दारुहळद
दारुहळद हिचे (शास्त्रीय नाव: Berberis aculeata वैकल्पिक नाव: Berberis aristata) व कूळ बरबेरीडेसी आहे .ही भारतात उगवणारी एक आयुर्वेदिक औषधी वनस्पती आहे. दारुहळदीचा वृक्ष लहान आणि काटेरी असतो. याचे कांड(खोड) फिकट उदी रंगाचे असून आतून पिवळे असते. ते चिवट आणि सहज न तुटणारे असते. पाने निळसर, काटेरी आणि लंबाकृती असतात. मार्च ते मे या काळात झाडाला पिवळी फुले येतात.
नैसर्गिक आढळ
[संपादन]नरम रेतीयुक्त जमिनीत, थंड हवेच्या ठिकाणी, हिमालयाच्या पहाडांवर, आसामात, निलगिरी पर्वतावर आणि छोटा नागपूर विभागात. बिब्ब्याच्या झाडाच्या दक्षिणेला व दारूहळदीच्या उत्तरेला वारूळ असेल तर पूर्वेला पाणी लागते.
उपयोग
[संपादन]क्विनाईनपेक्षा हे औषध जास्त गुणकारी आहे.[ संदर्भ हवा ] हाडीताप, डेंगी, कावीळ, प्लीहादोष, यकृतविकार, रक्ती मुळव्याध आणि डोळ्यांच्या विकारांवर दारुहळदीचा औषधोपचार करतात. दारुहळदीपासून रसांजन आणि रसोत या नावाची औषधे बनतात.
संदर्भ
[संपादन]बाह्यदुवे
[संपादन]हा लेख/विभाग स्वत:च्या शब्दात विस्तार करण्यास मदत करा. |