रबडी
रबडी (IAST: Rabaḍī) हा भारतीय उपखंडातून उगम पावलेला एक गोड, दुग्धजन्य पदार्थ आहे. दूध कमी आचेवर उकळवून ते दाट होईपर्यंत बनवले जाते आणि त्याचा रंग पांढरा किंवा फिकट पिवळा होतो. चव देण्यासाठी त्यात गूळ, मसाले आणि काजू टाकले जातात. हे थंड करून मिष्टान्न म्हणून दिले जाते. रासबली, छेना खीरी आणि खिरा सागरा यासारख्या अनेक मिष्टान्नांमध्ये राबडी हा मुख्य घटक आहे.
बासुंदी या नावानेही अशीच एक डिश आहे.
इतिहास
[संपादन]चंडीमंगला 1400 च्या सुरुवातीच्या काळात इतर मिठाईंसह रबडी (घट्ट केलेले, गोड दूध) चा उल्लेख करते.
आर्थिक मंदीच्या काळात 1965 मध्ये कोलकाता येथे दुधाच्या अतिवापरामुळे राबडीवर बंदी घालण्यात आली होती. स्वतंत्र मिठाईच्या दुकानांवरील खटल्यांमुळे कलकत्ता उच्च न्यायालयाने वर्षभरातच ते रद्द केले.
निर्मिती
[संपादन]मोठ्या खुल्या भांड्यात (कढई) गोड दूध गरम करून रबरी तयार केली जाते. दुधाच्या पृष्ठभागावर मलईचा थर तयार होऊ लागल्यावर, ते काढून टाकले जाते आणि बाजूला ठेवले जाते. दूध संपेपर्यंत प्रक्रिया चालू राहते.