विश्वनाथन आनंद

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
विश्वनाथन आनंद
पूर्ण नाव विश्वनाथन आनंद
देश भारत
जन्म ११ डिसेंबर, १९६९ (1969-12-11) (वय: ५४)
चेन्नई, तमिळनाडू, भारत
पद ग्रँडमास्टर -१९८८
विश्व अजिंक्यपद २०००-२००२ (फिडे), २००७, २००८, २०१०, २०१२
फिडे गुणांकन २८०४
(क्र. १, नोव्हेंबर इ.स. २०१० फिडे गुणांकन यादी)
सर्वोच्च गुणांकन २८०४ (नोव्हेंबर इ.स. २०१०)

विश्वनाथन आनंद (तामिळ: விசுவநாதன் ஆனந்த்) हे भारतीय बुद्धिबळ ग्रँडमास्टर आहेत. १९८८ मध्ये ते भारताचे पहिले ग्रँडमास्टर बनले. ते २८०० च्या एलो रेटिंगला मागे टाकणाऱ्या मोजक्याच खेळाडूंपैकी एक आहेत. हा पराक्रम त्यांनी २००६ मध्ये केला होता.[१]

आनंद यांनी पाच वेळा जागतिक बुद्धिबळ स्पर्धा जिंकली आहे.[२] त्याने 2000 FIDE वर्ल्ड चेस चॅम्पियनशिप जिंकण्यासाठी सहा गेमच्या सामन्यात अलेक्सी शिरोव्हचा पराभव केला आणि 2002 पर्यंत हे विजेतेपद राखले. ते 2007 मध्ये निर्विवाद विश्वविजेता बनले आणि 2008 मध्ये व्लादिमीर क्रॅमनिक, 2010 मध्ये वेसेलिन टोपालोव आणि 2012 मध्ये बोरिस गेलफँड यांना हरवून विजेतेपद राखले.[३] 2013 मध्ये, त्यांनी आव्हानवीर मॅग्नस कार्लसनकडून विजेतेपद गमावले, आणि 2014 उमेदवार स्पर्धा जिंकल्यानंतर 2014 मध्ये त्याने कार्लसनकडून पुन्हा सामना गमावला.[४]

एप्रिल 2006 मध्ये, क्रॅमनिक, टोपालोव्ह आणि गॅरी कास्पारोव्ह यांच्यानंतर FIDE रेटिंग यादीत 2800 एलो मार्क पार करणारे आनंद इतिहासातील चौथा खेळाडू बनले.[५] त्यांनी 21 महिने पहिल्या क्रमांकावर कब्जा केला, हा रेकॉर्डवरील सहाव्या क्रमांकाचा सर्वात मोठा कालावधी आहे.

लहानपणी खेळण्याच्या वेगवान गतीसाठी ओळखल्या जाणाऱ्या, आनंद यांनी 1980च्या सुरुवातीच्या कारकिर्दीत "लाइटनिंग किड" हे नाव कमावले.[६] तेव्हापासून ते एक सार्वत्रिक खेळाडू म्हणून विकसित झाले आहेण आणि अनेकजण त्यांना त्यांच्या पिढीतील सर्वात मोठा वेगवान बुद्धिबळपटू मानतात.[७] त्याने 2003 आणि 2017 मध्ये FIDE वर्ल्ड रॅपिड चेस चॅम्पियनशिप, 2000 मध्ये वर्ल्ड ब्लिट्झ कप, आणि इतर अनेक उच्च-स्तरीय जलद आणि ब्लिट्झ स्पर्धा जिंकल्या.

आनंद हे 1991-92 मध्ये राजीव गांधी खेलरत्न पुरस्काराचे पहिले प्राप्तकर्ता होते. हा भारतातील सर्वोच्च क्रीडा सन्मान आहे. 2007 मध्ये, त्यांना भारताचा दुसरा सर्वोच्च नागरी पुरस्कार, पद्मविभूषण प्रदान करण्यात आला, ज्यामुळे तो पुरस्कार प्राप्त करणारे ते पहिले खेळाडू बनले.[८]

जगज्जेतेपद[संपादन]

२०००[संपादन]

आनंदने २००० मध्ये फिडेचे जगज्जेतेपद नॉक-आऊट स्पर्धेमध्ये जिंकले. अंतिम सामन्यात त्याने स्पेनच्या अलेक्सी शिरोवला ३.५ - ०.५ अशी मात दिली.व तो विजय झाला

२००७[संपादन]

मेक्सिको शहरात झालेली जागतिक बुद्धिबळ स्पर्धा जिंकून तो २९ सप्टेंबर २००७ रोजी जगज्जेता झाला. आनंदने ह्या स्पर्धेत १४ पैकी ९ गुण मिळविले. तो ह्या स्पर्धेत एकही सामना हरला नाही. त्याने इतर स्पर्धकांपेक्षा एक पूर्ण गुण अधिक मिळवला.

२००८[संपादन]

२००८ मधे आनंदने रशियाच्या व्लादिमिर क्रॅमनिकला ६.५ - ४.५ असे हरवून जगज्जेतेपद आपल्यापाशीच ठेवले. क्रॅमनिक व आनंद हे आजपर्यंत ६४ सामने खेळले आहेत.

२०१०[संपादन]

२०१० मध्ये आनंदने बुल्गेरियाच्या टोपोलोवला बल्गेरियामध्ये ६.५ - ५.५ असे हरवून पुन्हा एकदा जगज्जेतेपद आपल्यापाशीच ठेवले.

२०१२[संपादन]

२०१२ मध्ये आनंदने बोरिस गेल्फँड याला हरवून आपले जगज्जेतेपद कायम राखले.

पुरस्कार[संपादन]

बाह्य दुवे[संपादन]

  1. ^ "Anand, Viswanathan". ratings.fide.com. 2022-01-11 रोजी पाहिले.
  2. ^ "The chess games of Viswanathan Anand". www.chessgames.com. 2022-01-11 रोजी पाहिले.
  3. ^ "mos".
  4. ^ "Candidates' R13: Anand Draws, Clinches Rematch with Carlsen | ChessVibes". web.archive.org. 2015-01-11. Archived from the original on 2015-01-11. 2022-01-11 रोजी पाहिले.
  5. ^ "cdb". Archived from the original on 2014-03-06. 2022-01-11 रोजी पाहिले.
  6. ^ "Viswanathan Anand: The Lightning Kid". Hindustan Times (इंग्रजी भाषेत). 2012-05-31. 2022-01-11 रोजी पाहिले.
  7. ^ "Anand world's best rapid chess player: Salgaocar". https://www.outlookindia.com/. 2022-01-11 रोजी पाहिले. External link in |website= (सहाय्य)
  8. ^ "Anand ambassador of WWF India". Chess News (इंग्रजी भाषेत). 2020-04-21. 2022-01-11 रोजी पाहिले.