२०२१ मधील महाराष्ट्रातील पूर

उपयोग

{{माहितीचौकट पूर
 |  name                = 
 |  image location      = 
 |  image size          = 
 |  image name          = चित्र के नीचे का शीर्षक
 |  image alt text      = चित्र का संक्षिप्त विवरण
 |  date                =
 |  duration            = 
 |  total damages       = 
 |  total damages (USD) = 
 |  total fatalities    = 
 |  areas affected      = Should be in order from first to last affected, and ALL areas affected to any degree should be included
}}

२०२१ महाराष्ट्र पूर ही संपूर्ण महाराष्ट्र राज्यभरातील पूरांची मालिका होती. २८ जुलै २०२१ पर्यंत , पूर आणि भूस्खलनामुळे सुमारे २५१ लोक मरण पावले आहेत आणि १००हून अधिक बेपत्ता आहेत. पश्चिम महाराष्ट्रात तेरा जिल्हे प्रभावित झाले आहेत.

इतिहास आणि हवामानात बदल

२२ जुलै २०२१ पासून महाराष्ट्राने आपल्या पश्चिमेकडील अनेक जिल्ह्यांमध्ये मुसळधार पाऊस पाहिला. २३ जुलै २०२१ रोजी एनडीटीव्हीने नोंदवले की महाराष्ट्रात ४० वर्षांमध्ये जुलै महिन्यात सर्वाधिक पाऊस पडला.

संपूर्ण महाराष्ट्रात मोठ्या प्रमाणात पूर येण्यास हवामान बदलाची महत्त्वाची भूमिका होती. निरिक्षित आकडेवारी दर्शविते की संपूर्ण भारतात मोठ्या प्रमाणावर अतिवृष्टीच्या घटनांमध्ये तीन पटीने वाढ झाली आहे, ज्यात पूर आलेल्या भागांचा समावेश आहे. स्थानिक हवामानशास्त्रीय परिस्थितीने बंगालच्या उपसागरात कमी दाबाच्या प्रणालीची उपस्थिती दर्शविली आणि अरबी समुद्रातून वाहणाऱ्या मान्सूनच्या पश्‍चिमी वाऱ्यांना नांगरून ठेवले. या पश्चिमी उबदार अरबी समुद्रातून विलक्षण प्रमाणात आर्द्रता आल्याने संपूर्ण महाराष्ट्रात एका आठवड्याच्या कालावधीत जोरदार ते अतिवृष्टी झाली. एप्रिल २०२१ मध्ये, पॉट्सडॅम इन्स्टिट्यूट फॉर क्लायमेट इम्पॅक्ट रिसर्चने हवामान बदलाचा भारतातील पावसाळ्यावर मोठ्या प्रमाणावर परिणाम झाल्याचा अहवाल दिला.

परिणाम आणि बचाव कार्य

कोयना धरणातून सोडलेले पाणी

साताऱ्याजवळ पुरामध्ये उद्ध्वस्त झालेला रास्ता

स्वयंसेवी संस्थेद्वारे प्रभावित लोकांना अन्न आणि इतर आवश्यक वस्तूंचे वितरण.

रायगड, रत्‍नागिरी, सिंधुदुर्ग, सातारा, सांगली आणि कोल्हापूर हे जिल्हे सर्वाधिक प्रभावित झाले. मुसळधार पावसामुळे या जिल्ह्यांमध्ये १,०२० पेक्षा जास्त गावे बाधित झाली. ३,७५,०००हून अधिक लोकांना निर्वासन करण्यात आले आहे, त्यापैकी सुमारे २,०६,००० सांगली जिल्ह्यातून आणि सुमारे १,५०,००० कोल्हापूर जिल्ह्यातून आहेत. कोल्हापूर, सांगली, सातारा आणि सिंधुदुर्ग जिल्ह्यात २८,७००हून अधिक कोंबड्यांचा मृत्यू झाला आहे आणि सुमारे ३०० इतर प्राण्यांचा मृत्यू झाला आहे. प्राथमिक अंदाज सांगतात की पुरामध्ये २ लाख हेक्टर पेक्षा जास्त पिकाचे नुकसान झाले आहे.

विविध पायाभूत सुविधांवर परिणाम झाला आणि नुकसान झाले. सुमारे ८०० पूल पाण्याखाली गेले, ज्यामुळे विविध गावांशी होणारा भौतिक संपर्क थांबला. सुमारे ७०० गावांच्या पिण्याच्या पाण्याच्या पुरवठ्यावर परिणाम झाला आणि पावसामुळे सुमारे १४,७०० विद्युत परिवर्तित्रांचेही नुकसान झाले, ज्यामुळे जवळपास ९.५ लाख ग्राहकांचा वीज पुरवठा प्रभावित झाला. ८ जुलै २०२१ पर्यंत, सुमारे ६.५ लाख ग्राहकांचा वीज पुरवठा ९५००० परिवर्तित्रांच्या दुरुस्तीद्वारे पुनर्स्थापित झाला.

राष्ट्रीय आपत्ती प्रतिसाद दलाच्या सुमारे ३४ टीम विविध क्षेत्रांमध्ये बचाव मोहिमेसाठी तैनात होत्या. केंद्र सरकारने २७ जुलै २०२१ रोजी ७०० कोटी (US$१५५.४ दशलक्ष) आर्थिक मदत जाहीर केली भारतीय जनता पक्षाच्या महाराष्ट्र राज्याच्या आमदारांनीही मदतीसाठी एक महिन्याचा पगार देण्याची घोषणा केली.