सलमान रश्दी

सलमान रश्दी
सलमान रश्दी
जन्म	१९ जुलै १९४७ मुंबई , भारत
कार्यक्षेत्र	साहित्य, लेखन, व्याख्याता

सलमान रश्दी हे मूळ भारतीय असलेले एक जागतिक कीर्तीचे लेखक आहेत.

पुस्तकात महंमद पैगंबरांची निदा आहे असा आरोप ठेवून भारतातील त्यावेळचे पंतप्रधान राजीव गांधी यांनी सलमान रश्दी यांच्या सॅटानिक व्हर्सेस या पुस्तकावर बंदी घातली. अशी बंदी घालणे ही राजीव गांधी यांची चूक होती, असे काँग्रेस नेते व माजी गृहमंत्री पी.चिदंबरम यांनी नुकतेच २८-११-२०१५ रोजी कबूल केले.

सर अहमद सलमान रश्दी एफआरएसएल (जन्म १९ जून १९४७) हा ब्रिटिश भारतीय कादंबरीकार आणि निबंधलेखक आहे. मिडनाइट्स चिल्ड्रेन या दुसऱ्या कादंबरीने १९८१ मध्ये त्याने बुकर पुरस्कार जिंकला. २५व्या आणि ४० व्या वर्धापन दिनानिमित्त दोन वेगवेगळ्या प्रसंगी " सर्वोत्कृष्ट कादंबरी" मानली. (????) त्याने ऐतिहासिक कल्पन भारतीय उपमहाद्वीप वर सेट केले आणि जादुई वास्तविकता एकत्र केली; (????)त्याचे कार्य पूर्वीच्या आणि पाश्चात्य संस्कृतींच्या दरम्यान अनेक कनेक्शन, व्यत्यय आणि स्थलांतरांशी संबंधित आहे.(??)

द चौथे कादंबरी (??) द सैटॅनिक व्हर्सेस (१९८८) हा एक मोठा वादविवाद (?) होता आणि अनेक देशांमध्ये मुसलमानांच्या निषेधाची प्रेरणा देत होता. १४ फेब्रुवारी १९८९ रोजी इराणचे सर्वोच्च नेते अयातुल्ला रुहुल्ला खोमेनी यांनी फतवा यांच्या (कुणाच्या? फतव्याच्या?) विरोधात मृत्यूची धमकी देण्यात आली. ब्रिटिश सरकारने रश्दी यांना पोलिसांच्या संरक्षणाखाली ठेवले होते.

१९८३ मध्ये रश्दी यांची यूकेची ज्येष्ठ साहित्य संस्था रॉयल सोसायटी ऑफ लिटरेचरची (म्हणजे काय?) निवड झाली. जानेवारी १९९९ मध्ये फ्रान्सचे कमांडर डी एल ऑर्ड्रे डेस आर्ट्स (की आर्ट्‌स?) आणि डे लेट्रेस यांची नियुक्ती झाली. ( असंबद्ध वाक्य.) जून २००७ मध्ये, क्वीन एलिझाबेथ ने त्यांना साहित्यासाठी सेवा दिल्या.(कोणत्या सेवा?) २००८ मध्ये द टाइम्सने १९४५ पासून ५० महान ब्रिटिश लेखकांच्या यादीत तेरावे स्थान मिळविले.

२००० पासून रश्दी अमेरिकेत रहात आहेत. २०१५ मध्ये न्यू यॉर्क युनिव्हर्सिटीच्या आॅर्थर एल. कार्टर जर्नलिझम इन्स्टिट्यूट येथे त्यांचे (निवासी नावाचे लेखक?) निवासी म्हणून नामांकित लेखक होते. पूर्वी, त्यांनी एएमरी विद्यापीठात शिकवले. ते अमेरिकन अकॅडेमी ऑफ आर्ट्स अँड लेटर्समध्ये निवडून आले. २०१२ मध्ये, त्यांनी जोसेफ एंटोन प्रकाशित केलेः ए मेमोयर, हे त्यांच्या जीवनातील एक वृत्त आहे. द सैटेनिक व्हर्सेसवरील विवादानंतर. ( हे सर्व कुणाचे वर्णन आहे, निवासी यांचे की अन्य कोणाचे?)

प्रारंभिक जीवन आणि कौटुंबिक पार्श्वभूमी

अहमद सलमान रश्दी (कुणी? )१९ जून १९४७ रोजी बॉम्बे, ब्रिटिश भारतात काश्मिरी कुटुंबात जन्म घेतला. ते केंब्रिज-शिक्षित वकील-व्यवसायातील अनीस अहमद रश्दी यांचे पुत्र आहेत, आणि नेगिन भट्ट (कोण नगिन भट्ट?) हे शिक्षक आहेत. आनीस रश्दी यांना इंडियन सिव्हिल सर्व्हिसेस (आयसीएस) कडून निष्कासित करण्यात आले. रश्दीला तीन बहिणी आहेत. त्यांनी २०१२ च्या स्मृती(?)मध्ये लिहिले की, त्यांच्या वडिलांनी एव्हरोस (इब्न रश्ड) यांच्या सन्मानार्थ रश्दी यांचे नाव स्वीकारले.

त्यांना कॅथेड्रल जॉन कॉनन स्कूल, बॉम्बेमधील रग्बी स्कूल, वॉरविकशायर आणि किंग्स कॉलेज, केंब्रिज विद्यापीठातून शिक्षण मिळाले जेथे त्यांनी इतिहास वाचला. (वा!वा!वा!)

कारकीर्द

रग्दीने एजन्सी ऑगिलव्ही अँड माथेर या जाहिरात एजन्सीसाठी कॉपीराइटर म्हणून काम केले (कुणी?), जेथे त्याने एरोसाठी "अनिरिसिबल" आणि एजअर बार्कर या संस्थेसाठी "स्मरणशक्ती" तयार केली. संगीतकार रोनी बाँड यांच्या सहकार्याने रश्दी यांनी लंडनच्या गुड अर्थ स्टुडिओजमध्ये जाहिरात रेकॉर्डसाठी शब्द लिहिले. गाणे "द बेस्ट ड्रीम्स" म्हणले गेले आणि जॉर्ज चांडलर यांनी गायन केले. ओडिली येथे असताना त्यांनी मिडनाइट्स चिल्ड्रेन लिहिले.

प्रमुख कार्ये

रश्दीची सर्वप्रथम कादंबरी, ग्रिमस (१९७५), एक भाग-विज्ञान कथा, सार्वजनिक आणि साहित्यिक टीकाकारांनी दुर्लक्ष केली. त्याची पुढील कादंबरी, मिडनाइट्स चिल्ड्रन (१९८१), कॅटपल्टेड टू साहित्यिक नोटिबिलिटी. १९९१ आणि २००९ च्या बुकर पारितोषिकाने सन्मानित करण्यात आले. आणि २५ आणि ४० वर्षांच्या कालावधीत सर्वोत्कृष्ट कादंबरी म्हणून बेस्ट ऑफ द बुकर्सना सन्मानित करण्यात आले. लेखकाने स्वतःचे चरित्र लिहून ठेवण्याचा विचार नाकारला आहे, "लोक असे मानतात की काही विशिष्ट गोष्टी आपल्या स्वतःच्या अनुभवातून काढल्या गेल्या आहेत. त्या अर्थाने मला असे वाटले की मी एक आत्मकथा लिहिली आहे.

मिडनाइट्स चिल्ड्रेननंतर रश्दी यांनी शम (१९८३) लिहिली, ज्यात त्यांनी पाकिस्तानमध्ये राजकीय अशांति दर्शविली, जल्फिकार अली भुट्टो आणि जनरल मुहम्मद झिया-उल-हक यांच्यावर त्यांचे पात्र आधारले. शमने फ्रान्सच्या प्री डु मेइलर लिव्ह्रे एट्रेंजर (बेस्ट फॉरेन बुक) जिंकली आणि बुकर प्राईझसाठी जवळजवळ धावपटू म्हणून काम केले. औपनिवेशिक साहित्याचे हे दोन्ही काम जादूच्या यथार्थतेच्या शैलीने आणि कश्मीरी प्रवासींच्या रूपात सदैव जागरूक असणारे आश्रित दृष्टीकोन आहे.(म्हणजे काय?)

सलमान रश्दी यांनी 'शालीमार द क्लाउन' हा किताब सादर केला

रश्दी यांनी १९८७ मध्ये निकारागुआ बद्दल एक गैर-काल्पनिक पुस्तक "द जगुआर स्माईल" लिहिले. या पुस्तकात राजकीय लक्ष केंद्रित केले आहे आणि सॅन्डिनिस्टा राजकीय प्रयोगांच्या दृश्यांवर आधारित आहे.

पुस्तके व्यतिरिक्त, रुश्दीने पूर्व, पश्चिम (१९९४) मधील एकत्रित गोष्टींसह अनेक लघु कथा प्रकाशित केल्या आहेत. द मूर'स लास्ट साईग, १९९५ मध्ये भारताच्या इतिहासाच्या सुमारे १०० वर्षांपासून पारिवारिक महाकाव्य प्रकाशित झाले. यू 2 द्वारे समान नावाचे गाणे पुस्तकांमध्ये समाविष्ट असलेल्या बऱ्याच गाण्यांच्या गीतांपैकी एक आहे; म्हणूनच रश्दी यांना गीतकार म्हणून श्रेय दिले जाते. त्यांनी १९९० मध्ये द सी ऑफ स्टोरीज लिहिले.

२००२ च्या गैर-काल्पनिक संकलन स्टेप अँक्रॉस द लाइनमध्ये त्याने इटालियन लेखक इटालो कॅल्व्हिनो आणि अमेरिकन लेखक थॉमस पायंचन यांच्याबद्दल त्यांचे कौतुक केले. जॉर्जच्या लुईस बोर्गेस, मिखाईल लुईस कॅरोल, गनटर ग्रास, आणि जेम्स जॉयस त्याच्या लवकर प्रभाव समाविष्ट. रश्दी एंजेल कार्टर यांचे वैयक्तिक मित्र होते आणि बर्निंग अप बोट्सच्या संग्रहाच्या प्रारंभी त्यांची प्रशंसा करतात.

नोव्हेंबर २०१० मध्ये त्यांच्या कादंबरी लुका आणि द फायर ऑफ लाइफ प्रकाशित झाले. त्या वर्षाच्या सुरुवातीला त्यांनी घोषित केले की, त्यांनी जोसेफ एंटोनः ए मेमोअर हा किताब लिहिला होता, जे सप्टेंबर २०१२ मध्ये प्रकाशित झाले होते.

२०१२ मध्ये बॉलट्रॅक (एक कंपनी जी कस्टमाइज्ड साउंडट्रॅकसह ईबुक सिंक्रोनाइझ करते) गृहित धरून सलमान रश्दी हा प्रथम प्रमुख लेखकांपैकी एक बनला. जेव्हा त्याने त्याच्या लघुपट "इन द साउथ" या प्लॅटफॉर्मवर प्रकाशित केले.

२०१५ मध्ये रश्दीच्या कादंबरी २ वर्ष, आठ महिने आणि २८ दिवस या पुस्तकाचे प्रकाशन पाहिले गेले, ही कादंबरी एका चिनी रहस्यमय बॉक्सच्या संरचनेमध्ये तयार केलेली आहे.

इतर उपक्रम

रश्दीने तरुण भारतीय आणि वंशीय-भारतीय लेखकांचे मार्गदर्शन केले आहे, संपूर्ण इंडो-एंग्लियन लेखकांच्या संपूर्ण पिढीला प्रभावित केले आहे आणि सर्वसाधारणपणे औपनिवेशिक साहित्यात प्रभावी लेखक आहे. युरोपियन युनियनचे ऍरिस्टियन पुरस्कार, प्रेमीओ ग्रिझेन कॅव्हूर (इटली), जर्मनीतील रायटर ऑफ द इयर अवॉर्ड आणि अनेक साहित्यातील सर्वोच्च पुरस्कारांसह त्यांच्या लेखनासाठी अनेक प्रशंसा मिळाल्या आहेत. रश्दी २००४ ते २००६ पर्यंत पेन अमेरिकन सेंटरचे अध्यक्ष होते आणि पेन वर्ल्ड व्हॉइस फेस्टिवलचे संस्थापक होते.

नोव्हेंबर २००९ मध्ये पेंग्विनने प्रकाशित केलेल्या अनेक लेखकांच्या निबंधांचे संकलन, फ्री एक्स्प्रेस इज ऑफन्सेस मधील त्यांच्या योगदानांत लिहिलेल्या रेसियल अँड रिलिजिअस हॅट्रेड ऍक्टची ब्रिटिश सरकारची नेमणूक त्यांनी केली.

२००७ मध्ये त्यांनी जॉर्जियाच्या अटलांटा येथील एएमरी विद्यापीठातील निवासस्थानातील प्रतिष्ठित लेखक म्हणून पाच वर्षांची कार्यपद्धती सुरू केली, जिथे त्यांनी त्यांचे संग्रहण देखील जमा केले आहे.

मे २००८ मध्ये त्यांना अमेरिकन अकॅडेमी ऑफ आर्ट्स अँड लेटर्सचे विदेशी मानद सदस्य म्हणून निवडले गेले.

सप्टेंबर २०१५ मध्ये, त्यांनी न्यू यॉर्क युनिव्हर्सिटी जर्नलिझम फॅकल्टीमध्ये प्रतिष्ठित लेखक म्हणून सामील झाले.

लिखित स्वरूपाचा आनंद घेत असताना सलमान रश्दी म्हणतात की त्यांचे लेखन कारकीर्द यशस्वी झाले नाही. तो एक अभिनेता बनला असता. अगदी लहानपणापासून त्याचे हॉलिवुड चित्रपटांमध्ये दिसण्याचे स्वप्न होते. (जे नंतर त्याने त्याच्या नेहमीच्या कॅमेरा प्रदर्शनामध्ये अनुभवले).

रश्दी यांच्या काही लेखांमध्ये काल्पनिक दूरदर्शन आणि चित्रपट पात्रांचा समावेश आहे. त्याच नावाच्या पुस्तकावर आधारित ब्रिजेट जोन्स'स डायरी या चित्रपटात त्यांचा एक देखावा होता जो स्वतःच साहित्यिक विनोदाने भरलेला आहे. १२ मे २००६ रोजी, रश्दी चार्ली रोज शो येथे पाहुण्यांचे होस्ट करत होते, त्यांनी इंडो-कॅनेडियन फिल्म निर्माता दीपा मेहता यांची मुलाखत घेतली, २००५ चित्रपट वॉटर हिंसक निषेधांचे सामना करत होते. एलिनॉर लिपमनच्या कादंबरी नंतर ते शेफ फाउंड मीच्या फिल्म ॲप्टीप्शन (हंट्स डायरेक्टोरियल पदार्पण) मध्ये हेलन हंटच्या प्रेतवंश-स्त्रीवंशीय भूमिकेत ते दिसतात. सप्टेंबर २००८ आणि मार्च २००९ मध्ये एचबीओ प्रोग्राम रिअल टाइम विद बिल माहेरवर त्यांनी पॅनेलिस्ट म्हणून काम केले.