India; Companion of the Order of Canada; Royal Victorian Chain (इ.स. १९३७); War Cross; Victoria Medal of Honour (इ.स. १९६१); Albert Medal (इ.स. १९७४); Lady of the Garter (इ.स. १९३६); Order of the Thistle; Order of New Zealand; Royal Family Order of George VI; Royal Family Order of Elizabeth II; Order of St. Sava; Order of the Crown; Dame Grand Cross of the Order of the Lion of the Netherlands; Order of the Precious Crown, 1st Class; Order of Ojaswi Rajanya; Order of Saints Olga and Sophia; Order of Independence; Honorary citizen of Volgograd (इ.स. २०००); Grand Cross of the Order of the Sun of Peru‎; Dame Grand Cross of the Royal Victorian Order; Dame Grand Cross of the Order of the British Empire; Decoration of the Royal Red Cross; Royal Fellow of the Royal Society (इ.स. १९५६); honorary Fellow of the Royal College of Surgeons (इ.स. १९५०);
	अधिकृत संकेतस्थळ
अधिकार नियंत्रण
	Q10633; आयएसएनआय ओळखण: 0000000122770864; व्हीआयएएफ ओळखण: 18018901; जीएनडी ओळखण: 118816896; एलसीसीएन ओळखण: n79139628; यूएलएएन ओळखण: 500281556; बीएनएफ ओळखण: 12503666m; एसयूडीओसी ओळखण: 034263683; आय.एम.डी.बी. दुवा: nm0703069; आयसीसीयू / एसबीएन ओळखण: TSAV611523; एनएलए (ऑस्ट्रेलिया) ओळखण: 36152484; एमबीए ओळखण: 5a3baa65-13ae-4cb8-ab12-3a766c7b5923; एनकेसी ओळखण: pna2009551194; एसईएलआयबीआर: 317194; Nationale Thesaurus voor Auteursnamen ID: 072787473; बीआयबीएसआयएस ओळखण: 6032571; NUKAT ID: n99011522; U.S. National Archives Identifier: 10582494; Oxford Dictionary of National Biography ID: 76927; NLP ID (old): a0000001772826; Libris-URI: ljx15vk42w40dmw; PLWABN ID: 9810655491605606; National Library of Israel J9U ID: 987007260873505171
	रिसोनेंटेर; पेटस्केन; सखोलीया; ओपनस्ट्रीट मॅप; शोधक साधन; चित्रित शोध;

Isabel Bowes-Lyon (es); Elizabeth Bowes-Lyon (is); Elizabeth Bowes-Lyon (ms); Reyna Elizabeth An Ina kan mga Reyna (bcl); Queen Elizabeth The Queen Mother (en-gb); ملکه الېزابېت، د ملکه مور (ps); Елизабет Боуз-Лайън (bg); Elizabeth Bowes-Lyon (ro); ملکہ ایلزبتھ مادر ملکہ (ur); Elizabeth Bowes-Lyon (sv); Єлизавета Боуз-Лайон (uk); Queen Mother (ig); 伊莉莎白王太后 (zh-hant); Elizabeth Bowes-Lyon (io); Elizabeth Bowes-Lyon (gsw); 엘리자베스 보우스라이언 (ko); Елизавета Боуз-Лайон (kk); Elizabeth Bowes-Lyon (eo); Кралица Елизабета, Кралицата-мајка (mk); Elizabeth Bowes-Lyon (bs); Elizabeth Bowes-Lyon (an); Elizabeth Bowes-Lyon (fr); Elizabeta Bowes-Lyon (hr); राणी एलिझाबेथ (राणीची आई) (mr); Elizabeth Bowes-Lyon (vi); Elizabete Bousa-Laiona (lv); Elizabeth Bowes-Lyon (af); Елизабет Боуз-Лајон (sr); Elizabeth Bowes-Lyon (pt-br); Elizabeth Bowes-Lyon (sco); Elizabeth Bowes-Lyon (lb); Elizabeth Bowes-Lyon (nn); Elizabeth Bowes-Lyon (nb); Yelizaveta Bouz-Layon (az); ئێلیزابێت شاژنی دایک (ckb); Queen Elizabeth, The Queen Mother (en); إليزابيث باوز ليون (ar); Elizabeth Bowes-Lyon (br); Bowes-Lyon Erzsébet brit királyné (hu); Elizabeth Bowes-Lyon (eu); Isabel Bowes-Lyon (ast); Елизавета Боуз-Лайон (ru); Elizabeth Bowes-Lyon (de-ch); Elizabeth Bowes-Lyon (de); Elizabeth Bowes-Lyon (lmo); Elizabeth Bowes-Lyon (ga); الیزابت، شهبانوی مادر (fa); 伊麗莎白·鮑斯-萊昂 (zh); Elizabeth Bowes-Lyon (ku); ელისაბედ ბოუზ-ლაიონი (ka); エリザベス・ボーズ＝ライアン (ja); Regina Elisabeth le Regina Matre (ia); اليزابيث باوز ليون (arz); אליזבת (he); Elisabetha Bowes-Lyon (la); रानी माँ महारानी एलिजाबेथ (hi); 伊丽莎白王太后 (wuu); Elisabet (fi); Elizabeth Bowes-Lyon (wa); Elizabeth Bowes-Lyon (pms); สมเด็จพระราชินีเอลิซาเบธ พระราชชนนี (th); எலிஸபெத் போவ்ஸ் லயோன் (ta); Elizabeth Bowes-Lyon (it); Elizabeth Bowes-Lyon (vec); Elizabeth Bowes-Lyonová (cs); Queen Elizabeth Mma Kgosi Ya Mosadi (tn); Elizabeth Bowes-Lyon (et); Elizabeth Bowes-Lyon (nds); Elizabeth Bowes-Lyon (nds-nl); Alžbeta, kráľovná matka (sk); Elizabeth Bowes-Lyon (da); Elizabeth Bowes-Lyon (nl); Bànrigh Ealasaid, Màthair na Bànrigh (gd); Elizabeth Bowes-Lyon (pt); Elisabeþ Bogas-Lēo (ang); Elizabeth Bowes-Lyon (tr); Elizabeth Bowes-Lyon (id); Elizabeth Bowes-Lyon (lt); Elizabeth Bowes-Lyon (sl); Elizabeth Bowes-Lyon (cy); Elizabeth Bowes-Lyon (sq); Elisabet Bowes-Lyon (ca); Elizabeth Bowes-Lyon (ceb); Elżbieta Bowes-Lyon (pl); Queen Elizabeth The Queen Mother (ml); 伊莉莎白王太后 (zh-tw); Եղիսաբեթ Բոուզ-Լայոն (hy); Елізавета Боўз-Лаян (be); ملکہ ایلزبتھ مادر ملکہ (pnb); Elisabeth Bowes-Lions (oc); Elizabeth Bowes-Lyon (gl); Elizabeth Bowes-Lyon (uz); Βασιλομήτωρ Ελισάβετ του Ηνωμένου Βασιλείου (el); Elizabeth Bowes-Lyon (fy) Reina consorte del Reino Unido (1936-1952) (es); brit királyné (hu); Drottning Bretlands frá 1936 til 1952 (is); politikari britainiarra (eu); política británica (ast); королева-консорт Великобритании (ru); gwraig Siôr VI, brenin y Deyrnas Unedig (1900–2002) (cy); Queen Consort of King George VI, mother of Queen Elizabeth II (en-gb); ملکه هم‌نشین بریتانیا از ۱۹۳۶ تا ۱۹۵۲ (fa); 英王喬治六世王后，英女王伊莉莎白二世之母 (zh); Jina key George VI, diya keybanû Elizabeth II (1900–2002) (ku); Birleşik Krallık kraliçesi (1900-2002; hd. 1936-1952) ve kraliçe II. Elizabeth'in annesi (tr); イギリス王妃およびインド皇后 (1900 - 2002) (ja); regina consorte de Georgio VI, matre de Elisabeth II (ia); drottning av Storbritannien 1936–1952 (sv); maire de S.M. Elisabèt II del Reialme Unit (oc); 英國王后和末代印度皇后 (zh-hant); Yhdistyneen kuningaskunnan kuningataräiti (fi); Ұлыбританияның "Патшайым-анасы" (kk); жена на кралот Џорџ VI и мајка на кралицата Елизабета II (mk); regina consorte del Regno Unito (1900-2002) (it); reine consort de George VI, mère d'Élisabeth II (fr); Permaisuri Inggeris (ms); Queen consort of the United Kingdom from 1936 to 1952 (en); אשתו של ג'ורג' השישי ואמה של אליזבת' השנייה (he); Rainha consorte do Reino Unido (1936–52) e Imperatriz consorte da Índia (1936–48) (pt); United Kingdom siyaasa nira ŋun nyɛ paɣa (dag); Ehefrau von König Georg VI., Mutter von Königin Elisabeth II. (1900–2002) (de); королева-консорт Великої Британії (uk); consort del rei Jordi VI del Regne Unit i mare d'Elisabet II (ca); britská královna-manželka, matka Alžběty II (cs); زوجه الحاكم من المملكه المتحده لبريطانيا العظمى و ايرلاندا (arz); Istri Raja George VI dari Britania Raya (id); Mmagwe Queen Elizabeth II (tn); สมเด็จพระราชินีแห่งสหราชอาณาจักร ระหว่าง ค.ศ. 1936-1952 (th); królowa angielska, żona Jerzego VI, matka Elżbiety II (pl); Dronningmoren (nb); echtgenote van George VI, moeder van koningin Elizabeth II van het Verenigd Koninkrijk (1900–2002) (nl); wife o Keeng George VI an the mither o Queen Elizabeth II an Princess Margaret, Coontess o Snowdon (sco); Кралица на Обединеното кралство (bg); vương hậu Anh, vợ của George VI (vi); kráľovná Spojeného kráľovstva (1936 - 1952) (sk); Queen consort of the United Kingdom from 1936 to 1952 (en); الملكة الأم للملكة إليزابيث الثانية والملكة القرينة للملك جورج السادس (ar); Βασίλισσα του Ηνωμένου Βασιλείου (1936–1952), σύζυγος του Γεωργίου ΣΤ' και μητέρα της Ελισάβετ Β' (el); 영국의 왕비 (1900–2002) (ko) Elisabetta, regina madre, regina madre (it); Leedi Elizabeth Bowes-Lyon (et); Elizabeth Angela Marguerite Bowes Lyon, Kraliçe Elizabeth, Ana Kraliçe, Kraliçe Elizabeth Ana Kraliçe, Ana Kraliçe Elizabeth (tr); Elizabeth Bowes-Lyon, královna matka (cs); Elizabeth Angela Marguerite Bowes-Lyon (ast); Боуз-Лайон, Елизавета, королева Елизавета, Королева-мать (ru); Queen Elizabeth, Elisabeth Bowes-Lyon, The Queen Mother (nl); Queen Elizabeth The Queen Mother, Queen Mum, Elizabeth Angela Marguerite Bowes-Lyon (de); Isabel Bowes-Lyon (pt); Elizabeth Bowes-Lyon, The Queen Mother (en-gb); Elizabeth Bowes-Lyon, The Queen Mother, Elizabeth Angela Marguerite Bowes-Lyon, Lady Elizabeth Bowes-Lyon, The Queen Mum, Queen Elizabeth, Lady Elizabeth Angela Marguerite Bowes-Lyon, Elizabeth, Queen Consort of the United Kingdom, Queen-Empress Elizabeth, Elizabeth, Duchess of York, Elizabeth Angela Marguerite, Duchess of York, Hon. Elizabeth Bowes-Lyon, Hon. Elizabeth Angela Marguerite Bowes-Lyon, Queen Elizabeth Angela Marguerite (en); 王母太后, 伊莉莎白王太后 (zh); Dronning Elizabeth af Storbritannien (da); Elisabeth Bowes-Lyon (ro); エリザベス・アンジェラ・マーガレット・ボーズ＝ライアン, 皇太后 (ja); Elizabeth Angela Marguerite Bowes-Lyon (fy); Elizabeth Angela Marguerite Bowes-Lyon (ms); เอลิซาเบธ แองเจลา มาร์เกอริต โบวส์-ลีออน, เอลิซาเบธ โบวส์-ลีออน, เอลิซาเบธ ดัสเชสแห่งยอร์ก, ควีนมัม, สมเด็จพระราชินีเอลิซาเบธแห่งสหราชอาณาจักร, สมเด็จพระจักรพรรดินีเอลิซาเบธแห่งอินเดีย (th); Elizabeth Angela Marguerite Bowes-Lyon, Vương hậu Elizabeth, Hoàng thái hậu Elizabeth, Phu nhân Elizabeth Angela Marguerite Bowes-Lyon, Hoàng hậu Elizabeth, Elizabeth, Công tước phu nhân xứ York, Elizabeth Bowes-Lyon Danh dự, Elizabeth Angela Marguerite Bowes-Lyon Danh dự (vi); Elisabèt del Reialme Unit, reina consòrt (oc); 伊莉莎白王后, 伊莉莎白·安吉拉·瑪格麗特·鮑斯-里昂 (zh-tw); 伊莉莎白王后, 伊莉莎白·安吉拉·瑪格麗特·鮑斯-里昂 (zh-hant); Elisabetha Angela Margarita Bowes-Lyon (la); എലിസബത്ത് ആംഗല മാർഗരറ്റ് ബൗവ്സ്-ലിയോൺ (ml); Elizabeth Angela Marguerite Bowes-Lyon (id); Isabel Bowes-Lyon (gl); La Reina Madre, Isabel, la Reina Madre (es); Ελισάβετ Η Βασιλομήτωρ, Η Βασιλομήτωρ (el); Elizabeth Angela Marguerite Bowes-Lyon (bs)

एलिझाबेथ अँजेला मार्गुराइट बोवेस-ल्योन (४ ऑगस्ट १९०० - ३० मार्च २००२) ही राजा जॉर्ज सहाव्याची ची पत्नी म्हणून ११ डिसेंबर १९३६ ते ६ फेब्रुवारी १९५२ पर्यंत युनायटेड किंग्डमची आणि ब्रिटिश कॉमनवेल्थच्या अधिपत्याखालील राज्याची राणी होती. ऑगस्ट १९४७ मध्ये ब्रिटीश राजचे विघटन होईपर्यंत त्या भारताच्या शेवटच्या सम्राज्ञी होत्या. तिच्या पतीच्या निधनानंतर, तिला अधिकृतपणे राणी एलिझाबेथ राणी आई म्हणून ओळखले जात असे,^[१] तिची मुलगी राणी दुसरी एलिझाबेथ हिच्याशी गोंधळ होऊ नये म्हणून.

ब्रिटिश खानदानी कुटुंबात जन्मलेली, एलिझाबेथ १९२३ मध्ये प्रसिद्ध झाली जेव्हा तिने प्रिन्स अल्बर्ट, ड्यूक ऑफ यॉर्कशी विवाह केला. प्रिन्स अल्बर्ट हा राजा जॉर्ज पंचम आणि राणी मेरी यांचा दुसरा मुलगा होता.

१९३६ मध्ये, एलिझाबेथचा पती अनपेक्षितपणे जॉर्ज सहावा म्हणून राजा झाला जेव्हा त्याचा मोठा भाऊ, एडवर्ड आठव्याने, अमेरिकन घटस्फोटित वॉलिस सिम्पसनशी लग्न करण्यासाठी राज्यत्याग केला. ११ डिसेंबर १९३६ रोजी एलिझाबेथचा नवरा अल्बर्ट अनिच्छेने त्याच्या भावाच्या जागी जॉर्ज सहावाच्या नावाखाली राजा बनला. एलिझाबेथ आणि तिच्या पतीला १२ मे १९३७ रोजी वेस्टमिन्स्टर ॲबे येथे युनायटेड किंग्डम आणि ब्रिटीश अधिराज्याचा राजा आणि राणी आणि भारताचा सम्राट आणि सम्राज्ञी म्हणून राज्याभिषेक करण्यात आला. एलिझाबेथचा मुकुट प्लॅटिनमचा होता आणि त्यात कोहिनूर हिरा लावलेला होता.^[२] या जोडप्याने आणि त्यांच्या मुली, एलिझाबेथ आणि मार्गारेट यांनी कुटुंब आणि सार्वजनिक सेवेच्या पारंपारिक कल्पनांना मूर्त रूप दिले.^[३] डचेसने विविध प्रकारचे सार्वजनिक कार्य केले आणि तिच्या सतत आनंदी चेहऱ्यासाठी ओळखले गेले.^[४]

दुसरे महायुद्ध सुरू होण्यापूर्वी ती तिच्या पतीसोबत फ्रान्स आणि उत्तर अमेरिकेच्या राजनैतिक दौऱ्यांवर गेली होती. युद्धादरम्यान, तिच्या अदम्य भावनेने ब्रिटिश जनतेला नैतिक आधार दिला. युद्धानंतर, तिच्या पतीची तब्येत बिघडली आणि वयाच्या ५१ व्या वर्षी १९५२ मध्ये ती विधवा झाली. तिची मोठी मुलगी दुसरी एलिझाबेथ ही वयाची २५ व्या वर्षी नवीन राणी बनली.

१९५३ मध्ये राणी मेरीच्या मृत्यूनंतर, एलिझाबेथला ब्रिटीश राजघराण्यातील मातृसत्ताक म्हणून पाहिले गेले. तिच्या नंतरच्या वर्षांत, ती कुटुंबातील एक सातत्याने लोकप्रिय सदस्य होती, अगदी अश्या वेळा देखील जेव्हा इतर देशांतील राजघराण्यांची सार्वजनिक मान्यता कमी होत होती.^[५] तिची धाकटी मुलगी प्रिन्सेस मार्गारेट हिच्या मृत्यूच्या सात आठवड्यांनंतर वयाच्या १०१ व्या वर्षी तिच्या मृत्यू झाला. मृत्यूच्या काही महिन्यांपूर्वी पर्यंत तिने सार्वजनिक जीवन सक्रियपणे चालू ठेवले होते.

३० मार्च २००२ रोजी, १५:१५ GMT वाजता, एलिझाबेथ यांचे वयाच्या १०१ व्या वर्षी रॉयल लॉज, विंडसर येथे निधन झाले. तिची हयात असलेली मुलगी, दुसरी एलिझाबेथ तिच्या बाजूला होती.^[६] राणी आईला ख्रिसमस २००१ पासून छातीत सर्दी होत होती.^[७] १०१ वर्षे आणि २३८ दिवसांची ती ब्रिटिश राजघराण्यातील पहिली सदस्य होती जी १०० वर्षांची झाली होती . तिच्या मृत्यूच्या वेळी ती ब्रिटिश राजघराण्यातील सर्वात जास्त काळ जगणारी सदस्य होती. तिची हयात असलेली वहिनी, प्रिन्सेस ॲलिस, डचेस ऑफ ग्लॉसेस्टर,^[८] २९ ऑक्टोबर २००४ रोजी वयाच्या १०२ व्या वर्षी मरण पावली.^[९] ती कोणत्याही राजघराण्यातील सर्वात जास्त काळ जगणाऱ्या सदस्यांपैकी एक होती.^[१०]

संदर्भ[संपादन]

^ "क्र. 55932". द लंडन गॅझेट (Supplement). 4 August 2000. p. 8617. "क्र. 56653". द लंडन गॅझेट (Supplement). 5 August 2002. p. 1. "क्र. 56969". द लंडन गॅझेट. 16 June 2003. p. 7439.
^ Shawcross, p. 397
^ Roberts, pp. 58–59
^ Our Smiling Duchess, London, 1930
^ Moore, Lucy, A wicked twinkle and a streak of steel, 1 May 2009 रोजी पाहिले
^ Queen Mother dies peacefully, aged 101, 28 March 2019 रोजी पाहिले
^ Queen Mother hurt in minor fall, 1 May 2009 रोजी पाहिले
^ The longest-lived Royal in history, 30 June 2017 रोजी पाहिले
^ Princess Alice, the oldest ever royal, dies at 102, archived from the original on 10 January 2022, 30 June 2017 रोजी पाहिले
^ Coke, Hope (21 April 2021). "The top 10 longest-living royals in history". Tatler. 4 August 2021 रोजी पाहिले.

[1] "क्र. 55932". द लंडन गॅझेट (Supplement). 4 August 2000. p. 8617. "क्र. 56653". द लंडन गॅझेट (Supplement). 5 August 2002. p. 1. "क्र. 56969". द लंडन गॅझेट. 16 June 2003. p. 7439.

[2] Shawcross, p. 397

[3] Roberts, pp. 58–59

[4] Our Smiling Duchess, London, 1930

[moore-5] Moore, Lucy, A wicked twinkle and a streak of steel, 1 May 2009 रोजी पाहिले

[:0-6] Queen Mother dies peacefully, aged 101, 28 March 2019 रोजी पाहिले

[bbc-7] Queen Mother hurt in minor fall, 1 May 2009 रोजी पाहिले

[8] The longest-lived Royal in history, 30 June 2017 रोजी पाहिले

[9] Princess Alice, the oldest ever royal, dies at 102, archived from the original on 10 January 2022, 30 June 2017 रोजी पाहिले

[10] Coke, Hope (21 April 2021). "The top 10 longest-living royals in history". Tatler. 4 August 2021 रोजी पाहिले.

[१]

[२]

[३]

[४]

[५]

[६]

[७]

[८]

[९]

[१०]