"शक" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
संदर्भ |
No edit summary |
||
| ओळ १: | ओळ १: | ||
'''शक''' ([[फारसी]]:ساکا; [[ग्रीक भाषा|ग्रीक]]: Σάκαι; [[लॅटिन]]: Sacae; [[चिनी भाषा|चिनी]]: 塞; [[इंग्लिश भाषा|इंग्लिश]]: Scythians) हे पूर्व [[इराण]] आणि [[युरेशिया]]च्या [[स्टेप्स]] भागात राहणाऱ्या भटक्या जमाती होत्या.<ref name="West">{{harvnb|West|2009|pp=713–717}}</ref><ref name="EBScythian">{{cite web |दुवा=http://global.britannica.com/EBchecked/topic/530361/Scythian |author= |शीर्षक=Scythian |publisher=[[Encyclopædia Britannica Online]] |accessdate=January 18, 2015}}</ref><ref>P. Lurje, “[http://www.iranicaonline.org/articles/yarkand Yārkand]”, Encyclopædia Iranica, online edition</ref> [[रेने ग्रुसे]]च्या संशोधनानुसार ''चिनी लोक [[ताशकेंत]], [[फर्गाना]] आणि [[काश्गर]]च्या आसपास राहणाऱ्या लोकांना ''स्से'' नावाने ओळखत, इराणी व भारतीय लोक त्यांना ''शक'' म्हणत तर ग्रीक त्यांना ''सकाई'' म्हणून ओळखत. त्यांना आता ''आशियाई सिथियन'' हे नामाभिधान आहे. हे लोक सिथो-सार्माटियन कुळातील होते व वायव्य स्टेप प्रदेशांत भटक्या जमातींमधून राहत.''<ref name=Rene>{{Cite book |आडनाव=ग्रुसे |पहिलेनाव=रेने |शीर्षक=द एम्पायर ऑफ द स्टेप्स|प्रकाशक=रटगर्स युनिव्हर्सिटी प्रेस |वर्ष=१९७० |आयएसबीएन=0-8135-1304-9 |पृष्ठे=२९-३१}}</ref> |
'''शक''' ([[फारसी]]:ساکا; [[ग्रीक भाषा|ग्रीक]]: Σάκαι; [[लॅटिन]]: Sacae; [[चिनी भाषा|चिनी]]: 塞; [[इंग्लिश भाषा|इंग्लिश]]: Scythians) हे पूर्व [[इराण]] आणि [[युरेशिया]]च्या [[स्टेप्स]] भागात राहणाऱ्या भटक्या जमाती होत्या.<ref name="West">{{harvnb|West|2009|pp=713–717}}</ref><ref name="EBScythian">{{cite web |दुवा=http://global.britannica.com/EBchecked/topic/530361/Scythian |author= |शीर्षक=Scythian |publisher=[[Encyclopædia Britannica Online]] |accessdate=January 18, 2015}}</ref><ref>P. Lurje, “[http://www.iranicaonline.org/articles/yarkand Yārkand]”, Encyclopædia Iranica, online edition</ref> [[रेने ग्रुसे]]च्या संशोधनानुसार ''चिनी लोक [[ताशकेंत]], [[फर्गाना]] आणि [[काश्गर]]च्या आसपास राहणाऱ्या लोकांना ''स्से'' नावाने ओळखत, इराणी व भारतीय लोक त्यांना ''शक'' म्हणत तर ग्रीक त्यांना ''सकाई'' म्हणून ओळखत. त्यांना आता ''आशियाई सिथियन'' हे नामाभिधान आहे. हे लोक सिथो-सार्माटियन कुळातील होते व वायव्य स्टेप प्रदेशांत भटक्या जमातींमधून राहत.''<ref name=Rene>{{Cite book |आडनाव=ग्रुसे |पहिलेनाव=रेने |शीर्षक=द एम्पायर ऑफ द स्टेप्स|प्रकाशक=रटगर्स युनिव्हर्सिटी प्रेस |वर्ष=१९७० |आयएसबीएन=0-8135-1304-9 |पृष्ठे=२९-३१}}</ref> |
||
इसवी सनपूर्व पहिल्या शतकामध्ये आलेले शक, इसवी सनाच्या पहिल्या शतकामध्ये आलेले कुशाण आणि पाचव्या शतकात आलेले हूण या पशूंसारख्या माणसांची हिंदुस्थानावर जी आक्रमणे झाली त्यांनी सगळा भारत, विशेषतः उत्तर भारत हादरून गेला. ज्यांच्या पुरुषांप्रमाणे स्त्रिया आणि लहान मुलेसुद्धा घोड्यावर स्वार होत असत अशा या रानटी टोळ्या संख्येने प्रचंड असून त्यांना दिवस रात्रीची तमा नसे. वाटेत येतील ती ती नगरे, ग्रामे उद्ध्वस्त करत, जाळपोळ करत संख्येने प्रचंड असलेल्या ह्या टोळधाडी शत्रूपक्षाचा पराभव झाल्यावर किंचाळत, आरडाओरडा करत, कवट्यांमधून रक्त पीत पीत ही मंडळी विजयोत्सव साजरे करीत. त्यांना विजयापेक्षा विध्वंसाचीच आवड अधिक होती असे सावरकरांनी लिहून ठेवले आहे. |
|||
{{संदर्भनोंदी}} |
{{संदर्भनोंदी}} |
||
* सहा सोनेरी पाने (लेखक - वि.दा. सावरकर) |
|||
[[वर्ग:भटक्या जमाती]] |
[[वर्ग:भटक्या जमाती]] |
||
२२:२४, २७ मार्च २०१६ ची आवृत्ती
शक (फारसी:ساکا; ग्रीक: Σάκαι; लॅटिन: Sacae; चिनी: 塞; इंग्लिश: Scythians) हे पूर्व इराण आणि युरेशियाच्या स्टेप्स भागात राहणाऱ्या भटक्या जमाती होत्या.[१][२][३] रेने ग्रुसेच्या संशोधनानुसार चिनी लोक ताशकेंत, फर्गाना आणि काश्गरच्या आसपास राहणाऱ्या लोकांना स्से नावाने ओळखत, इराणी व भारतीय लोक त्यांना शक म्हणत तर ग्रीक त्यांना सकाई म्हणून ओळखत. त्यांना आता आशियाई सिथियन हे नामाभिधान आहे. हे लोक सिथो-सार्माटियन कुळातील होते व वायव्य स्टेप प्रदेशांत भटक्या जमातींमधून राहत.[४]
इसवी सनपूर्व पहिल्या शतकामध्ये आलेले शक, इसवी सनाच्या पहिल्या शतकामध्ये आलेले कुशाण आणि पाचव्या शतकात आलेले हूण या पशूंसारख्या माणसांची हिंदुस्थानावर जी आक्रमणे झाली त्यांनी सगळा भारत, विशेषतः उत्तर भारत हादरून गेला. ज्यांच्या पुरुषांप्रमाणे स्त्रिया आणि लहान मुलेसुद्धा घोड्यावर स्वार होत असत अशा या रानटी टोळ्या संख्येने प्रचंड असून त्यांना दिवस रात्रीची तमा नसे. वाटेत येतील ती ती नगरे, ग्रामे उद्ध्वस्त करत, जाळपोळ करत संख्येने प्रचंड असलेल्या ह्या टोळधाडी शत्रूपक्षाचा पराभव झाल्यावर किंचाळत, आरडाओरडा करत, कवट्यांमधून रक्त पीत पीत ही मंडळी विजयोत्सव साजरे करीत. त्यांना विजयापेक्षा विध्वंसाचीच आवड अधिक होती असे सावरकरांनी लिहून ठेवले आहे.
संदर्भ आणि नोंदी
- ^ West 2009, pp. 713–717
- ^ . Encyclopædia Britannica Online http://global.britannica.com/EBchecked/topic/530361/Scythian. January 18, 2015 रोजी पाहिले. Missing or empty
|title=(सहाय्य) - ^ P. Lurje, “Yārkand”, Encyclopædia Iranica, online edition
- ^ ग्रुसे, रेने. pp. २९-३१. Missing or empty
|title=(सहाय्य)
- सहा सोनेरी पाने (लेखक - वि.दा. सावरकर)