बिहारमधील पठाण
| लक्षणीय लोकसंख्या असलेले प्रदेश | |
|---|---|
| भारत (बिहार आणि झारखंड) | |
| भाषा | |
| उर्दु • हिंदी • इतर बिहारी भाषा | |
| धर्म | |
 मुसलमान (१००%) | |
| संबंधित वांशिक गट | |
| इतर पठाण |
बिहारचे पठाण ( उर्दू: بہار کے پٹھان ) हे भारतातील बिहारमधील विविध पश्तून स्थायिकांचे वंशज आहेत. बिहारमधील पठाण लोकसंख्या अकरा उपसमूहांमध्ये आहे. यात मुख्य म्हणजे सुरी, शेरवानी, युसुफझाई, अहमद, दुर्रानी, बंगश, आफ्रिदी, खट्टक, बेट्टानी, लोधी, तनोली, ओरकझाई आणि घोरी मोडतात. या पश्तून लोकांना हिंदुस्थानी भाषेत पठाण म्हणून ओळखले जाते. समुदायाचे दुसरे सामान्य नाव खान आहे, जे एक सामान्यतः आडनाव देखील आहे. मुसलमान झालेले राजपूत देखील खान हे आडनाव वापरतात. यामुळे त्यांची संख्या आणखी वाढून गोंधळ निर्माण होऊ शकतो.
तेराव्या शतकापासून ते या प्रदेशात स्थायिक झाले आहेत असे म्हणतात. याव्यतिरिक्त, राज्यातील मुस्लिमांमध्ये त्यांचा एक शक्तिशाली सामाजिक दर्जा आहे.[१][२]
लोहानी पश्तूनांनी बिहारमध्ये एके काळी राज्य केले होते.[३] सुरी घराण्याची स्थापना करणारा शेरशाह सूरी याचा जन्म रोहतास जिल्ह्यात झाला होता.[४]
सध्याची परिस्थिती[संपादन]
काही पूर्वीच्या जमीनमालक कुटुंबांमध्ये आदिवासीपणाची एक अनन्य आणि श्रेष्ठ भावना होती. जरी ते सध्या छोट्या शेतीत गुंतलेले आहेत आणि अंतःविवाहित (जवळच्या नातेवाईकांशी लग्न करतात) आहेत. ते समांतर चुलत भाऊ अथवा बहीण अशा दोन्ही प्रकारचे विवाह करतात. त्यापैकी बहुतेक अजूनही त्यांच्या स्वतः च्या जातीनुसार लग्न करतात आणि स्वतःला शुद्ध पठाण म्हणवतात. स्थानिक मुस्लिम समुदायांमध्ये विवाह केलेल्या पठाणांपासून स्वतःला वेगळे मानतात. ते त्यांचे दैनंदिन संवादासाठी उर्दू भाषा बोलतात. बहुतेक पठाण खेड्यात, काही शहरात स्थायिक झाले आहेत किंवा अलीकडे खेड्यातून शहरात गेले आहेत. त्यांच्यापैकी काही मोठे जमीनदार होते ज्यांच्याकडे अजूनही चांगल्या जमिनी आहेत आणि ते त्यावर शेती करतात. त्यापैकी काही पोलीस खात्यात किंवा इतर सरकारी नोकऱ्यांमध्येही आहेत.
त्यापैकी बहुतेक गया जिल्हा, बाझू कलान गाव दरभंगा जिल्हा, पूर्व चंपारण जिल्हा, सीतामढी जिल्हा, समस्तीपूर जिल्हा, बेगुसराय जिल्हा आणि काही बिहारच्या इतर जिल्ह्यांमध्ये स्थायिक आहेत .
संदर्भ[संपादन]
- ^ Alam, Jawaid (2004-01-01). Government and Politics in Colonial Bihar, 1921-1937 (इंग्रजी भाषेत). Mittal Publications. ISBN 9788170999799.
- ^ Kumar, Ashwani (2008-01-01). Community Warriors: State, Peasants and Caste Armies in Bihar (इंग्रजी भाषेत). Anthem Press. ISBN 9781843317098.
- ^ Bhardwaj. Study Package Cds Exam. McGraw-Hill Education (India) Pvt Limited. pp. 160–. ISBN 978-0-07-107215-1.
- ^ Khan, Consulting Editors-Behula; Mitchell, S. J.; Mukundan, Subhadra Sen Gupta & Monisha. History & Civics 7 (Col. Ed.) (इंग्रजी भाषेत). Ratna Sagar. ISBN 9788183320610.