Jump to content

२००४ हिंदी महासागर भूकंप व त्सुनामी

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
(इ.स. २००४ हिंदी महासागर भूकंप व त्सुनामी या पानावरून पुनर्निर्देशित)
भूकंपाचे केंद्र व त्सुनामीचा प्रसार

इ.स. २००४ हिंदी महासागर भूकंप व त्सुनामी हा रविवार, २६ डिसेंबर इ.स. २००४ रोजी ००:५८:५३ यूटीसी वाजता (०६:२८:५३ वाजता भारतीय प्रमाणवेळेनुसार) एक समुद्राखालील भूकंप होता. रिश्टर स्केलवर Mw 9.1–9.3 इतक्या रिस्टर स्केल इतका मोजल्या गेलेल्या ह्या भूकंपाचे केंद्र इंडोनेशिया देशाच्या सुमात्रा बेटाच्या पश्चिमेकडे हिंदी महासागरामध्ये होते. भूकंपमापन यंत्रावर मोजला गेलेला आजवरचा हा जगामधील तिसऱ्या क्रमांकाचा मोठा भूकंप आहे. ह्या भूकंपानंतर उसळलेल्या त्सुनामीमुळे इंडोनेशिया, श्री लंका, भारतथायलंडसह १४ देशांमधील २.३ लाख लोक मृत्युमुखी पडले. जगामधील सर्वात प्रलयंकारी नैसर्गिक संकटांमध्ये ह्या भूकंपाचा समावेश होतो.

त्सुनामीमुळे इंडोनेशियामध्ये १० मीटर उंचीच्या लाटा उसळल्या.

जीवितहानी व वित्तहानी

[संपादन]

भूकंपाने निर्माण झालेल्या त्सुनामीच्या लाटांमुळे आग्नेय आशिया, दक्षिण आशियापूर्व आफ्रिका प्रदेशांमधील १४ देशांमध्ये जीवितहानी तर १५ देशांमध्ये वित्तहानी झाली.

देश नक्की मृत्यू अंदाज1 जखमी बेपत्ता निर्वासित
इंडोनेशिया ध्वज इंडोनेशिया 130,736 167,799 n/a 37,063 500,000+[]
श्रीलंका ध्वज श्रीलंका2 35,322[] 35,322 21,411[] n/a 516,150[]
भारत ध्वज भारत 12,405 18,045 n/a 5,640 647,599
थायलंड ध्वज थायलंड 5,3953 8,212 8,457[] 2,817 7,000
सोमालिया ध्वज सोमालिया 78 289[] n/a n/a 5,000[]
म्यानमार ध्वज म्यानमार 61 400–600 45 200[] 3,200
Flag of the Maldives मालदीव 82 108[] n/a 26 15,000+
मलेशिया ध्वज मलेशिया 68[] 75 299[] 6 n/a
टांझानिया ध्वज टांझानिया 10[१०] 13 n/a n/a n/a
Flag of the Seychelles सेशेल्स 3[११] 3 57[११] n/a 200[१२]
बांगलादेश ध्वज बांगलादेश 2 2 n/a n/a n/a
दक्षिण आफ्रिका ध्वज दक्षिण आफ्रिका 24[१३] 2 n/a n/a n/a
यमनचे प्रजासत्ताक ध्वज यमनचे प्रजासत्ताक 2[१४] 2 n/a n/a n/a
केन्या ध्वज केन्या 1 1 2 n/a n/a
मादागास्कर ध्वज मादागास्कर n/a n/a n/a n/a 1,000+[१५]
एकूण ~184,167 ~230,273 ~125,000 ~45,752 ~1.69 दशलक्ष

उदिष्टे

[संपादन]


  1. ^ Meisl, C.S. (2006). "Housing Reconstruction in Northern Sumatra after the December 2004 Great Sumatra Earthquake and Tsunami". Earthquake Spectra. 22: S777. doi:10.1193/1.2201668. 2012-07-20 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 26 June 2011 रोजी पाहिले. Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (सहाय्य)
  2. ^ a b c "WSWS.org". WSWS.org. 29 December 2005. 12 August 2010 रोजी पाहिले.
  3. ^ Schwartz, D. (2006). "Prehospital care of tsunami victims in Thailand: description and analysis". Prehospital Disaster Medicine. 21 (3): 204–210. PMID 16892886. Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (सहाय्य)
  4. ^ Martin Plaut (26 December 2005). "News.BBC.co.uk". News.BBC.co.uk. 12 August 2010 रोजी पाहिले.
  5. ^ "Reliefweb.int". Web.archive.org. 12 August 2010 रोजी पाहिले. Unknown parameter |आर्काइव्हदिनांक= ignored (सहाय्य); Unknown parameter |आर्काइव्हदुवा= ignored (सहाय्य)
  6. ^ "News.BBC.co.uk". News.BBC.co.uk. 4 January 2005. 12 August 2010 रोजी पाहिले.
  7. ^ UNICEF (May 2006). "The 2004 Indian Ocean Tsunami Disaster: Evaluation of UNICEF's response (emergency and recovery phase). Maldives Report" (PDF). p. i. 2012-01-18 रोजी मूळ पान (PDF) पासून संग्रहित. 26 June 2011 रोजी पाहिले.
  8. ^ english@peopledaily.com.cn (13 January 2005). "People.com". People. 12 August 2010 रोजी पाहिले.
  9. ^ "ChannelNewsAsia.com". ChannelNewsAsia.com. 2012-05-23 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 12 August 2010 रोजी पाहिले.
  10. ^ "ABC.net.au". Australia: ABC. 3 January 2005. 12 August 2010 रोजी पाहिले. Unknown parameter |आर्काइव्हदिनांक= ignored (सहाय्य); Unknown parameter |आर्काइव्हदुवा= ignored (सहाय्य)
  11. ^ a b "reliefweb.int". Web.archive.org. 12 August 2010 रोजी पाहिले. Unknown parameter |आर्काइव्हदिनांक= ignored (सहाय्य); Unknown parameter |आर्काइव्हदुवा= ignored (सहाय्य)
  12. ^ "0309d Initial Findings A5_AW2" (PDF). 12 August 2010 रोजी पाहिले. Unknown parameter |आर्काइव्हदुवा= ignored (सहाय्य); Unknown parameter |आर्काइव्हदिनांक= ignored (सहाय्य)
  13. ^ Okal, E.A. (2010). "The South Sandwich Islands earthquake of 27 June 1929: seismological study and inference on tsunami risk for the southern Atlantic" (PDF). Soutn African Journal of Geology. 112 (3–4): 359–370. doi:10.2113/gssajg.112.3-4.359. 2012-04-17 रोजी मूळ पान (PDF) पासून संग्रहित. 26 June 2011 रोजी पाहिले. Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (सहाय्य)
  14. ^ "Irinnews.org". Irinnews.org. 12 August 2010 रोजी पाहिले.
  15. ^ "News.BBC.co.uk". News.BBC.co.uk. 29 December 2004. 12 August 2010 रोजी पाहिले.

बाह्य दुवे

[संपादन]
विकिमीडिया कॉमन्सवर खालील विषयाशी संबंधित संचिका आहेत: