"चिंतातुरता (मानसिक आजार)" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
साचा |
No edit summary |
||
ओळ १: | ओळ १: | ||
{{मट्रा अनुवादीत |
{{मट्रा अनुवादीत}} |
||
{{Infobox medical condition (new) |
{{Infobox medical condition (new) |
||
| name = चिंतातुरता विकार |
| name = चिंतातुरता विकार |
||
ओळ २०: | ओळ २३: | ||
| deaths = |
| deaths = |
||
}} |
}} |
||
<!-- Definition and symptoms --> |
<!-- Definition and symptoms --> |
||
'''चिंतातुरता विकार''' हे [[मानसिक विकाराच्या]] लक्षणीय भावनांचे व्यक्तिचित्रण करणार्या [[चिंता (मनस्थिती)|चिंता]] आणि [[भीती]]यांचा एक गट आहे.<ref name= DSM5>{{cite book|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental DisordersAmerican Psychiatric Associati.|year=2013|publisher=American Psychiatric Publishing|location=Arlington|isbn=978-0890425558|pages=189–195|edition=5th}}</ref> चिंतातुरता ही एक भविष्यातील घटनांबद्दलची काळजी असते, आणि भीती ही सध्याच्या घटनांबद्दलची प्रतिक्रिया असते.<ref name= DSM5/> या भावनांमुळे [[टाकिकार्डिया|जलद हृदय दर]] आणि अशक्तपणा यांसारखी शारीरिक लक्षणे होऊ शकतात.<ref name= DSM5/> येथे [[सर्वसाधारण चिंतातुरता विकार]], [[भीती|विशिष्ट भीती]], [[सामाजिक चिंतातुरता विकार]], [[विभक्त चिंतातुरता विकार]], [[विनाकारणची भीती]], [[घबराटीचा विकार]], आणि [[निवडक घुमेपणा]]यांच्यासह अनेक चिंतातुरता विकार आहेत.<ref name= DSM5/> विकार हा लक्षणांच्या परिणामांमुळे भिन्न आहे.<ref name= DSM5/> लोकांना बरेचदा एकापेक्षा जास्त चिंतातुरता विकार असतात.<ref name= DSM5/> |
'''चिंतातुरता विकार''' हे [[मानसिक विकाराच्या]] लक्षणीय भावनांचे व्यक्तिचित्रण करणार्या [[चिंता (मनस्थिती)|चिंता]] आणि [[भीती]]यांचा एक गट आहे.<ref name= DSM5>{{cite book|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental DisordersAmerican Psychiatric Associati.|year=2013|publisher=American Psychiatric Publishing|location=Arlington|isbn=978-0890425558|pages=189–195|edition=5th}}</ref> चिंतातुरता ही एक भविष्यातील घटनांबद्दलची काळजी असते, आणि भीती ही सध्याच्या घटनांबद्दलची प्रतिक्रिया असते.<ref name= DSM5/> या भावनांमुळे [[टाकिकार्डिया|जलद हृदय दर]] आणि अशक्तपणा यांसारखी शारीरिक लक्षणे होऊ शकतात.<ref name= DSM5/> येथे [[सर्वसाधारण चिंतातुरता विकार]], [[भीती|विशिष्ट भीती]], [[सामाजिक चिंतातुरता विकार]], [[विभक्त चिंतातुरता विकार]], [[विनाकारणची भीती]], [[घबराटीचा विकार]], आणि [[निवडक घुमेपणा]]यांच्यासह अनेक चिंतातुरता विकार आहेत.<ref name= DSM5/> विकार हा लक्षणांच्या परिणामांमुळे भिन्न आहे.<ref name= DSM5/> लोकांना बरेचदा एकापेक्षा जास्त चिंतातुरता विकार असतात.<ref name= DSM5/> |
१७:३७, १३ डिसेंबर २०१८ ची आवृत्ती
ह्या लेखातील / विभागातील सध्याचा मजकूर इतर भाषा ते मराठी विकिपीडिया:भाषांतर प्रकल्प/मशिन ट्रान्सलेशन वापरून, [[]] भाषेतून मराठी भाषेत अंशत: अनुवादित केला गेला आहे / अथवा तसा कयास आहे. |
चिंतातुरता विकार | |
---|---|
द स्क्रीम (नॉर्वेजियन: स्क्रीक) नॉर्वेजियन कलाकार एडवर्ड मंचयांचे एक चित्र[१] | |
लक्षणे | काळजी, जलद हृदय दर, अशक्तपणा[२] |
सामान्य प्रारंभ | 15-35 वर्षे वयाचे[३] |
कालावधी | > 6 महिने[२][३] |
कारणे | आनुवांशिक आणि पर्यावरणीय घटक[४] |
जोखिम घटक | बालशोषण, कुटुंबाचा इतिहास, गरिबी[३] |
विभेदक निदान | हायपरथायरॉईडिझम; हृदयरोग; कॅफिन, अल्कोहोल, कॅनॅबिसचा वापर; काही विशिष्ट औषधांपासून काढणे[३][५] |
उपचार | जीवनशैलीतील बदल, समुपदेशन, औषधोपचार[३] |
औषधोपचार | निराशा अवरोधक, चिंताग्रस्त, बीटा अवरोधक[४] |
वारंवारता | 12% per year[३][६] |
चिंतातुरता विकार हे मानसिक विकाराच्या लक्षणीय भावनांचे व्यक्तिचित्रण करणार्या चिंता आणि भीतीयांचा एक गट आहे.[२] चिंतातुरता ही एक भविष्यातील घटनांबद्दलची काळजी असते, आणि भीती ही सध्याच्या घटनांबद्दलची प्रतिक्रिया असते.[२] या भावनांमुळे जलद हृदय दर आणि अशक्तपणा यांसारखी शारीरिक लक्षणे होऊ शकतात.[२] येथे सर्वसाधारण चिंतातुरता विकार, विशिष्ट भीती, सामाजिक चिंतातुरता विकार, विभक्त चिंतातुरता विकार, विनाकारणची भीती, घबराटीचा विकार, आणि निवडक घुमेपणायांच्यासह अनेक चिंतातुरता विकार आहेत.[२] विकार हा लक्षणांच्या परिणामांमुळे भिन्न आहे.[२] लोकांना बरेचदा एकापेक्षा जास्त चिंतातुरता विकार असतात.[२]
चिंतातुरता विकारांचे कारण आनुवांशिक आणि पर्यावरणीय घटकांचे मिश्रण आहे.[४] जोखीम घटकांमध्ये बालशोषण, मानसिक विकारांचा कुटुंबाचा इतिहास आणि गरिबीयाच्या इतिहासाचा समावेश होतो.[३] चिंतातुरता विकार नेहमी इतर मानसिक विकारांसह, विशेषतः प्रमुख निराशेचा विकार, व्यक्तिमत्व विकार, आणि वस्तू वापराचा विकारयांमुळे होतो.[३] निदान करून घेण्यासाठी लक्षणे कमीत कमी 6 महिने अस्तित्वात असणे, परिस्थितीसाठी अपेक्षित असलेल्यापेक्षा जास्त असणे आणि कार्य करणे कमी करणे आवश्यक आहे.[२][३] इतर समस्यांमधे अशी लक्षणे असू शकतात ज्यामध्ये हायपरथायरॉईडिझम; हृदयरोग; कॅफीन; अल्कोहोल, किंवा कॅनॅबिस चा वापर; आणि इतरांमधील काही विशिष्ट औषधांमधून काढलेल्याचा समावेश आहे.[३][५]
उपचारांशिवाय, चिंतातुरता विकार हे तसेच राहतात.[२][४] उपचारांमध्ये जीवनशैलीतील बदल, समुपदेशन, आणि औषधोपचार यांचा समावेश असू शकतो.[३] समुपदेशन सामान्यतः आकलनविषयक वागणुकीसंबंधित चिकित्सेच्याप्रकारासह असतात.[३] औषधोपचार, जसे की निराशा अवरोधक, बेन्झोडियाझेपाइन्स, किंवा बीटा अवरोधक, हे लक्षणे सुधारू शकतात.[४]
एखाद्या वर्षामध्ये सुमारे 12% लोकांना चिंतातुरता विकाराने परिणाम झाला आहे, आणि 5% आणि 30% लोकांवर त्यांच्या जीवनामध्ये कोणत्यातरी वेळी परिणाम होतो.[३][६] ते स्त्रियांपेक्षा वारंवार सुमारे दुप्पट वेळा पुरूषांना होतात आणि साधारणतः वयाच्या 25 व्या वर्षांपूर्वी सुरू होतात.[२][३] सर्वात सामान्य प्रकारचे विशिष्ट भय जवळजवळ 12% परिणाम करतात आणि सामाजिक चिंतातुरता विकार जे त्यांच्या जीवनात कोणत्यातरी वेळी 10% परिणाम करतात.[३] ते 15 आणि 35 वयोगटातील लोकांवर सर्वात जास्त परिणाम करतात आणि 55 वर्षांनंतर ते कमी सामान्य होतात.[३] युनायटेड स्टेट्स आणि युरोपमध्ये दर अधिक असल्याचे दिसते.[३]
References
- ^ Peter Aspden (21 एप्रिल 2012). "So, what does –The Scream– mean?". Financial Times. Archived from the original on 14 ऑक्टोबर 2013. Unknown parameter
|deadurl=
ignored (सहाय्य) - ^ a b c d e f g h i j k Diagnostic and Statistical Manual of Mental DisordersAmerican Psychiatric Associati (5th ed.). Arlington: American Psychiatric Publishing. 2013. pp. 189–195. ISBN 978-0890425558.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q Craske, MG; Stein, MB (24 June 2016). "Anxiety". Lancet. doi:10.1016/S0140-6736(16)30381-6. PMID 27349358.
- ^ a b c d e "Anxiety Disorders". NIMH. मार्च 2016. Archived from the original on 27 जुलै 2016. 14 ऑगस्ट 2016 रोजी पाहिले. Unknown parameter
|deadurl=
ignored (सहाय्य) - ^ a b Testa A, Giannuzzi R, Daini S, Bernardini L, Petrongolo L, Gentiloni Silveri N (2013). "Psychiatric emergencies (part III): psychiatric symptoms resulting from organic diseases" (PDF). Eur Rev Med Pharmacol Sci (Review). 17 Suppl 1: 86–99. PMID 23436670. Archived from the original (PDF) on 10 मार्च 2016. Unknown parameter
|deadurl=
ignored (सहाय्य)साचा:Open access - ^ a b Kessler; et al. (2007). "Lifetime prevalence and age-of-onset distributions of mental disorders in the World Health Organization–s World Mental Health Survey Initiative". World Psychiatry. 6 (3): 168–76. PMC 2174588. PMID 18188442.
External links
साचा:Medical condition classification and resources
- साचा:Dmoz
- Khouzam, HR (March 2009). "Anxiety Disorders: Guidelines for Effective Primary Care. Part 1: Diagnosis". Consultant. 49 (3).
- Khouzam, HR (April 2009). "Anxiety Disorders: Guidelines for Effective Primary Care. Part 2: Treatment". Consultant. 49 (4).