हिजाब

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
हिजाब परिधान केलेल्या इराणी महिला
कारगिल, भारतातील हिजाबी मुली

हिजाब (अरबी: حجاب, रोमनीकृत: ḥijāb) हे एक वस्त्र आहे ज्याचा वापर मुस्लिम स्त्रिया त्यांच्या जवळच्या कुटुंबाबाहेरील कोणत्याही पुरुषाच्या उपस्थितीत करतात. हिजाब हा कधीकधी पुरुषांद्वारेही डोके आणि छाती झाकण्यासाठी वापरला जातो.[१][२][३]

दुसऱ्या व्याख्येत, सार्वजनिक क्षेत्रात पुरुषांपासून स्त्रियांच्या अलिप्ततेचा देखील संदर्भ असू शकतो. तसेच, एक आधिभौतिक परिमाण, "मनुष्याला किंवा जगाला देवापासून वेगळे करणारा पडदा" असा संदर्भ देखील असू शकतो.[४]

कुराण, हदीस आणि इतर शास्त्रीय अरबी ग्रंथांवर विश्वास ठेवणाऱ्यांसाठी, खिमार (अरबी: خِمار) हा शब्द डोक्याचा स्कार्फ दर्शविण्यासाठी वापरला जात होता आणि हिजाबचा वापर विभाजन, पडदा दर्शविण्यासाठी किंवा सामान्यतः इस्लामिक नियमांसाठी केला जात असे.[५] असंबंधित पुरुषांपासून नम्रता आणि गोपनीयता राखण्यासाठी मुस्लिम महिला हिजाब घालतात. कुराण मुस्लिम महिला आणि पुरुषांना नम्रपणे कपडे घालण्याची सूचना देते.[६]

हिजाब घातलेल्या इंडोनेशिया येथील मुली

काही इस्लामिक कायदेशीर व्यवस्था या प्रकारच्या विनम्र कपड्याची व्याख्या करतात, चेहरा आणि हात मनगटापर्यंत वगळता सर्वकाही झाकतात. ही मार्गदर्शक तत्त्वे कुराणच्या प्रकटीकरणानंतर विकसित झालेल्या हदीस आणि फिकहच्या ग्रंथांमध्ये आढळतात परंतु, काहींच्या मते, कुराणमधील हिजाबचा संदर्भ देणाऱ्या आयती (आयह) वरून घेतलेली आहेत.[७] काहींचा असा विश्वास आहे की कुरआनच स्त्रियांना हिजाब घालण्याची आवश्यकता नाही, असे सांगतो.[८][९]

धार्मिक ग्रंथांमध्ये[संपादन]

कुराण हे मुस्लिम पुरुष आणि स्त्रिया दोघांनाही विनम्र कपडे घालण्याची सूचना देते, तरीही या सूचनांचे पालन कसे करावे याबद्दल मतभेद आहेत. पोशाखाशी संबंधित श्लोक हिजाब ऐवजी खिमार (बुरखा) आणि जिलबाब (पोशाख किंवा झगा) या संज्ञा वापरतात. कुराणातील ६,०००हून अधिक श्लोकांपैकी, सुमारे अर्धा डझन विशेषतः स्त्रीने सार्वजनिक ठिकाणी कसे कपडे घालावे आणि कसे चालावे याचा उल्लेख केला आहे.[१०]

विनम्र पोशाखाच्या आवश्यकतेवरील सर्वात स्पष्ट श्लोक म्हणजे सूरा 24:31, स्त्रियांना त्यांच्या जननेंद्रियाचे रक्षण करण्यास आणि त्यांच्या छातीवर खिमार काढण्यास सांगते.[११]

आजच्या काळात[संपादन]

हिजाबच्या शैली आणि पद्धती जगभरात वेगवेगळ्या आहेत.[१]

सिरिया येशील महिला

द युनिव्हर्सिटी ऑफ मिशिगनच्या सामाजिक संशोधन संस्थेने 2014 मध्ये केलेल्या एका जनमत सर्वेक्षणात सात मुस्लिमबहुल देशांतील (इजिप्त, इराक, लेबनॉन, ट्युनिशिया, तुर्कस्तान, पाकिस्तान आणि सौदी अरेबिया) रहिवाशांना विचारले होते की त्यांना महिलांच्या कोणत्या शैलीचा पोशाख सर्वात जास्त योग्य वाटतो. इजिप्त, इराक, ट्युनिशिया आणि तुर्कस्तानमधील बहुसंख्य प्रतिसादकर्त्यांनी हेडस्कार्फ (त्याच्या घट्ट- किंवा सैल-फिटिंग स्वरूपात) निवडल्याचे सर्वेक्षणात आढळून आले. [१२]

तुर्कस्तानच्या प्रथम महिला इमीन एरडोगन

सौदी अरेबियामध्ये ६३% लोकांनी निकाब बुरखाला प्राधान्य दिले; पाकिस्तानमध्ये निकाब, पूर्ण लांबीचा चादर झगा आणि डोक्याचा स्कार्फ यांना प्रत्येकी एक तृतीयांश मते मिळाली; लेबनॉनमध्ये निम्म्या प्रतिसादकर्त्यांनी (ज्यामध्ये ख्रिश्चन आणि ड्रुझ यांचा समावेश होता) अजिबात डोके झाकण्याची आवश्यकता नसल्याचे सांगितले.

काही फॅशन-सजग महिला हिजाबच्या पगडीसारख्या अपारंपरिक प्रकारांकडे वळत आहेत. काही लोक पगडीला योग्य डोके आच्छादन मानतात, तर काही लोक असा युक्तिवाद करतात की जर ती मान उघडी ठेवली तर ती योग्य इस्लामिक बुरखा मानली जाऊ शकत नाही.[१३]

तुर्कस्तानमध्ये पूर्वी खाजगी आणि राज्य विद्यापीठे आणि शाळांमध्ये हिजाबवर बंदी होती. ही बंदी गळ्यात गुंडाळलेल्या स्कार्फवर लागू होत नाही. तुर्कस्तानमध्ये टर्बन हे सुबकपणे पिन केलेले डोक्यावरचे कापड हे १९८० च्या दशकापासून सुशिक्षित शहरी महिलांच्या वाढत्या संख्येने स्वीकारले आहे.[१४][१५]

हिजाब घातलेली इराणी महिला

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ a b "हिजाब म्हणजे काय? मुस्लिम महिला तो का घालतात?".
  2. ^ Dictionary, Collins (2013). "Hijab definition".
  3. ^ Dictionary, Cambridge (2022). "Hijab meaning".
  4. ^ Glasse, Cyril, The New Encyclopedia of Islam, Altamira Press, 2001, p.179-180
  5. ^ Contemporary Fatwas by Sheik Yusuf Al Qaradawi, vol. 1, pp. 453-455
  6. ^ Martin et al. (2003), Encyclopedia of Islam & the Muslim World, Macmillan Reference, ISBN 978-0028656038
  7. ^ Encyclopedia of Islam and the Muslim World (2003), p. 721, New York: Macmillan Reference USA
  8. ^ "The Quran Does Not Mandate Hijab". www.irfi.org. 2022-02-10 रोजी पाहिले.
  9. ^ Saidi, Jamal. "Hijab is Not an Islamic Duty: Muslim Scholar". https://www.moroccoworldnews.com/ (इंग्रजी भाषेत). 2022-02-10 रोजी पाहिले. External link in |website= (सहाय्य)
  10. ^ Bucar, Elizabeth, The Islamic Veil. Oxford, England: Oneworld Publications , 2012.
  11. ^ Bucar, Elizabeth, The Islamic Veil. Oxford, England: Oneworld Publications , 2012.
  12. ^ "How People In Muslim Countries Prefer Women To Dress In Public". HuffPost (इंग्रजी भाषेत). 2014-01-09. 2022-02-10 रोजी पाहिले.
  13. ^ "Under wraps: Style savvy Muslim women turn to turbans". Al Arabiya English (इंग्रजी भाषेत). 2014-10-09. 2022-02-10 रोजी पाहिले.
  14. ^ "Women condemn Turkey constitution" (इंग्रजी भाषेत). 2007-10-02.
  15. ^ "Quiet end to Turkey's college headscarf ban" (इंग्रजी भाषेत). 2010-12-31.