गागाकू

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून

गागाकू (雅楽, अर्थ "शोभिवंत संगीत") हा जपानी शास्त्रीय संगीताचा एक प्रकार आहे.[१] ऐतिहासिकदृष्ट्या शाही दरबारातील संगीत आणि नृत्यांसाठी वापरला जात असे. गागाकू हे क्योटो इम्पीरियल पॅलेसचे दरबारी संगीत म्हणून विकसित केले गेले आणि त्याचे वर्तमान स्वरूप हियन काळात (७९४ ते ११८५) १० व्या शतकाच्या आसपास स्थापित झाले.[२][३] आज, हा जपानी शास्त्रीय संगीताचा प्रकार टोकियो इम्पीरियल पॅलेसमध्ये समारंभ मंडळाद्वारे सादर केला जातो.

गागाकूमध्ये तीन प्राथमिक भांडारांचा समावेश आहे: [२]

  1. मूळ शिंटो धार्मिक संगीत आणि शाही गाणी आणि नृत्य, ज्याला कुनिबुरि नो उतामाइ (国風歌舞?)
  2. मुळ आधारित गायन संगीत लोक कविता, उटाइमोनो (謡物?) म्हणतात
  3. परदेशी शैलीतील संगीतावर आधारित गाणी आणि नृत्य
    1. चिनी, व्हिएतनामी आणि भारतीय रूप (विशेषतः तांग राजवंश ), ज्याला टोगाकु (唐楽?)
    2. एक कोरियन आणि मंचुरियन प्रकार, ज्याला कोमगाकु (高麗楽?)

गागाकू आणि शोम्यो मोजण्यासाठी यो स्केल वापरतात, पाच स्केल टोनमधील दोन, तीन, दोन, दोन आणि तीन सेमीटोनच्या चढत्या अंतरासह पेंटाटोनिक स्केल असतात.[४] कलात्मकदृष्ट्या ते संबंधित चिनी फॉर्म यायी (雅楽)च्या संगीतापेक्षा वेगळे आहेत. हे शब्द औपचारिक संगीतासाठी आरक्षित शब्द आहेत.[५]

इतिहास[संपादन]

कोटाइजिंगू (नायकू), इसे शहर, मि प्रांत येथे जिंगु-बुगाकू

गगकुचा प्रोटोटाइप चीनमधून बौद्ध धर्मासह जपानमध्ये आणला गेला. स.न. ५८९ मध्ये, जपानी अधिकृत राजनयिक शिष्टमंडळे चीनमध्ये (सुई राजवंशाच्या काळात) चीनी दरबारी संगीतासह चीनी संस्कृती शिकण्यासाठी पाठवण्यात आली होती. ७ व्या शतकापर्यंत, कोटो (१३-तारी असलेले झिथर ) आणि बिवा (छोट्या मानेचे ल्यूट ) चीनमधून जपानमध्ये दाखल झाले. सुरुवातीच्या काळात गागाकु संगीत वाजवण्यासाठी विविध उपकरणे वापरण्यात आले, यात वरील उपकरणांचाही समावेश होता.

गोगुर्योच्या कोरियन राज्याचे संगीत ४५३ पासून रेकॉर्ड केले गेले होते, आणि कोमागाकू हा शब्द शेवटी वापरला गेला ज्यामध्ये सर्व कोरियन तुकड्यांचा समावेश होता. गोगुर्यो राज्याला जपानी भाषेत कोमा असे संबोधले जाते. नारा कालावधीत (७१० ते ७९४) दक्षिण जपानमध्ये कोमागाकू आणि टोगाकूची स्थापना झाली. स.ने. ७३६ मध्ये, भारत आणि व्हिएतनाममधील संगीत देखील सादर केले गेले. त्यांना अनुक्रमे तेन्जिकुगाकू (天竺楽) आणि रिन्युगाकू (林邑楽) म्हणून ओळखले जाते. ८व्या शतकातील नारा कालावधीत, मोठ्या मंदिरांमध्ये गागाकू प्रदर्शन गट आयोजित करून, तोडाई-जी मंदिराच्या महान बुद्धाची उभारणी यासारख्या राष्ट्रीय कार्यक्रमांमध्ये गागाकू सादर केले जात होते.

स.न. १९५५ मध्ये, जपानी सरकारने गागाकू आणि बुगाकू यांना महत्त्वाचा राष्ट्रीय खजिना म्हणून मान्यता दिली. आज, गागाकु तीन प्रकारे सादर केले जाते: [६]

  • कांगन म्हणून, वारा, तार आणि तालवाद्यासाठी असलेले मैफिलीचे संगीत,
  • बुगाकु, किंवा नृत्य संगीत, यामध्ये तंतुवाद्ये वगळली जातात.
  • उताइमोनो म्हणून, १० श्रेणींमध्ये वर्गीकृत केलेल्या वाद्याच्या साथीने गाणे सादर केले जाते.

वापरली जाणारी वाद्ये[संपादन]

हवेने वाजणारी वाद्ये , तार वाद्य आणि तालवाद्य हे गागाकू संगीताचे आवश्यक घटक आहेत.

हवेने वाजणारी वाद्ये[संपादन]

  • हिचिरिकी (篳篥), ओबो
  • ओ-हिचिरिकी (大篳篥)
  • र्युतेकि (龍笛), आडवी बासरी टोगकु मध्ये वापरली जाते
  • शो (笙), तोंडाने वाजवायचा पावा
  • यु (竽), तोंडाने वाजवायचा मोठा पावा
  • कोमबु (高麗笛), र्युतेकि पेक्षा लहान आडवी बासरी, कोमागाकू मध्ये वापरली जाते
  • अझुमा-असोबी-ब्यू (東遊笛), ज्याला चुकन देखील म्हणतात
  • कागुराब्यू (神楽笛), र्युतेकि पेक्षा मोठी आडवी बासरी, कुनीबुरीनो उतमाई मध्ये वापरली जाते
  • शकुहाची (尺八)
  • हायशो (排簫), पॅनपाइप्स

तार वाद्य[संपादन]

  • गाकू बिवा (楽琵琶), ४ - तारा असलेला ल्यूट
  • गोगेन बिवा (五絃琵琶), ५ - तारा असलेला ल्यूट
  • गाकुसो (箏), चीनी मूळचे १३ - तारा असलेला झिथर
  • कुगो (箜篌), प्राचीन काळी वापरलेली आणि अलीकडे पुनरुज्जीवित झालेली कोन वीणा
  • गेंकन (阮咸)
  • यामाटोगोटो (大和琴, ज्याला वागॉन असेही म्हणतात), जपानी मूळचे झिथर, 6 किंवा 7 तारांसह

तालवाद्ये[संपादन]

  • शोको (鉦鼓), लहान गोंग, दोन हॉर्न बीटर्स असलेले
  • काक्को (鞨鼓/羯鼓), दोन लाकडी काठ्यांसह वाजलेला लहान घंटागाडीच्या आकाराचा ड्रम
  • त्सुरी-डाइको (釣太鼓), सुशोभितपणे रंगवलेले डोके असलेल्या स्टँडवर ड्रम, दोन पॅड केलेल्या काठ्यांनी वाजवले जाते
  • दा-डाइको (鼉太鼓), सणांमध्ये वापरले जाणारे मोठे ड्रम
  • इक्को (一鼓), लहान, सुशोभितपणे सजवलेले घंटागाडीच्या आकाराचे ड्रम
  • सॅन-नो-त्सुझुमी (三の鼓), घड्याळाच्या आकाराचा ड्रम
  • शाकुब्योशी (笏拍子, ज्याला शाकू देखील म्हणतात), सपाट लाकडी काठीच्या जोडीपासून बनवलेले क्लॅपर
  • होक्यो (方響)
  • सुझू (鈴), एक बेल ट्री क्लॅपर, मिकोमाई नृत्यासाठी विशिष्ट, मी-कागुरा म्हणून सादर केले
  • त्सुझुमी (鼓), घंटागाडी ड्रम, शिराब्योशी नृत्यासाठी विशिष्ट मी-कागुरा म्हणून सादर केले

इतर सांस्कृतिक प्रभाव[संपादन]

अमेरिकन कवी स्टीव्ह रिचमंडने १९६० च्या दशकाच्या सुरुवातीस युसीएलएच्या एथनोम्युसिकोलॉजी विभागातील रेकॉर्डवर गागाकू संगीत ऐकले होते. रिचमंडने गागाकूच्या तालांवर आधारित एक अनोखी शैली विकसित केली होती. लेखक बेन प्लेझंट्सच्या २००९ च्या मुलाखतीत, रिचमंडने दावा केला की त्याने अंदाजे ८००० ते ९००० गागाकू कविता लिहिल्या आहेत. [७]

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ Kenkyusha's New Japanese-English Dictionary, Kenkyusha Limited, Tokyo 1991, आयएसबीएन 4-7674-2015-6
  2. ^ a b History of gagaku Nihon gagakukai
  3. ^ The Indigenization and Accomplishment of Gagaku Japan Arts Council
  4. ^ Japanese Music, Cross-Cultural Communication: World Music, University of Wisconsin – Green Bay
  5. ^ Benito Ortolani (1995). The Japanese Theatre: From Shamanistic Ritual to Contemporary Pluralism. Princeton University Press. pp. 40–41. ISBN 978-0691043333.
  6. ^ "Enjoy gagaku. What kind of music is Gagaku?" Doyusha Video
  7. ^ Pleasants, Ben. "American Rimbaud: An interview with Steve Richmond".
  • अल्वेस, विल्यम. जगातील लोकांचे संगीत . थॉमसन शिर्मर, 2006.
  • गार्फियास, रॉबर्ट. "गागाकू परंपरेचे क्रमिक बदल." एथनोम्युसिकोलॉजी, व्हॉल. 4, क्रमांक 1. (जाने., 1960), pp. १६-१९.
  • मत्सुमिया, सुइहो. "जपानमध्ये आजचे पारंपारिक संगीत: त्याची स्थिरता आणि उत्क्रांती." जर्नल ऑफ द इंटरनॅशनल फोक म्युझिक कौन्सिल, व्हॉल. 11 (1959), pp. ६५-६६.
  • माल्म, विल्यम पी. जपानी संगीत आणि वाद्य वाद्ये . चार्ल्स ई. जपान: TuttleCo., Inc., 1959.

बाह्य दुवे[संपादन]