Jump to content

सेरोटोनिन

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून

सेरोटोनिन हे एक मोनोमाइन न्यूरोट्रांसमीटर (संप्रेरक) आहे. याचे जैविक कार्य जटिल असून, मनाचा कल, आकलन, बक्षीस, शिक्षण, स्मरणशक्ती आणि उलट्या आणि रक्तवहिन्यासंबंधीच्या असंख्य शारीरिक प्रक्रियांसह विविध कार्यांना सहकार्य करते.

सेरोटोनिन मध्यवर्ती मज्जासंस्थेमध्ये (CNS) तयार होते, विशेषत: ब्रेनस्टेमच्या राफे न्यूक्ली, त्वचेच्या मर्केल पेशी, फुफ्फुसीय न्यूरोएंडोक्राइन पेशी आणि जिभेच्या स्वाद ग्रहण करणाऱ्या पेशींमध्ये. मानवी शरीरात तयार होणाऱ्या सेरोटोनिनपैकी अंदाजे ९०% गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल ट्रॅक्टच्या एन्टरोक्रोमाफिन पेशींमध्ये असते, जिथे ते आतड्यांसंबंधी हालचाली नियंत्रित करते. याव्यतिरिक्त, ते रक्तातील प्लेटलेट्समध्ये साठवले जाते आणि आंदोलन आणि रक्तवहिन्यासंबंधीच्या वेळी सोडले जाते, जेथे ते नंतर इतर प्लेटलेट्ससाठी ऍगोनिस्ट म्हणून कार्य करते. सुमारे ८% प्लेटलेट्समध्ये आणि १-२% CNS मध्ये आढळतात.

संदर्भ

[संपादन]