"ॲस्पिरिन" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

अॅस्पिरिन
शास्त्रशुद्ध (आययुपॅक) नाव
	2-acetoxybenzoic acid
चिकित्साशास्त्रीय माहिती
AHFS/Drugs.com	monograph
मेडलाइनप्ल्स
गर्भावस्था धोका	C (ऑ) D (अमेरिका)
वैधिक स्थिती	Unscheduled (ऑ) GSL (युके) OTC (US)
औषधगतिकीय माहिती
प्रथिनबंधता	९९.६%
चयापचय	यकृत
उत्सर्जन	मूत्रपिंड
परिचायके
CAS number	50-78-2
एटीसी संकेत	A01AD05 B01AC06, N02BA01
PubChem	CID 2244
ड्रगबँक	DB00945
ChemSpider	2157साचा:Chemspidercite
UNII	R16CO5Y76Eसाचा:Fdacite
KEGG	D00109साचा:Keggcite
ChEBI	CHEBI:15365 7
ChEMBL	CHEMBL25 7
इतरनावे	2-acetyloxybenzoic acid; acetylsalicylate; acetylsalicylic acid; O-acetylsalicylic acid
रासायनिक माहिती
रासायनिक सूत्र	C9H8O4
	SMILES O=C(Oc1ccccc1C(=O)O)C;
	InChI InChI=1S/C9H8O4/c1-6(10)13-8-5-3-2-4-7(8)9(11)12/h2-5H,1H3,(H,11,12) 7; Key:BSYNRYMUTXBXSQ-UHFFFAOYSA-N 7;
Physical data
द्रवणबिंदू	135 °C (275 °F)
उत्कलनबिंदू	140 °C (284 °F) (decomposes)
पाण्यात विलयता	3 mg/mL (२० °से)
14 (हे काय आहे?) (तपासा);

इतिहास न्याहाळा

← मागील फरक पुढील फरक →

Content deleted Content added

दृश्यविकिमजकूर

Inline

२३:०१, १९ जून २०१५ ची आवृत्ती

हा लेख किंवा विभाग सध्या विस्तारला / बदलला / भाषांतरीत केला जात असण्याची शक्यता आहे.
तरीही, आपण या प्रक्रियेस संपादन करून हातभार लावावा अशी या लेखावर काम करित असलेल्या सदस्यांची इच्छा आहे. जर आपणास हा संदेश कोणी लिहिला आहे हे जाणून घ्यायचे असल्यास कृपया या पानाचा इतिहास पहा.

हा लेख 9 वर्षां पूर्वी सदस्य:ज (चर्चा | योगदान) द्वारे अखेरचा संपादित केल्या गेला होता.(अद्यतन करा) कृपया, हा साचा संपादने झाल्यानंतर काढून टाकणे होत असेल तरच लावावा, अन्यथा लावू नये. जर हा लेख एक महिन्यापासून संपादन-अवस्थेत नसेल तर हा संदेश काढून टाकावा ही विनंती.

अॅस्पिरिन किंवा अॅसिटिल सॅलिसिलिक अॅसिड हे एक औषध असून बव्हंशी त्याचा वापर वेदनाशामक, ज्वररोधक (ताप कमी करणारे औषध) आणि शोथरोधक (दाह कमी करणारे औषध) म्हणून होतो. अॅस्पिरिनचे Spiraea ulmaria, या वनस्पतीपासूनचे विलगीकरण पहिल्यांदा इ.स. १८३० साली Johann Pagenstecher, या स्विस रसायनतज्ज्ञाने केले. पुढील संशोधन बेयर या जर्मन कंपनीतील फेलिक्स हॉफमान याने केले. 'अॅस्पिरिन' हे बेयरच्या मालकीचे इ. स. १८९७ पासूनचे नोंदणीकृत व्यापारी नाव आहे. अॅसिटिल सॅलिसिलिक अॅसिड (C9H8O4) ही त्याच औषधाची रासायनिक संज्ञा आहे.

शरीरात होऊ घातलेल्या थ्रॉम्बॉक्सेनच्या निर्मितीला मज्जाव करून अॅस्पिरिन रक्तातल्या बिंबाणूंना (प्लेटलेट्स) बांधून ठॆऊन रक्तवाहिन्यांच्या जखमी भित्तिका बुजविण्याचे कार्य करते. बिंबाणूंचा असा गोळा आकाराने मोठा होऊन रक्ताच्या स्थानिक आणि त्या पुढील प्रवाहात अडथळा आणू शकत असल्याने अॅस्पिरिनची अतिशय छोटी मात्रा हृदयविकाराचा झटका टाळण्यासाठी वापरली जाते. या कारणासाठी, हृदयविकार असलेल्या रोग्याला अॅस्पिरिनचा वापर कधीकधी दीर्घ काळासाठी करावा लागतो. हृदयविकाराचा झटका आल्यानंतर कमी मात्रेत अॅस्पिरिन दिल्यास पुन्हा झटका येण्याचा किंवा हृदयाच्या ऊतींच्या (टिशूंच्या) नाशाचा धोका कमी होतो, असे सिद्ध झाले आहे. मोठ्या आंतड्याच्या कर्करोगाच्या प्रतिबंधासाठीही अॅस्पिरिनचा वापर केला जातो.

वैद्यकीय उपयोग

=वेदना

=

डोकेदुखी

हृदयविकाराचा झटका व आघात

शल्यक्रियोत्तर

कर्करोग प्रतिबंध

प्रतिकूल परिणाम

निषिद्धता

जठरांत्रीय

रक्तक्षय

पहा

आवश्यक औषधांची यादी

@@ ओळ ६३: / ओळ ६३: @@
 }}
-'''अॅस्पिरिन''' किंवा '''अॅसिटिल सॅलिसिलिक अॅसिड''' हे एक औषध असून बव्हंशी त्याचा वापर [[वेदनाशामक]], [[ज्वररोधक]] (ताप कमी करणारे औषध) आणि [[शोथरोधक]] (दाह कमी करणारे औषध) म्हणून होतो. अॅस्पिरिनचे प्रथम विलगीकरण इ. स. १८९७ मध्ये [[बेयर]] या जर्मन कंपनीतील [[फेलिक्स हॉफमान]] याने केले. ज्या देशांमध्ये 'अॅस्पिरिन' हे बेयरच्या मालकीचे नोंदणीकृत व्यापारचिन्ह आहे, त्या देशांमध्ये अॅसिटिल सॅलिसिलिक अॅसिड ही रासायनिक संज्ञा आहे.
+'''अॅस्पिरिन''' किंवा '''अॅसिटिल सॅलिसिलिक अॅसिड''' हे एक औषध असून बव्हंशी त्याचा वापर [[वेदनाशामक]], [[ज्वररोधक]] (ताप कमी करणारे औषध) आणि [[शोथरोधक]] (दाह कमी करणारे औषध) म्हणून होतो. अॅस्पिरिनचे Spiraea ulmaria, या वनस्पतीपासूनचे विलगीकरण पहिल्यांदा इ.स. १८३० साली Johann Pagenstecher, या स्विस रसायनतज्ज्ञाने केले. पुढील संशोधन [[बेयर]] या जर्मन कंपनीतील [[फेलिक्स हॉफमान]] याने केले. 'अॅस्पिरिन' हे बेयरच्या मालकीचे इ. स. १८९७ पासूनचे नोंदणीकृत व्यापारी नाव आहे. अॅसिटिल सॅलिसिलिक अॅसिड (C9H8O4) ही त्याच औषधाची रासायनिक संज्ञा आहे.
-थ्रॉम्बॉक्सेनच्या निर्मितीला मज्जाव करून अॅस्पिरिन बिंबाणूरोधी प्रभाव निर्माण करते. सामान्य स्थितीमध्ये थ्रॉम्बॉक्सेन बिंबाणूंना एकत्रित बांधून रक्तवाहिन्यांच्या जखमी भित्तिका बुजविण्याचे कार्य करते. बिंबाणूंचा असा गोळा आकाराने मोठा होऊन स्थानीयरीत्या आणि पुढील प्रवाहात अडथळा आणू शकत असल्याने कमी मात्रेत अॅस्पिरिन हृदयविकार व आघात टाळण्यासाठी दीर्घकालात वापरले जाते. हृदयविकाराचा झटका आल्यानंतर कमी मात्रेत अॅस्पिरिन दिल्यास पुन्हा झटका येण्याचा किंवा हृद-ऊतीनाशाचा धोका कमी होतो, असे सिद्ध झाले आहे. बृहदांत्रगुदांत्र कर्काच्या प्रतिबंधातही अॅस्पिरिनचा वापर केला जातो.
+शरीरात होऊ घातलेल्या थ्रॉम्बॉक्सेनच्या निर्मितीला मज्जाव करून अॅस्पिरिन रक्तातल्या बिंबाणूंना (प्लेटलेट्स) बांधून ठॆऊन रक्तवाहिन्यांच्या जखमी भित्तिका बुजविण्याचे कार्य करते. बिंबाणूंचा असा गोळा आकाराने मोठा होऊन रक्ताच्या स्थानिक आणि त्या पुढील प्रवाहात अडथळा आणू शकत असल्याने अॅस्पिरिनची अतिशय छोटी मात्रा हृदयविकाराचा झटका टाळण्यासाठी वापरली जाते. या कारणासाठी, हृदयविकार असलेल्या रोग्याला अॅस्पिरिनचा वापर कधीकधी दीर्घ काळासाठी करावा लागतो. हृदयविकाराचा झटका आल्यानंतर कमी मात्रेत अॅस्पिरिन दिल्यास पुन्हा झटका येण्याचा किंवा हृदयाच्या ऊतींच्या (टिशूंच्या) नाशाचा धोका कमी होतो, असे सिद्ध झाले आहे. मोठ्या आंतड्याच्या कर्करोगाच्या प्रतिबंधासाठीही अॅस्पिरिनचा वापर केला जातो.
 ==वैद्यकीय उपयोग==