युरोनेक्स्ट

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
युरोनेक्स्ट एन.व्ही.
प्रकार सार्वजनिक (नामलोझ वेनूट्सशॅप)
शेअर बाजारातील नाव साचा:EuronextParis
CAC Next 20 Component
उद्योग क्षेत्र आर्थिक सेवा
स्थापना 1602; अभिव्यक्ती त्रुटी: अनोळखी उद्गारवाचक चिन्ह "०" अभिव्यक्ती त्रुटी: अनोळखी उद्गारवाचक चिन्ह "०" (1602) (आम्सटरडॅम स्टॉक एक्सचेंज नावाने)
22 सप्टेंबर 2000; 23 वर्षां पूर्वी (2000-०९-22) (सध्याचा संघ[१][२][३][४])
पोटकंपनी
  • बोर्सा इटालियन
  • युरोनेक्स्ट ॲम्स्टरडॅम
  • युरोनेक्स्ट ब्रसेल्स
  • युरोनेक्स्ट डब्लिन
  • युरोनेक्स्ट लिस्बन
  • युरोनेक्स्ट पॅरीस
  • ओस्लो बोर्स
  • युरोनेक्स्ट क्लियरिंग
  • युरोनेक्स्ट सिक्युरिटीज
  • नॉर्ड पूल
  • युरोनेक्स्ट एफएक्स
संकेतस्थळ www.euronext.com

 

युरोनेक्स्ट एनव्ही ( युरोपियन न्यू एक्स्चेंज टेक्नॉलॉजी[५]) हा एक पॅन-युरोपियन बाजार आहे. हा नियमन केलेल्या इक्विटी, एक्सचेंज-ट्रेडेड फंड (ईटीएफ), वॉरंट आणि प्रमाणपत्रे, कर्जरोखे बॉण्ड्स, डेरिव्हेटिव्ह्ज, कमोडिटीज, परकीय चलन तसेच निर्देशांकांमध्ये ट्रेडिंग करण्याची सुविधा देते. मे २०२१ मध्ये, त्याचे बाजार भांडवल €५.६ ट्रिलियन मूल्याचे जवळपास १,९०० सूचीबद्ध जारीकर्ते होते.[६] युरोनेक्स्ट हे जगातील सर्वात मोठे कर्ज आणि निधी सूचीचे केंद्र आहे. ते तृतीय पक्षांना तंत्रज्ञान आणि व्यवस्थापित सेवा प्रदान करते. त्याच्या मुख्य नियमन केलेल्या बाजाराव्यतिरिक्त, ते युरोनेक्स्ट ग्रोथ आणि युरोनेक्स्ट ऍक्सेस चालवते. लहान आणि मध्यम-आकाराच्या उद्योगांसाठी सूचीमध्ये प्रवेश प्रदान करते. युरोनेक्स्ट एक मल्टी-ॲसेट क्लिअरिंग हाऊस, युरोनेक्स्ट क्लिअरिंग, चालवते. त्याच्या सेंट्रल सिक्युरिटीज डिपॉझिटरी (सीएसडी), युरोनेक्स्ट सिक्युरिटीज द्वारे कस्टडी आणि सेटलमेंट सेवा प्रदान करते. युरोनेक्स्टच्या कमोडिटी मार्केटमध्ये इलेक्ट्रिक पॉवर एक्सचेंज नॉर्ड पूल, तसेच फिश पूलचा समावेश आहे .

युरोनेक्स्टचे नोंदणीकृत कार्यालय आणि कॉर्पोरेट मुख्यालय अनुक्रमे ॲमस्टरडॅम आणि पॅरिस येथे आहेत.[७]

डच ईस्ट इंडिया कंपनीने १६०२ मध्ये ॲमस्टरडॅम स्टॉक एक्स्चेंजची स्थापना केली. यूरोनेक्स्टची स्थापना २००० मध्ये ॲमस्टरडॅम, पॅरिस आणि ब्रसेल्समधील एक्सचेंजच्या विलीनीकरणाद्वारे झाली.[८] युरोनेक्स्ट नंतर सेवा विकसित करून आणि अतिरिक्त एक्सचेंज प्राप्त करून विकसित झाले आहे. २००७ ते २०१४ पर्यंत एनवायएसई युरोनेक्स्ट म्हणून न्यू यॉर्क स्टॉक एक्सचेंज (एनवायएसई) मध्ये विलीन झाल्यानंतर, पुन्हा एकदा स्वतंत्र युरोपियन एक्सचेंज बनले आहे. २०१४ मध्ये त्याच्या आइपीओ असल्याने,[९] युरोनेक्स्ट त्याच्या युरोपियन पावलाचा ठसा वाढविण्यात आली आणि त्याचा महसूल प्रवाह वैविध्यपूर्ण आहे.[१०] २०१७ मध्ये युरोनेक्ट एफएक्स हा एक जागतिक एफएक्स स्पॉट मार्केट ऑपरेटर सुरू झाला. २०१८ मध्ये आयरिश स्टॉक एक्सचेंज [११] (सध्याचा युरोनेक्स्ट डब्लिन ) सुरू झाला. २०१९ मध्ये नॉर्वेजियन स्टॉक एक्स्चेंज चालु झाले. याचा मालक ओस्लो बोर्स व्हीपीएस आहे.[१२] २०२१ मध्ये इटालियन स्टॉक एक्स्चेंज सुरू झाले. याचा मालक बोर्सा इटालियाना ग्रुप आहे.[१३]

ऑपरेशन्स[संपादन]

शेअर बाजार[संपादन]

मुख्य नियमन केलेल्या बाजाराव्यतिरिक्त, युरोनेक्स्ट युरोनेक्स्ट ग्रोथ आणि युरोनेक्स्ट ऍक्सेस, बहुपक्षीय व्यापार सुविधा (एमटीएफ) चालवते जे लहान आणि मध्यम आकाराच्या उद्योगांसाठी सूचीमध्ये प्रवेश प्रदान करते.

युरोनेक्स्ट मार्केट (सप्टेंबर २०२०)[१४]
बाजार युरोनेक्स्ट युरोनेक्स्ट ग्रोथ युरोनेक्स्ट ॲक्सेस / युरोनेक्स्ट ॲक्सेस+
टोपोलॉजी ईयु नियमन एमटीएफ एमटीएफ
जारीकर्त्यांची संख्या ७७६ २२९ १८०
सरासरी प्रारंभिक सार्वजनिक ऑफरमध्ये आकार € २७८.१ मिलियन € २२.८ मिलियन € ०.१ मिलियन
सरासरी मार्केट कॅप प्रारंभिक सार्वजनिक ऑफरमध्ये € ५,५१४ मिलियन € ९७ मिलियन € ५१ मिलियन
सूचीच्या ठिकाणी उपलब्धता
ॲमस्टरडॅम Yes No No
ब्रुसेल्स Yes Yes Yes
लिस्बन Yes Yes Yes
डब्लिन Yes Yes No
मिलन Yes Yes No
ओस्लो Yes Yes No
पॅरिस Yes Yes Yes

युरोनेक्ट एकच ऑर्डर बुक ठेवते आणि ऑपटिक हा इलेक्ट्रॉनिक ट्रेडिंग प्लॅटफॉर्म आहे जो सध्या वापरतो आणि विकसित करतो. ऑपटिक विकले गेले आहे आणि जगभरातील अनेक तृतीय पक्ष एक्सचेंजेसद्वारे ते वापरात आहे. 

निर्देशांक[संपादन]

युरोनेक्स्ट विविध देश (राष्ट्रीय), तसेच पॅन-युरोपियन क्षेत्रीय आणि क्षेत्र आणि धोरण निर्देशांक व्यवस्थापित करते.[१५]

द्वारे व्यवस्थापित फ्लॅगशिप निर्देशांक[१५]
नाव चिन्ह ट्रेडिंग चलन
युरोपियन
युरोपियन संघ युरोनेक्स्ट १०० एन १०० युरो
राष्ट्रीय
नेदरलँड्स ए ई एक्स निर्देशांक ए ई एक्स युरो
बेल्जियम</img> बी ई एल २० बी ई एल २० युरो
फ्रान्स</img> सीएसी ४० पी एक्स १ युरो
आयर्लंडचे प्रजासत्ताक</img> आय एस ई क़्यु २० आय एस ई क़्यु २० युरो
इटली</img> एफटीएसइ एमआयबी एमआयबी युरो
पोर्तुगाल</img> पीएसाआय २० पीएसाआय २० युरो
नॉर्वे</img> ओबीएक्स निर्देशांक ओबीएक्स NOK

आर्थिक माहिती[संपादन]

(रक्कम दशलक्षात मध्ये)
वर्ष [१६] महसूल इबीआयटीडीए निव्वळ निकाल
२०१४ €४५८.५ €२२५,४ €११८,२
२०१५ €५१८,५ €२८३,८ €१७२,७
२०१६ €४९६,४ €२८३,९ €१९७,०
२०१७ €५३२,३ €२९७,८ €२४१,३
२०१८ €६१५,० €३५४,३ €२१६,०
२०१९ €६७९,१ €३९९,४ €२२२,०
२०२० €८८४,३ €५२०,० €३१५,५

इतिहास[संपादन]

पार्श्वभूमी: विलीनीकरणापूर्वीचे शेअर्स[संपादन]

आम्सटरडॅम (१६०२-२०००)[संपादन]

डच ईस्ट इंडिया कंपनीचे बॉण्ड, 7 पासूनचे नोव्हेंबर १६२३ मधील. फ्लोरिन्स २४०० रकमेसहीत

ॲमस्टरडॅम स्टॉक एक्सचेंज (डच: Amsterdamse effectenbeurs ) हे जगातील सर्वात जुने "आधुनिक" सिक्युरिटीज मार्केट मानले जात होते. १६०२ मध्ये डच ईस्ट इंडिया कंपनीची स्थापना झाल्यानंतर लगेचच इक्विटीने दुय्यम बाजार म्हणून नियमितपणे शेअर्सचा व्यापार करण्यास सुरुवात केली. त्यापूर्वी, हा बाजार प्रामुख्याने वस्तूंच्या देवाणघेवाणीसाठी होता.[१७] त्या वर्षी, नेदरलँडच्या स्टेट जनरलने डच ईस्ट इंडिया कंपनीला आशियातील सर्व डच व्यापार आणि अर्ध-सरकारी अधिकारांसाठी २१ वर्षांची सनद दिली. चार्टरच्या मक्तेदारीच्या अटींनी प्रभावीपणे डच ईस्ट इंडिया कंपनीला आशियातील व्यापार संरक्षण, युद्ध शस्त्रे आणि राजकीय प्रयत्नांवर पूर्ण अधिकार प्रदान केला. महत्त्वपूर्ण संसाधन हितसंबंध असलेली पहिली बहु-राष्ट्रीय निगम त्याद्वारे स्थापन करण्यात आली. याव्यतिरिक्त, आशियातील व्यापाराशी संबंधित उच्च पातळीच्या जोखमीने डच ईस्ट इंडिया कंपनीला त्याची खाजगी मालकी संरचना दिली. इंग्लिश ईस्ट इंडिया कंपनीच्या पावलावर पाऊल ठेवून, कॉर्पोरेशनमधील स्टॉक मोठ्या प्रमाणात इच्छुक गुंतवणूकदारांना विकला गेला, ज्यांना भविष्यात नफ्यात काही वाटा मिळण्याची हमी मिळाली.[१८] एकट्या ॲमस्टरडॅम ईस्ट इंडिया हाऊसमध्ये एकूण १,१४३ गुंतवणूकदारांनी आजच्या पैशांमध्ये ३६,७९,९१५ किंवा €१०० दशलक्ष पेक्षा जास्त किमतीचे सदस्यत्व घेतले होते.[१९]

डच ईस्ट इंडीज काळात बटाव्हियाचे सिटी हॉल.

हे देखील पहा[संपादन]

  • Bourse of Antwerp, जगातील पहिले आर्थिक विनिमय
  • युरोपियन युनियनची अर्थव्यवस्था
  • युरोक्लियर
  • युरोपियन स्टॉक एक्सचेंजची यादी
  • स्टॉक एक्सचेंजची यादी

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ Kingdom of the Netherlands-Netherlands: Detailed Assessment of Standards and Codes (Report). Staff Country Reports. Washington, D.C.: International Monetary Fund. 29 September 2004. p. 136. IFM Country Report No 04/310. 27 December 2013 रोजी पाहिले.
  2. ^ Yutaka, Kurihara; Sadayoshi, Takaya; Nobuyoshi, Yamori (2006). Global Information Technology and Competitive Financial Alliances. Idea Group Inc. (IGI). p. 137. ISBN 9781591408833.
  3. ^ Fabozzi, Frank J., ed. (2008). "Handbook of Finance, Financial Markets and Instruments". Handbook of Finance. 1. John Wiley & Sons. p. 143. ISBN 9780470391075. 27 December 2013 रोजी पाहिले.
  4. ^ Théodore, Jean-François (22 September 2000). "Birth of Euronext: Speech from Jean-François Théodore, Chairman and Chief Executive Officer of Euronext". Paris Europlace. Archived from the original on 2016-03-12. 27 December 2013 रोजी पाहिले.
  5. ^ Kraaijeveld, Kees (5 May 2000). "iX, ieks of ai-iks?". de Volkskrant. 2 August 2020 रोजी पाहिले.
  6. ^ "Acquisition of the Borsa Italiana Group page | euronext.com". www.euronext.com.
  7. ^ "Euronext va s'installer à la Défense en 2015". Le Figaro. 24 August 2019 रोजी पाहिले.
  8. ^ Joseph Penso de la Vega: Confusión de Confusiones; 1668, reprint Wiley, 1996.
  9. ^ "Euronext valued at up to €1.75bn in flotation". www.ft.com. 10 June 2014. 2 August 2020 रोजी पाहिले.
  10. ^ "Breaking: Euronext Acquires 90% of FastMatch for $153m | Finance Magnates". Finance Magnates | Financial and business news. 23 May 2017. 2 August 2020 रोजी पाहिले.
  11. ^ Turak, Natasha (1 December 2017). "Euronext acquires 100 percent of Irish Stock Exchange in 'strategic' move". CNBC.
  12. ^ "Euronext completes the acquisition of Oslo Børs VPS | euronext.com". 2 August 2020 रोजी पाहिले.
  13. ^ "Stock exchange group Euronext acquires Borsa Italiana in a deal worth over $5 billion". CNBC. 29 April 2021.
  14. ^ "Choosing a Market | euronext.com". www.euronext.com.
  15. ^ a b Euronext. "Index Directory Euronext". 29 April 2017 रोजी पाहिले.
  16. ^ "Financial reports | euronext.com". www.euronext.com.
  17. ^ Stringham, Edward (2003). "The Extralegal Development of Securities Trading in Seventeenth Century Amsterdam". Quarterly Review of Economics and Finance. 43 (2): 321. doi:10.1016/S1062-9769(02)00153-9. SSRN 1676251.
  18. ^ Vries, Jan de, and A. van der Woude.
  19. ^ The world's first stock exchange: how the Amsterdam market for Dutch East India Company shares became a modern securities market, 1602–1700.

 

बाह्य दुवे[संपादन]