डॉक्टर ऑफ लेटर्स
डॉक्टर ऑफ लेटर्स तथा डी.लिट. (इंग्रजी: D.Litt., Litt.D., लॅटिन: Litterarum Doctor किंवा Doctor Litterarum) ही मानवशास्त्रातील एक अंतिम पदवी आहे जी देशानुसार, डॉक्टर ऑफ फिलॉसॉफी (पीएचडी) पदवी किंवा उच्च डॉक्टरेटच्या समकक्ष, जसे की डॉक्टर ऑफ सायन्स (Sc.D. किंवा D.Sc.)नंतरची उच्च डॉक्टरेट पदवी आहे.[१]
मानवतेतील उत्कृष्ट कामगिरी, सर्जनशील किंवा सांस्कृतिक कलांमध्ये मूळ योगदान किंवा शिष्यवृत्ती आणि इतर गुणवत्तेसाठी अनेक देशांमध्ये विद्यापीठे आणि विद्वान संस्थांद्वारे हा पुरस्कार दिला जातो. सामान्यत: मूळ प्रबंधाचा विकास आणि संरक्षण यासह, नियमित डॉक्टरेट अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यावर अर्जित पदवी म्हणून बहाल केली जाऊ शकते. तसेच शाश्वत शिष्यवृत्ती, प्रकाशने, संशोधन किंवा सर्वोच्च क्षमता असलेल्या इतर वैज्ञानिक कार्याच्या पोर्टफोलिओचे सादरीकरण आणि शैक्षणिक मूल्यमापनानंतर मिळवलेली उच्च डॉक्टरेट म्हणून देखील ही पदवी बहाल केली जाऊ शकते.[२][३]
अर्जित पदवी व्यतिरिक्त, ही डॉक्टरेट एखाद्या विशिष्ट मानवतावादी, सांस्कृतिक किंवा कलात्मक क्षेत्रात किंवा समाजातील इतर उल्लेखनीय योगदानांना ओळखण्यासाठी एखाद्याच्या आयुष्यभरातील उत्कृष्टतेचा सन्मान करण्यासाठी देखील मोठ्या प्रमाणावर सन्मानित केली जाते. मानद डॉक्टरेट म्हणून प्रदान केल्यावर, पदवी प्रदान करणाऱ्या संस्थेच्या विवेकबुद्धीनुसार अर्ज, मॅट्रिक्युलेशन, कोर्सवर्क, डॉक्टरेट प्रबंध किंवा प्रबंध आणि पोर्टफोलिओ मूल्यांकन यासह अनेक किंवा सर्व मानक पदवी आवश्यकता माफ केल्या जाऊ शकतात. मानद डॉक्टर ऑफ लेटर्स प्राप्तकर्त्यांचा पुरस्कार देणाऱ्या संस्थेशी पूर्वीचा कोणताही संबंध असणे आवश्यक नाही आणि, बहुतेक प्रकरणांमध्ये, "डॉ." हे शीर्षक वापरणे त्यांच्यासाठी योग्य मानले जात नाही. विद्यापीठे, महाविद्यालये किंवा विद्वान संस्था डॉक्टर ऑफ लेटर्स, किंवा संबंधित डॉक्टर ऑफ ह्युमन लेटर्स ही मानद पदवी देऊ शकतात, ज्यांनी विशेषतः मानवतेला किंवा मोठ्या प्रमाणावर मानवतेला समृद्ध केले आहे अशा दुर्मिळ उदाहरण म्हणून ओळखले गेले आहे.
मार्क ट्वेन यांना मानद डी. लिट. ऑक्सफर्ड विद्यापीठाने 1907 मध्ये त्यांच्या साहित्यिक योगदानाबद्दल दिली. नेल्सन मंडेला यांना 1993 मध्ये नताल विद्यापीठाने आणि टांझानियाच्या मुक्त विद्यापीठाने 2000मध्ये मानद डॉक्टर ऑफ लेटर्स पदवी प्रदान केली. दक्षिण आफ्रिकेतील वर्णभेदाविरुद्धच्या लढ्यात त्यांचे नेतृत्व होते.
संदर्भ[संपादन]
- ^ "Higher Doctorates | University of Oxford". www.ox.ac.uk. 2022-04-08 रोजी पाहिले.
- ^ "Program: Doctor of Letters (D.Litt.) - Drew University - Acalog ACMS™". catalog.drew.edu. Archived from the original on 2021-02-01. 2022-04-08 रोजी पाहिले.
- ^ "Doctorado en Letras – Facultad de Humanidades" (स्पॅनिश भाषेत). 2022-04-08 रोजी पाहिले.