Jump to content

स्प्रिंट (क्रीडा)

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
१०० मीटर आणि २०० मीटर स्प्रिंट्समध्ये जागतिक विक्रम धारक युसेन बोल्ट

कमी किंवा ठराविक अंतर भरधाव वेगात धावणे याला स्प्रिंटिंग असं म्हणतात. हे अनेक खेळांमध्ये वापरले जाते ज्यात धावणे समाविष्ट असते, सामान्यत: लक्ष्य किंवा ध्येय गाठण्यासाठी किंवा प्रतिस्पर्ध्याला टाळण्यासाठी किंवा पकडण्यासाठी. मानवी शरीरविज्ञान असे सांगते की स्नायूंमध्ये फॉस्फोक्रिएटिन स्टोर्स कमी झाल्यामुळे आणि कदाचित अनरोबिक ग्लायकोलिसिसमुळे जास्त प्रमाणात चयापचय acid सिडोसिस झाल्यामुळे धावपटूचा सर्वोच्च वेग (near-top speed) ३० ते ३५ सेकंदांपेक्षा जास्त काळ राखला जाऊ शकत नाही.

ॲथलेटिक्स आणि ट्रॅक आणि फील्डमध्ये, स्प्रिंट्स (किंवा डॅश) लहान अंतरावर रेस असतात. या स्पर्धा प्राचीन ऑलिम्पिक गेम्समध्ये नोंदविल्या गेलेल्या सर्वात जुन्या स्पर्धांपैकी आहेत. आधुनिक उन्हाळी ऑलिम्पिक आणि मैदानी जागतिक स्पर्धेत सध्या तीन स्प्रिंट्स आयोजित केले जातात: १०० मीटर, २०० मीटर आणि ४०० मीटर.

व्यावसायिक स्तरावर, धावपटू पुढे जाण्यापूर्वी प्रारंभिक ब्लॉक्समध्ये क्रॉचिंग स्थिती गृहित धरून आणि शर्यत जसजशी पुढे जाते आणि वेग वाढतो तेव्हा हळूहळू एका सरळ स्थितीत जाण्याद्वारे शर्यतीस प्रारंभ करतो. सुरुवात (स्टार्ट) करण्याच्या वरती सेट पोसिशन भिन्न असू शकते. स्टार्टिंग ब्लॉक्सचा वापर स्प्रिन्टरला वर्धित आयसोमेट्रिक प्रीलोड करण्याची परवानगी देतो; हे स्नायू-प्री-टेन्शन व्युत्पन्न करते ज्याला त्यानंतरच्या फॉरवर्ड ड्राइव्हमध्ये चॅनेल केले जाते आणि ते अधिक शक्तिशाली बनवते. इष्टतम प्रमाणात शक्ती तयार करण्यात शरीर संरेखनास महत्त्वपूर्ण महत्त्व आहे. आदर्शपणे अ‍ॅथलीटने जास्तीत जास्त ताकदीच्या उत्पादनासाठी दोन्ही पाय वापरून, ४-पॉईंटच्या भूमिकेपासून सुरुवात केली पाहिजे आणि पुढे जायला हवे.[] सर्व स्पिंटिंग इव्हेंटमध्ये धावपटू धावण्याच्या मार्गावर त्याच लेनमध्ये राहतात,[] ४०० मीटर स्टेडियमच्या आत मधली शर्यत अपवाद वगळता. १०० पर्यंत शर्यत मोठ्या प्रमाणात अ‍ॅथलीटच्या जास्तीत जास्त वेगाच्या प्रवेगवर केंद्रित असतात. या अंतराच्या पलीकडे असलेल्या सर्व स्प्रिंट्समध्ये वाढत्या सहनशक्तीचा समावेश होतो.[]

संदर्भ

[संपादन]
  1. ^ 100 m – For the Expert. IAAF. Retrieved on 26 March 2010.
  2. ^ 400 m Introduction. IAAF. Retrieved on 26 March 2010.
  3. ^ 200 m For the Expert. IAAF. Retrieved on 26 March 2010.