"गणेश वासुदेव जोशी" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added

Inline

२३:२९, १३ मे २०१० ची आवृत्ती

गणेश वासुदेव जोशी ऊर्फ सार्वजनिक काका (२० जुलै, १८२८ - २५ जुलै,१८८०) हे मराठी समाजसुधारक, सामाजिक कार्यकर्ते होते.

गणेश वासुदेव जोशी यांचा जन्म सातारा येथे वडिलोपार्जित घरात २० जुलै १८२८ रोजी झाला. शेंडेफळ असल्यामुळे आईचे ते साहजिकच लाडके होते. त्यांचे बालपण,प्राथमिक शिक्षण,मुंज,लग्न वगेरे सर्व काही सातारी मुक्कामीच झाले. विशीपर्यंत ते सातारा येथे होते. थोरल्या छत्रपती शाहूंची राजधानी सातार्‍याविषयी त्याला फार अभिमान होता. १८४८ साली ते नशीब काढण्यासाठी पुण्यास आले आणि त्यांनी नाझर कोर्टात नोकरी धरली. यानंतर आयुष्यभर पुणे हेच त्यांच्या वास्तव्याच आणि कर्तृत्वाचे क्षेत्र ठरले. गणपतरावांना एकूण आयुष्य लाभले ते ५२ वर्षांचे. या बावन्नपेकी पहिली २० वर्ष सातार्‍यास प्रायः अप्रसिद्धीच्या अंधारात गेली. १८४८ ते १८६९ हा सुमारे बावीस वर्षांचा काळ नोकरी, ती सोडल्यावर वकिली आणि सार्वजनिक कार्यातील उमेदवारी यांत गेली. यानंतरची १० वर्ष मात्र त्यांच्या आयुष्यात फार गतिमान, महत्त्वाची ठरली.

शेतकी व आरोग्य हे काकांचे आवडते विषय. शेतकीत नवे नवे प्रयोग करावेत, शास्त्रीय ज्ञानाची जोड त्या प्रयोगांना द्यावी व संशोधन करावे असे काकांना वाटत असे.

'पुणे सार्वजनिक सभे'च्या स्थापनेत पुढाकार घेऊन या संस्थेतर्फे गणपतरावांनी जी विधायक, समाजोपयोगी कामे - तीही निरपेक्षपणे - केली, त्यामुळे त्यांना 'सार्वजनिक काका' ही बिरुदावली कायमची लाभली. राजकारणाचे आद्यपीठ किंवा कांग्रेसची जननी म्हणता येईल अशी 'सार्वजनिक सभा' ही जनतेची गार्‍हाणी सरकारदरबारी आणि वेशीवर टांगणारी क्रियाशील संस्था होती. १८७० ते १९२० या पन्नास वर्षांच्या काळात, विशेषतः १८९६-९७ पर्यंत सार्वजनिक सभेचा राजकीय क्षेत्रावर चांगला प्रभाव होता. या संस्थेचे पालनपोषण पहिली दहा बर्ष मुख्यतः सार्वजनिक काकांनी केले. तिच्यामार्फत विविध उपक्रम करून त्यांनी लोकजागृती केली. सभेचे कार्य घटनानियमांनुसार जरी चालू होते तरी तिच्या सर्व कार्यामागे काकांची प्रेरक शक्ती होती.

वासुदेव बळवंत फडक्यांच्या खटल्यांचे वकीलपत्र घेणारे गणेश वासुदेव उर्फ सार्वजनिक काका जोशी हे न्या.रानडे यांचे चांगले स्नेही होते..

संदर्भ सूची

वासुकाका जोशी व त्यांचा काल - त्र्यं.र.देवगिरीकर
सार्वजनिक काका - म.श्री.दीक्षित

बाह्य दुवे

पुणे सार्वजनिक सभा - लोकसत्ता: ऑगस्ट १९, २००६
History Of Freedom Movement In India (1857-1947) By S N Sen

@@ ओळ २: / ओळ २: @@
 '''गणेश वासुदेव जोशी''' ऊर्फ '''सार्वजनिक काका''' ([[२० जुलै]], [[इ.स. १८२८|१८२८]] - [[२५ जुलै]],[[इ.स. १८८०|१८८०]]) हे [[मराठी]] समाजसुधारक, सामाजिक कार्यकर्ते होते.
-गणेश वासुदेव जोशी यांचा जन्म सातारा येथे वडिलोपार्जित घरात २० जुलै १८२८ रोजी झाला. शेंडेफळ असल्यामुळे आईचे ते साहजिकच लाडके होते. त्यांचे बालपण,प्राथमिक शिक्षण,मुंज,लग्न वगेरे सर्व काही सातारी मुक्कामीच झाले. विशिपर्यंत ते सातारा येथे होते. थोरल्या छत्रपती शाहूंच्या राजधानी साताय्राविषयी त्याला फार अभिमान होता. १८४८ साली ते नशीब काढण्यासाठी पुण्यास आले आणि त्यांनी नाझर कोर्टात नोकरी धरली. यानंतर आयुष्यभर पुणं हेच त्यांच्या वास्तव्याच आणि कर्तुत्वाच क्षेत्र ठरल. गणपतरावांना एकूण आयुष्य लाभल ते ५२ वर्षांचे. या बावन्नपेकी त्यांची २० वर्ष साताय्रास प्रायः अप्रसिध्दीच्या अंधारात गेली. १८४८ ते १८६९ हा सुमारे बावीस वर्षांचा काळ नोकरी, ती सोडल्यावर वकिली आणि सार्वजनिक कार्यातील उमेदवारी यात गेली. यानंतरची १० वर्ष मात्र त्यांच्या आयुष्यात फार गतीमान, महत्त्वाची ठरली.
+गणेश वासुदेव जोशी यांचा जन्म सातारा येथे वडिलोपार्जित घरात २० जुलै १८२८ रोजी झाला. शेंडेफळ असल्यामुळे आईचे ते साहजिकच लाडके होते. त्यांचे बालपण,प्राथमिक शिक्षण,मुंज,लग्न वगेरे सर्व काही सातारी मुक्कामीच झाले. विशीपर्यंत ते सातारा येथे होते. थोरल्या छत्रपती शाहूंची राजधानी सातार्‍याविषयी त्याला फार अभिमान होता. १८४८ साली ते नशीब काढण्यासाठी पुण्यास आले आणि त्यांनी नाझर कोर्टात नोकरी धरली. यानंतर आयुष्यभर पुणे हेच त्यांच्या वास्तव्याच आणि कर्तृत्वाचे क्षेत्र ठरले. गणपतरावांना एकूण आयुष्य लाभले ते ५२ वर्षांचे. या बावन्नपेकी पहिली २० वर्ष सातार्‍यास प्रायः अप्रसिद्धीच्या अंधारात गेली. १८४८ ते १८६९ हा सुमारे बावीस वर्षांचा काळ नोकरी, ती सोडल्यावर वकिली आणि सार्वजनिक कार्यातील उमेदवारी यांत गेली. यानंतरची १० वर्ष मात्र त्यांच्या आयुष्यात फार गतिमान, महत्त्वाची ठरली.
-शेतकी व आरोग्य हे काकांचे आवडते विषय. शेतकीत नवे नवे प्रयोग करावेत, शास्त्रीय ज्ञनाची जोड त्या प्रयोगांना द्यावी व संशोधन करावे असे काकांना वाटत असे.
+शेतकी व आरोग्य हे काकांचे आवडते विषय. शेतकीत नवे नवे प्रयोग करावेत, शास्त्रीय ज्ञानाची जोड त्या प्रयोगांना द्यावी व संशोधन करावे असे काकांना वाटत असे.
-'पुणे सार्वजनिक सभे'च्या स्थापनेत पुढाकार घेऊन या संस्थेतर्फे गणपतरावांनी जी विधायक, समाजोपयोगी कामे - तीही निरपेक्षपणे - त्यामुळे त्यांना 'सार्वजनिक काका' ही बिरुदावली कायमची लाभली. राजकारणाच आद्यपीठ किंवा कांग्रेसची जननी म्हणता येईल अशी 'सार्वजनिक सभा' ही जनतेची गार्हाणी सरकार दरबारी आणि वेशीवर टांगणारी क्रियाशील संस्था होती. १८७० ते १९२० या पन्नास वर्षांच्या काळात, विशेषतः १८९६-९७ पर्यंत सार्वजनिक सभेचा राजकिय क्षेत्रात चांगला प्रभाव होता. या संस्थेचे पहिली दहा बर्ष पालनपोषण केल ते मुख्यतः सार्वजनिक काकांनी आणि तिच्यामार्फत विविध उपक्रम करून लोकजाग्रुती केली. सभेच कार्य घटनानियमांनुसार जरी चालू होत तरी तिच्या सर्व कार्यामागे प्रेरक शक्ती होती ती काकांची.
+'पुणे सार्वजनिक सभे'च्या स्थापनेत पुढाकार घेऊन या संस्थेतर्फे गणपतरावांनी जी विधायक, समाजोपयोगी कामे - तीही निरपेक्षपणे - केली, त्यामुळे त्यांना 'सार्वजनिक काका' ही बिरुदावली कायमची लाभली. राजकारणाचे आद्यपीठ किंवा कांग्रेसची जननी म्हणता येईल अशी 'सार्वजनिक सभा' ही जनतेची गार्‍हाणी सरकारदरबारी आणि वेशीवर टांगणारी क्रियाशील संस्था होती. १८७० ते १९२० या पन्नास वर्षांच्या काळात, विशेषतः १८९६-९७ पर्यंत सार्वजनिक सभेचा राजकीय क्षेत्रावर चांगला प्रभाव होता. या संस्थेचे पालनपोषण पहिली दहा बर्ष मुख्यतः सार्वजनिक काकांनी केले.  तिच्यामार्फत विविध उपक्रम करून त्यांनी लोकजागृती केली. सभेचे कार्य घटनानियमांनुसार जरी चालू होते तरी तिच्या सर्व कार्यामागे काकांची प्रेरक शक्ती होती.
-वासुदेव बळवंत फडक्यांच्या खटल्यांचे वकिलपत्र घेणारे गणेश वासुदेव उर्फ सार्वजनिककाका जोशी हे न्या.रानडे यांचे चांगले स्नेही.
+वासुदेव बळवंत फडक्यांच्या खटल्यांचे वकीलपत्र घेणारे गणेश वासुदेव उर्फ सार्वजनिक काका जोशी हे न्या.रानडे यांचे चांगले स्नेही होते..