अब्नोबा

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
बॅडेनवेलर येथील डायना अब्नोबाची वेदी

अब्नोबा हे धर्मशास्त्रीय आणि भौगोलिक अर्थ असलेले नाव आहे. हे एका गौलीश देवीचे नाव आहे. जिची काळ्या जंगलात आणि आसपासच्या भागात पूजा केली जात असे.[१] हे पर्वत किंवा पर्वतरांगेचे नाव देखील आहे.

व्युत्पत्ती[संपादन]

या शब्दाची व्युत्पत्ती अनिश्चित आहे. त्याचा संबंध आला आहे इटीमॉन अबोस म्हणजे "पाणी, नदी" सह, उदा एव्हॉन (अबोना ). यातील दुसऱ्या घटकाचा अर्थ एकतर नोबा म्हणजे एकतर "नग्न" किंवा "वृक्ष", किंवा  शब्दशः अर्थाने नेभ म्हणजे "फुटणे, ओलसर होणे" असा आहे.

सेल्टिक बहुदेववाद[संपादन]

अब्नोबाचा अर्थ वन आणि नदी यांची देवी असा केला गेला आहे. ही माहिती सुमारे नऊ शिलालेखांवरून मिळते. जर्मनीतील बॅडेनविलर येथील रोमन बाथमधील एक वेदी आणि दुसरी मुहलेनबॅक येथे तिची ओळख शिकारीची रोमन देवी डायनाशी केली जाते.[२]

भूगोल[संपादन]

ब्रेगचा स्रोत

अब्नोबा, काहीवेळा अर्नोबा किंवा अर्बोना या नावानेही ओळखली जाते.[३] ओडेनवाल्ड, स्पेसर्ट आणि बार पर्वतांचा समावेश असलेल्या पर्वतश्रेणीचा संदर्भ देण्यासाठी वापरला जातो. ही संमिश्र श्रेणी ऱ्हाइनपासून नेकार नदीपर्यंत पसरलेली आहे. ती ज्या प्रदेशातून जात आहे त्यानुसार सूचीबद्ध केलेल्या विविध नावांपैकी एकाने त्याचा उल्लेख केला जातो.

टॅसिटसच्या जर्मेनियानुसार, अब्नोबा हे एका पर्वताचे नाव होते. ज्याच्या गवताळ उतारावर डॅन्यूब नदीचे उगमस्थान आहे.

धुके मध्ये दिसणारे फुर्टवॅंगेन

प्लिनी द एल्डर याने देखील अब्नोबा (नैसर्गिक इतिहास, ४.७९) बद्दल काही विधाने केली आहेत. तो म्हणतो की ती गॉलमधील रौरिकम शहराच्या समोर उगम पावते आणि तेथून आल्प्स पर्वत रांगांच्या पलीकडे वाहते. समज असा आहे की नदी आल्प्समध्ये सुरू होते, पण प्रत्यक्षात ते खरे नाही. जर रौरिकमची ओळख रोमन वसाहत, ऑगस्टा रौरिका, स्वित्झर्लंडच्या बासेल-लँडशाफ्ट जिल्ह्यामधील आधुनिक ऑगस्टशी करायची असेल, तर प्लिनीने राइन आणि त्याच्या उपनद्यांना डॅन्यूबसह बघितले पाहिजे.

डॅन्यूबची सुरुवात ब्लॅक फॉरेस्टमधील दोन लहान नद्यांनी होते. या नद्या ब्रेग आणि ब्रिगाच या आहेत. दोन्ही सेल्टिक नावे आहेत. सर्वात लांब सर्वात अनुकूल नदी ब्रेग आहे. त्यामुळे अब्नोबाई मॉन्टेस हे फर्टवान्जेन इम श्वार्झवाल्ड जवळील स्वाबियन अल्बच्या बार पायथ्याशी आहे.

टॉलेमीच्या भूगोल (२.१०) मध्ये देखील या पर्वतराजीचा उल्लेख आहे. परंतु त्यात त्याची जागा ॲग्री डेच्युमट्स आणि माईन नदीच्या उत्तरेकडील भागत असल्याचे चुकीच्या पद्धतीने सूचित केलेले आहे. भूगोलाचा हा विभाग तयार करण्यासाठी भिन्न आणि अपूर्ण स्त्रोतांच्या वापरामुळे ही त्रुटी उद्भवते असे सुचवण्यात आले आहे. प्रत्यक्षात टॉलेमीने स्पष्टपणे अब्नोबाची रोमन सीमा आणि म्हणून आज ज्याला टॉनस पर्वत म्हटले जाते त्यात गोंधळ झाला आहे.[४]

संदर्भग्रंथ[संपादन]

  1. जॉर्डन, मायकेल (१९९३). देवांचा विश्वकोश : जगातील २५०० पेक्षा जास्त देवता. इंटरनेट संग्रहण. न्यू यॉर्क: फाइलवरील तथ्ये. पीपी. १.
  2. निकोल जुफर आणि थियरी लुगिनबहल (२००१). पॅरिस: संस्करण त्रुटी. आयएसबीएन २-८७७७२-२००-७. पी.१८.
  3. स्मिथ, विल्यम, एड. (१८५४-१८५७). "अब्नोबा". ग्रीक आणि रोमन भूगोल शब्दकोश. लंडन: जॉन मरे.
  4. रेनॉल्ड्स, फ्रान्सिस जे., एड. (१९२१). "अब्नोबा" . कॉलियर्स न्यू एनसायक्लोपीडिया. न्यू यॉर्क: पी.एफ. कॉलियर अँड सोन कंपनी.
  5. शुट (१९१७), टॉलेमीचे उत्तर युरोपचे नकाशे, प्रोटोटाइपची पुनर्रचना

अधिक वाचन[संपादन]

  1. एलिस, पीटर बेरेसफोर्ड, डिक्शनरी ऑफ सेल्टिक मिथॉलॉजी (ऑक्सफर्ड पेपरबॅक संदर्भ), ऑक्सफर्ड युनिव्हर्सिटी प्रेस, (१९९४): आयएसबीएन ०-१९-५०८९६१-८
  2. वुड, ज्युलिएट, द सेल्ट्स: लाइफ, मिथ, अँड आर्ट, थॉर्सन्स पब्लिशर्स (२००२): ISBN 0-00-764059-5

बाह्य दुवे[संपादन]

  1. ^ Jordan, Michael (1993). Encyclopedia of gods : over 2,500 deities of the world. Internet Archive. New York : Facts on File. pp. 1.
  2. ^ Nicole Jufer & Thierry Luginbühl (2001). Les dieux gaulois : répertoire des noms de divinités celtiques connus par l'épigraphie, les textes antiques et la toponymie. Paris: Editions Errance. आयएसबीएन 2-87772-200-7. p.18.
  3. ^ साचा:Cite DGRG
  4. ^ Ptolemy's maps of northern Europe, a reconstruction of the prototypes, 1917