ट्रायकोडर्मा विरिडी (बुरशी)
ह्या लेखातील / विभागातील सध्याचा मजकूर इतर भाषा ते मराठी विकिपीडिया:भाषांतर प्रकल्प/मशिन ट्रान्सलेशन वापरून, [[]] भाषेतून मराठी भाषेत अंशत: अनुवादित केला गेला आहे / अथवा तसा कयास आहे. |
जैविक (मित्र) बुरशी  | |||||||||||||||||||||
| माध्यमे अपभारण करा | |||||||||||||||||||||
 विकिपीडिया Wikispecies | |||||||||||||||||||||
| प्रकार | टॅक्सॉन | ||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||
ट्रायकोडर्मा विरिडी ही एक बुरशी असून हे एक प्रकारचे जैविक बुरशीनाशक आहे. विशेष करून पिकांच्या मुळी आणि कंद यावर येणारे बुरशीजन्य आजार नष्ट करण्यासाठी या बुरशीचा मित्र बुरशी म्हणून वापर केला जातो. या बुरशीचा वापर पेरणीपूर्वी बियाण्यांवर तसेच पीक उगवल्यावर होणाऱ्या कंदकुज आणि मूळकूज या आजारावर जमिनीतून ठिबक अथवा ड्रीचिंग द्वारे केला जातो.
जीवशास्त्र
[संपादन]टी. व्हायराइड हा एक साचा आहे जो किइटोसिसद्वारे बीजाणू तयार करतो. हे हायपोक्रिया रुफाचे अणोमोर्फ आहे. त्याचे टेलोमॉर्फ आहे, जे बुरशीचे लैंगिक पुनरुत्पादक अवस्था आहे आणि एक विशिष्ट बुरशीजन्य फळ देणारे शरीर तयार करते. टी. व्हराइडचे मायसेलियम विविध प्रकारचे एंजाइम तयार करू शकते, ज्यामध्ये सेल्युलेसेस आणि चिटीनेसेस देखील आहेत. जे अनुक्रमे सेल्युलोज आणि चिटिनचे क्षीण होऊ शकते. मूस थेट लाकडावर वाढू शकतो, जो बहुधा सेल्युलोजचा बनलेला असतो, आणि बुरशीवर, ज्याच्या सेल भिंती मुख्यत: चिटिनपासून बनविल्या जातात. हे मशरूमसह इतर बुरशीच्या मायसेलिया आणि फळ देणारे शरीर यांना परजीवी देते आणि त्याला "मशरूमचा हिरवा साचा रोग" म्हणतात. प्रभावित मशरूम विकृत आणि स्वरूपात अप्रिय असतात आणि पीक कमी होते. ट्रायकोडर्मा विराइड हा कांद्याच्या हिरव्या मोल्ड रॉटचा कारक घटक आहे. ट्रायकोडर्मा बुरशीचा ताण पिनस निगरा रोपांच्या डायबॅकचे ज्ञात कारण आहे.
वापर
[संपादन]बुरशीनाशक क्रियाकलाप वनस्पती रोगजनक बुरशीविरूद्ध जैविक नियंत्रण म्हणून टी. व्हायरइडला उपयुक्त ठरतो.रिझोक्टोनिया, पायथियम आणि अगदी आर्मिलारियासारख्या रोगजनकांपासून संरक्षण प्रदान केल्याचे दर्शविले गेले आहे.
हे नैसर्गिकरित्या मातीमध्ये आढळते आणि बीज नियंत्रणात बियाणे म्हणून प्रभावी आहे. कारण राईझोक्टोनिया सोलानी, मॅक्रोफोमिना फेजोलिना आणि फ्यूझेरियम प्रजातींचा समावेश आहे. जेव्हा ते बीज त्याच वेळी लागू होते तेव्हा ते बियाणे पृष्ठभागावर उपनिवेश करते आणि त्वचारोगावर असलेल्या रोगजनकांनाच ठार मारत नाही तर मातीमुळे होणाऱ्या रोगजनकांपासून संरक्षण देते.