"बटाटा" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
No edit summary |
No edit summary |
||
| ओळ ५: | ओळ ५: | ||
[[चित्र:Potato plant prior to harevest.jpg|thumb|बटाट्याचे रोप]] |
[[चित्र:Potato plant prior to harevest.jpg|thumb|बटाट्याचे रोप]] |
||
==महत्त्व== |
==महत्त्व== |
||
बटाट्यापासून विविध उपवासाचे पदार्थ बनविले जातात. तसेच वाळवणीचे पदार्थ बनवतात. बटाटा हे कंदमूळ आहे. |
|||
टयाचे मुख्य प्रकार दोनच, एक भाजीचा बटाटा आणि दुसरा चकत्या (वेफर्स), कीस, पापड वगैरे ज्याच्यापासून होतात तो बटाटा. ह्या दुसऱ्या प्रकारचे बटाटे महाराष्ट्रातील सातगाव पठारावर होतात. त्या बटाट्यांना तळेगाव बटाटा म्हणतात. पुण्यापासून ६० किलोमीटवरचे सातगाव पठार. सात गावांचे मिळून बनले आहे, म्हणून त्याला सातगाव पठार म्हणतात. इथला 'तळेगाव बटाटा' देशभरात प्रसिद्ध आहे. इथले वातावरण बटाटा पिकासाठी अत्यंत पोषक असल्याने या सातही गावात खरीप हंगामात सुमारे साडे दहा हजार एकरावर बटाटा पीक घेतले जाते. हे बटाटा पीक महाराष्ट्र राज्यात सर्वाधिक आहे. |
|||
==बटाट्याच्या काही जाती== |
==बटाट्याच्या काही अन्य जाती== |
||
*'''कुफरी चंद्रमुखी''' - झाड मध्यम उंच, जोमदार वाढीचे बटाटे आकर्षक, मळकट पांढऱ्या रंगाचे असतात. यातील गर मळकट पांढरा व पिठूळ असतो. याचा कालावधी ९० ते १०० दिवस असून हेक्टरी २०० ते २२५ क्विंटलपर्यंत उत्पन्न मिळते. |
*'''कुफरी चंद्रमुखी''' - झाड मध्यम उंच, जोमदार वाढीचे बटाटे आकर्षक, मळकट पांढऱ्या रंगाचे असतात. यातील गर मळकट पांढरा व पिठूळ असतो. याचा कालावधी ९० ते १०० दिवस असून हेक्टरी २०० ते २२५ क्विंटलपर्यंत उत्पन्न मिळते. |
||
*'''कुफरी ज्योती''' - याचा कालावधी ९० ते १०० दिवस असून हेक्टरी १७५ ते २०० क्विंटल पर्यंत उत्पन्न मिळते. |
*'''कुफरी ज्योती''' - याचा कालावधी ९० ते १०० दिवस असून हेक्टरी १७५ ते २०० क्विंटल पर्यंत उत्पन्न मिळते. |
||
*'''कुफरी सिंदुरी''' -फुले फिकट जांभळ्या रंगाची असतात. कालावधी ११० ते १२० दिवस असून हेक्टरी २०० ते २२५ क्विंटल पर्यंत उत्पन्न मिळते. पाने मुरडणाऱ्या रोगास |
*'''कुफरी सिंदुरी''' - फुले फिकट जांभळ्या रंगाची असतात. कालावधी ११० ते १२० दिवस असून हेक्टरी २०० ते २२५ क्विंटल पर्यंत उत्पन्न मिळते. पाने मुरडणाऱ्या रोगास प्रतिबंध करणारे असे हे वाण आहे. |
||
*'''कुफरी जवाहर''' - (जे एच २२२)- संकरित वाण. करपा रोग प्रतिबंधक.हेक्टरी बियाण्याचे प्रमाण २० ते २५ क्विंटल व उत्पन्न २०० ते २२५ क्विंटल |
*'''कुफरी जवाहर''' - (जे एच २२२)- संकरित वाण. करपा रोग प्रतिबंधक. हेक्टरी बियाण्याचे प्रमाण २० ते २५ क्विंटल व उत्पन्न हेक्टरी २०० ते २२५ क्विंटल. |
||
<ref name=बटाटा>{{संकेतस्थळ स्रोत |
<ref name=बटाटा>{{संकेतस्थळ स्रोत |
||
१५:०२, ६ जून २०१८ ची आवृत्ती
 | हा लेख/विभाग स्वत:च्या शब्दात विस्तार करण्यास मदत करा. |
बटाटा हे संपूर्ण जगात मोठ्या प्रमाणावर खाल्ले जाणारे जमिनीखाली येणारे एक पीक आहे. बटाटा हे त्याच्या रोपाचे खोड अाहे.
महत्त्व
बटाट्यापासून विविध उपवासाचे पदार्थ बनविले जातात. तसेच वाळवणीचे पदार्थ बनवतात. बटाटा हे कंदमूळ आहे.
टयाचे मुख्य प्रकार दोनच, एक भाजीचा बटाटा आणि दुसरा चकत्या (वेफर्स), कीस, पापड वगैरे ज्याच्यापासून होतात तो बटाटा. ह्या दुसऱ्या प्रकारचे बटाटे महाराष्ट्रातील सातगाव पठारावर होतात. त्या बटाट्यांना तळेगाव बटाटा म्हणतात. पुण्यापासून ६० किलोमीटवरचे सातगाव पठार. सात गावांचे मिळून बनले आहे, म्हणून त्याला सातगाव पठार म्हणतात. इथला 'तळेगाव बटाटा' देशभरात प्रसिद्ध आहे. इथले वातावरण बटाटा पिकासाठी अत्यंत पोषक असल्याने या सातही गावात खरीप हंगामात सुमारे साडे दहा हजार एकरावर बटाटा पीक घेतले जाते. हे बटाटा पीक महाराष्ट्र राज्यात सर्वाधिक आहे.
बटाट्याच्या काही अन्य जाती
- कुफरी चंद्रमुखी - झाड मध्यम उंच, जोमदार वाढीचे बटाटे आकर्षक, मळकट पांढऱ्या रंगाचे असतात. यातील गर मळकट पांढरा व पिठूळ असतो. याचा कालावधी ९० ते १०० दिवस असून हेक्टरी २०० ते २२५ क्विंटलपर्यंत उत्पन्न मिळते.
- कुफरी ज्योती - याचा कालावधी ९० ते १०० दिवस असून हेक्टरी १७५ ते २०० क्विंटल पर्यंत उत्पन्न मिळते.
- कुफरी सिंदुरी - फुले फिकट जांभळ्या रंगाची असतात. कालावधी ११० ते १२० दिवस असून हेक्टरी २०० ते २२५ क्विंटल पर्यंत उत्पन्न मिळते. पाने मुरडणाऱ्या रोगास प्रतिबंध करणारे असे हे वाण आहे.
- कुफरी जवाहर - (जे एच २२२)- संकरित वाण. करपा रोग प्रतिबंधक. हेक्टरी बियाण्याचे प्रमाण २० ते २५ क्विंटल व उत्पन्न हेक्टरी २०० ते २२५ क्विंटल.
लागवडीचा हंगाम
बटाटा हे थंड हवामानातील पीक असून असेच हवामान त्याचे वाढीस पोषक असते. महाराष्ट्र राज्यात रब्बी हंगामात याचे अधिक उत्पादन येते. साधारणत: याची लागवड २५ ऑक्टोबर ते २५ नोव्हेंबर या दरम्यान करतात. पुढील थंडीचा काळ याचे वाढीस पोषक असतो.[१]
काढणी, प्रतवारी व विक्री=
बटाट्याची पाने सुमारे ९०% सुकल्यावर किंवा पिवळी पडल्यावर, बटाट्याच्या फांद्यांची जमिनीलगत छाटणी करतात. त्यानंतर बटाटे काढून ८-१० दिवस कडुनिंबाच्या पाल्याने अथवा कोरड्या गवताने झाकून त्यांना थंड जागी ठेवतात. मोठे, मध्यम बटाटे वेगळे करून, त्यांतील हिरवे, साल निघालेले, कीडग्रस्त व सडलेले बटाटे काढून टाकतात. चांगल्या बटाट्याची त्वरित विक्री न करता आल्यास ते शीतगृहात ठेवतात.[१]
बाह्य दुवे
संदर्भ आणि नोंदी
- ^ a b c लेखक : गजानन ज. तुपकर, विषय विशेषज्ञ, कृषी विज्ञान केंद्र, सिसा (उदेगाव). तरुण भारत नागपूर-ईपेपर-पान क्र. ९, http://tarunbharat.net/ तरुण भारत नागपूर-ईपेपर-पान क्र. ९, Check
|दुवा=value (सहाय्य).कृषी भारत पुरवणी
Unknown parameter|अ‍ॅक्सेसदिनांकमहिना=ignored (सहाय्य); Unknown parameter|अ‍ॅक्सेसवर्ष=ignored (सहाय्य); Missing or empty|title=(सहाय्य)
http://www.drbawasakartechnology.com/m-October2013-BatataLagwad.html