सिरिकित

सिरिकित
Queen Mother of Thailand
Queen Sirikit in 1960
थायलंडची राणी पत्नी
Tenure	२८ एप्रिल १९५० - १३ ऑक्टोबर २०१६
राज्याभिषेक	५ मे १९५०
जन्म	१२ ऑगस्ट, १९३२ (1932-08-12) Pathum Wan, Bangkok, Siam
जोडीदार	Bhumibol Adulyadej (Rama IX) (ल. १९५०; मृ. २०१६)
Issue	Ubolratana Maha Vajiralongkorn (Rama X) Sirindhorn Chulabhorn
House	Mahidol (by marriage) Kitiyakara (by birth) (Chakri dynasty)
वडील	नखत्र मंगल, चंथाबुरी यांचा राजकुमार
आई	बुवा कितियाकारा
धर्म	थेरवाद बौद्ध धर्म
स्वाक्षरी

सिरिकित (थाई: สิริกิติ์; थाई उच्चार: listen listen ;) ह्या थायलंडच्या आई राणी (राजाची विधवा) आहेत. त्यांचा जन्म १२ ऑगस्ट १९३२ रोजी झाला. त्या राजा भूमिबोल अदुल्यादेज (किंवा राम नववा) यांची राणी पत्नी होत्या. राजा वज्रालंकर्ण (किंवा राम दहावा) यांची आई होती. त्या भूमिबोलला पॅरिसमध्ये भेटल्या. तिथे त्यांचे वडील थाई राजदूत होते. भूमीबोलच्या राज्याभिषेकाच्या थोड्या वेळापूर्वीच त्यांनी १९५० मध्ये लग्न केले. स.न. १९४६ मध्ये सिरिकितला क्वीन रीजेन्ट म्हणून नियुक्त करण्यात आले. त्यावेळेस राजाने काही काळासाठी बौद्ध मोनखूडमध्ये प्रवेश केला होता. सिरिकितला राजापासून एक मुलगा आणि तीन मुली झाल्या. जगातील सर्वात जास्त काळ राज्य करणारी राजाची पत्नी असा तिचा लौकिक आहे. तसेच त्या जगातील सर्वात जास्त काळ काम करणाऱ्या राणी पत्नी देखील आहेत. सिरिकितला २१ जुलै २०१२ रोजी पक्षाघाताचा झटका आला आणि त्यानंतर त्यांनी सार्वजनिक ठिकाणी जाणे बंद केले.

प्रारंभिक जीवन आणि कुटुंब

सिरीकितचा जन्म १२ ऑगस्ट १९३२ रोजी लॉर्ड वोंग्सनुप्रभंड याच्या घरी झाला होता. ती प्रिन्स नखत्र मंगल किटियाकारा यांची मोठी मुलगी आहे. तिची आई लुआंग बुवा स्निडवाँग (१९०९ - १९९९) होती. सिरिकितला त्यांचे नाव राणी रामबाई बर्नी यांनी दिले होते. सिरिकित नावाचा अर्थ "कितियाकाराची महानता" असा आहे.

तिला तीन भावंडे होती. दोन मोठे भाऊ आणि एक लहान बहीण होते. या सर्वांची आई राजावोंगसे होती:

• कल्याणकित किय्याकारा, एमडी (२० सप्टेंबर १९२९ - १५ मे १९८७)
• अदुलकित कितियाकारा (२ नोव्हेंबर १९३० - ५ मे २००४)
• बसबा कितियाकारा (२ ऑगस्ट १९३४)

तिच्या जन्मानंतर एक वर्षासाठी तिचा सांभाळ तिच्या आईच्या पालकांनी केले. या दरम्यान तिचे वडील वॉशिंग्टन डीसी येथील सियामी दूतावासाचे सेक्रेटरी म्हणून काम करीत होते. जेव्हा ती एक वर्षाची झाली तेव्हा तिचे पालक थायलंडला परतले. सिरिकित तिच्या कुटुंबासह बँकॉकच्या चाओ फ्राया नदीजवळील देवेज पॅलेसमध्ये राहत होत्या.

लहानपणी, सिरिकित अनेकदा तिच्या वडिलांच्या आईला भेटायच्या. स.न. १९३३ मध्ये एकदा, राजा प्रजाधिपक यांच्या दौऱ्यासोबत, राजकुमारी अप्सरासमन देवकुलबरोबर सोंगक्ला येथे केला होता.

शिक्षण

नेदरलँडमधील असतानाचा राणी सिरिकित यांचा फोटो

वयाच्या चौथ्या वर्षी, सिरिकितने रजिनी शाळेत ( याला कधीकधी क्वीन्स कॉलेज असे म्हणले जाते) प्राथमिक स्तराचे शिक्षण घेतले. त्या काळात पॅसिफिक युद्ध लढले जात होते. बँकॉकवर अनेक वेळा बॉम्बस्फोट झाले. यामुळे विशेषतः रेल्वे लाईनचा प्रवास असुरक्षित ठेरत होता. म्हणून ती सेंट फ्रान्सिस झेवियर कॉन्व्हेंट शाळेत गेली. ती शाळा राजवाड्याजवळ होती. तिने सेंट फ्रान्सिस झेवियरमध्ये तिच्या दुसऱ्या प्राथमिक वर्षापासून प्रारंभिक माध्यमिक स्तरापर्यंत शिक्षण घेतले.

आरोग्य

२१ जुलै २०१२ रोजी पहाटेच्या वेळी राणी सिरिकितला राजा भूमीबोल अदुल्यादेज राहत असलेल्या सिरीराज रुग्णालयात व्यायाम करताना अस्थिर आणि अस्वस्थ वाटले. डॉक्टरांच्या चमूने चुंबकीय अनुनाद इमेजिंग केल्यानंतर तिला इस्केमिक स्ट्रोक झाल्याचे निश्चित केले.

५ डिसेंबर २०१२ रोजी अनंता समाखोम हॉलमधून त्यांच्या ८५ व्या वाढदिवसापासून राणीवर उपचार चालू आहेत. त्यानंतर त्यांनी सार्वजनिक ठिकाणी जाणे बंद केले. २९ नोव्हेंबर २०१६ रोजी राजवाड्याने घोषणा केली की राणीला रुग्णालयातून डिस्चार्ज देण्यात आला आहे आणि त्या बऱ्या झाल्यामुळे चित्रलादा रॉयल व्हिलामध्ये परतल्या आहेत.

वंश

१६. मोंगकुट (= २०)

८. चुलालॉन्गकोर्न

१७. डेबसीरींद्र

४. कितियाकारा वोरालक्सन, चंथबुरीचा पहिला राजकुमार

१८. यिम बिसलयपुत्र

९. उम बिसलयपुत्र

१९. यिम बिसलयपुत्र

२. राजकुमार नखत्र मंगल कितियाकारा, चंथबुरीचा दुसरा राजकुमार

२०. मोंगकुट (=१६)

१०. देवन उथैवोंगसे

२१. पियाम सुचरितकुल

५. राजकुमारी अप्सरासमन देवकुल

२२. हाँग सुचरितकुल

११. याई सुचरितकुल

२३. तात

१. सिरिकित कितियाकारा

२४. वोंगसा धीरज स्निड

१२. प्रिन्स साई स्निडवॉन्ग्स

२५. याएम ना बांगक्साँग

६. सथान स्निडवॉन्ग्स

१३. खियान ससीसमित

३. बुआ कितियाकारा

१४. रुई बुनियाथॉन

७. बंग बन्याथॉन

३०. तो ना बांगक्सांग

१५. वाए ना बांगशांग