Jump to content

नैसर्गिक निवड

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
selección natural (es); Náttúruval (is); Pemilihan semula jadi (ms); طبیعي ټاکنه (ps); Естествен отбор (bg); Selecție naturală (ro); قدرتی انتخاب (ur); naturligt urval (sv); Seleccion naturala (oc); Интихоби табиӣ (tg); ການຄັດເລືອກໂດຍທຳມະຊາດ (lo); 자연선택 (ko); Қозғаушы сұрыпталу (kk); natura selektado (eo); природна селекција (mk); Selekcija (bs); Selección natural (an); প্রাকৃতিক নির্বাচন (bn); sélection naturelle (fr); Selèksi alam (jv); Çутçанталăкри суйлану (cv); Séleksyon natirèl (gcr); נאטירלעכע סעלעקציע (yi); नैसर्गिक निवड (mr); chọn lọc tự nhiên (vi); dabiskā izlase (lv); Natuurlike seleksie (af); природна селекција (sr); Байгалийн шалгарал (mn); naturleg utval (nn); naturlig seleksjon (nb); Təbii seçmə (az); Seléksi alam (ban); 天擇 (lzh); ھەڵبژاردنی سروشتی (ckb); natural selection (en); اصطفاء طبيعي (ar); Chū-jiân soán-te̍k (nan); 物競天擇 (yue); természetes szelekció (hu); Φυσική επιλογή (el); Seleksionimi natyror (sq); Hautespen natural (eu); طبیعی انتخاب (mzn); Selección natural (ast); selecció natural (ca); Sallqa akllay (qu); detholiad naturiol (cy); Tabiiy tanlanish (uz); натуральны адбор (be); բնական ընտրություն (hy); 自然选择 (zh); Naturlig selektion (da); प्राकृतिक चयन (ne); 自然選択説 (ja); Nachral silekshan (jam); இயற்கைத் தேர்வு (ta); انتخاب طبيعي (arz); การคัดเลือกโดยธรรมชาติ (th); ස්වභාවික වරණය (si); Selectio naturalis (la); natuurlijke selectie (nl); प्राकृतिक वरण (hi); సహజ ఎంపిక (te); luonnonvalinta (fi); Табигый тандалуу – (ky); Netuurleke selèctie (li); dobór naturalny (pl); انتخاب طبيعي (ary); selezione naturale (it); Seleksi alam (id); roghnú nádúrtha (ga); Seleksyon natirèl (ht); натуральны адбор (be-tarask); Selektion (de); doğal seçilim (tr); ਕੁਦਰਤੀ ਛਾਂਟ (pa); ბუნებრივი გადარჩევა (ka); ברירה טבעית (he); přirozený výběr (cs); seleção natural (pt); انتخاب طبیعی (fa); естественный отбор (ru); Prirodna selekcija (sh); natūralioji atranka (lt); naravni izbor (sl); Likas na pagpili (tl); ನೈಸರ್ಗಿಕ ಆಯ್ಕೆ (kn); Looduslik valik (et); Natural nga pagpili (war); Uteuzi asilia (sw); പ്രകൃതി നിർദ്ധാരണം (ml); Afran agaman (kab); natuurkeuze (nds-nl); Айылҕа сүүмэрдээһинэ (sah); قدرتي انتخاب (sd); 自然选择 (wuu); Selección natural (gl); природний відбір (uk); sełesion naturałe (vec); Prirodni odabir (hr) proceso evolutivo en que una especie de organismo se adapta a su entorno (es); বিবর্তন পথে প্রাণীর গুরুত্বপূর্ণ বৈশিষ্ট্যসমূহের জনগোষ্ঠীতে সংখ্যাগরিষ্ঠতা লাভ (bn); mécanisme d'évolution (fr); основной эволюционный процесс (ru); differential survival and reproduction of individuals in nature due to differences in phenotype; a key mechanism of evolution (en); Begriff der Evolutionstheorie (de); cơ chế tiến hóa thông qua sự phân hóa khả năng sống sót và mức thành đạt sinh sản (vi); نظریه‌ای که براساس آن در طبیعت، موجوداتی که می‌توانند با تغییرات محیط تطابق یابند بیشتر بخت زنده ماندن و ادامهٔ حیات دارند (fa); 個人差異生存和繁殖的進化機制 (zh); fenotipteki farklılıklar nedeniyle bireylerin farklı şekilde hayatta kalması ve üremesi; evrimin temel mekanizması (tr); 進化を説明するうえでの根幹をなす理論 (ja); Podstawa ewolucji, wymieranie słabszych osobników i przetrwanie w populacji dobrych cech (pl); מנגנון בתהליך האבולוציה (he); evoluutioprosessi (fi); اختلاف فرص النجاة والتكاثر عند الكائنات نتيجة لاختلاف في السمات أو الخلات الحيوية (ar); meccanismo di evoluzione da differenti sopravvivenze e riproduzioni di individui (it); 특정 환경에서 생존에 적합한 형질을 지닌 종이 번성하고, 생존에 적합하지 않은 형질을 지닌 종이 도태된다는 이론 (ko); differential survival and reproduction of individuals in nature due to differences in phenotype; a key mechanism of evolution (en); malsameco inter probablo de travivado kaj reproduktado pro malsameco inter fenotipoj (eo); виживання найбільш пристосованих у боротьбі за існування організмів, здатних залишити численне потомство (uk); procés pel qual una espècie s'adapta al medi ambient (ca) teoria de la selección natural, teoria de la seleccion natural de darwin (es); természetes kiválasztódás (hu); Hautespen naturala (eu); Evolució per selecció natural (ca); Selektive Stabilisierung, Natürliche Auslese, Selektive Stabilisation, Natürliche Zuchtwahl, Selektive Retention, Natürliche Selektion (de); گزینش طبیعی (fa); 天然淘汰, 自然淘汰, 天擇作用, 自然選擇理論, 天擇說, 天然选择, 天擇理論, 物竞天择, 自然選擇, 天择, 天擇 (zh); Naturlig udvælgelse (da); doğal seçilme, doğal seçim, doğal ayıklanma, doğal seleksiyon (tr); 自然淘汰, 自然選択 (ja); naturliga urval, sexuellt urval, naturliga urvalet, det sexuella urvalet, det naturliga urvalet, könsurval, darwins evolutionsteori, selektion (sv); සම්භාවිත වර්ණය (si); प्राकृतिक चयन (hi); valinta (fi); Natura selekto (eo); přírodní výběr, přírodní selekce, přirozená selekce, přírozená selekce (cs); selezione purificante, selezione negativa (it); selection naturelle, sélection adaptative, sélection darwinienne, pression sélective (fr); Seleksi alam (jv); Prirodna selekcija (hr); נאטורליכע סעלעקציע (yi); Limitação natural, Teoria da evolução das espécies, Evolução por selecção natural, Selecção natural (pt); Dabiskā atlase (lv); Gamtinė atranka, Natūrali atranka (lt); naravna selekcija, naravno odbiranje (sl); Likas na seleksyon, Likas na seleksiyon, Natural na pagpili, Pamimiling natural, Natural na pamimili, Natural selection, Seleksyong likas, Pagpiling likas, Seleksiyong likas, Natural choice, Pagpiling natural, Natural selectiveness, Natural na seleksiyon, Seleksyong natural, Likas na pamimili, Seleksiyong natural (tl); Chū-jiân sóan-te̍k (nan); природний добір, природній відбір (uk); Loomulik valik (et); Naturleg seleksjon (nn); Det naturlige utvalg, Naturlig utvelgelse, Naturlig utvalg (nb); selectie (nl); selekcja naturalna (pl); בררה טבעית, הברירה הטבעית (he); 物競天擇, 自然選擇, 適者生存 (lzh); 자연도태설, 자연 선택, 자연선택설, 자연도태 (ko); Selezión natural (an); انتخاب طبيعي, نظرية الانتخاب الطبيعي, الاصطفاء الطبيعي, الانتخاب الطبيعي, انتقاء طبيعي, الانتقاء الطبيعي (ar); Selecția naturală, Selecţie naturală, Selecţia naturală (ro); Естествен подбор (bg)
नैसर्गिक निवड 
differential survival and reproduction of individuals in nature due to differences in phenotype; a key mechanism of evolution
माध्यमे अपभारण करा
  विकिपीडिया
उपवर्गbiological selection
ह्याचा भागउत्क्रांती
चा आयामDarwinism,
modern evolutionary synthesis,
evolutionary biology
अनावरक (डिस्कव्हरर) किंवा शोधक
पासून वेगळे आहे
  • selection
  • artificial selection
अधिकार नियंत्रण
साचा:Translations:Template:Wikidata Infobox/i18n/msg-editlink-alttext/mr

असली प्रक्रिया ज्याद्वारे कोणत्याही जैविक गुणधर्म लोकसंख्येमध्ये कमी होते किंवा वाढविली जाते त्याला नैसर्गिक निवड किंवा 'नैसर्गिक चयन' किंवा नेचुरल सेलेक्शन म्हणतात. ही एक संथ, विना-यादृच्छिक (non-random) प्रक्रिया आहे. नैसर्गिक निवड ही उत्क्रांतीची (Evolution) मुख्य प्रक्रिया आहे. चार्ल्स डार्विनने ह्या प्रक्रियाला पायाभरणी केली व त्याला प्रोत्साहन दिले. ही यंत्रणा विशेषतः महत्त्वाची आहे कारण ती प्रजातीला पर्यावरणाशी जुळवून घेण्यास मदत करते. प्रजाती व लोकसंख्येच्या विकासावर पर्यावरणाचा कसा परिणाम होतो हे नैसर्गिक निवडीचा सिद्धांत सांगू शकतो जेणेकरून ते सर्वात योग्य वैशिष्ट्ये निवडतील. उत्क्रांतीच्या सिद्धांताची ही मूलभूत बाजू आहे. नैसर्गिक निवड म्हणजे प्रजाती टिकून राहण्यास आणि पुनरुत्पादित होण्यास मदत करणारी वैशिष्ट्ये आहेत आणि प्रत्येक उत्तीर्ण पिढीसह त्याची वारंवारता वाढ. हे अद्वितीय वैशिष्ट्य धारक जास्त मुलांना जन्म देते आणि हे गुणधर्म त्यांना वारशाने मिळू शकतात या वस्तुस्थितीमुळे हे अधिक तर्कसंगत आहे.

उदाहरण

[संपादन]

नैसर्गिक निवडीचे तत्त्व स्पष्ट करण्यासाठी जिराफचा उदाहरण दिलं जातं.

नैसर्गिक निवडीचे प्रकार

[संपादन]

नैसर्गिक निवड तीन प्रकारचे असतात-

  • दिशात्मक निवड (डाइरेक्शनल सेलेक्शन)
  • स्थैर्य निवड (स्टैब्लाइजिंग सेलेक्शन)
  • विविधकारक निवड (डाइवर्सिफाइंग सेलेक्शन)

यौन वरण

[संपादन]
नैसर्गिक निवडीचे उदाहरण: नर मोर मादाला आकर्षित करण्यासाठी सुंदर नृत्य करतो

बाह्य दुवे

[संपादन]