नरहरी सोनार

चित्र:Https://historicalmaharashtra.blogspot.in/2013/02/sant-narhari-sonar.html

https://historicalmaharashtra.blogspot.in/2013/02/sant-narhari-sonar.htmlनरहरी सोनार वारकरी संप्रदायातील संत नरहरी सोनार प्रथम शैवपंथी होते. पण एकदा शिव आणि विठ्ठल एकच आहेत असा साक्षात्कार झाला आणि त्यांनी आपला जीवनमार्ग विठ्ठलमय करून टाकला. रामचंद्रदास- कृष्णदास-हरिप्रसाद-मुकुंदराज-मुरारी-अच्युत आणि नरहरी अशी त्यांची वंशपरंपरा सांगण्यात येते. त्यांचा जन्म इ.स.१३१३च्या आसपास पंढरपूर येथे झाला. संत नरहरी सोनार यांची जयंती श्रावण शुद्ध/शुक्ल त्रयोदशी या दिवशी असते

नरहरीच्या पत्नीचे नाव गंगा व मुलांची नावे नारायण व मालू अशी होती.

अभंग

नरहरी सोनारांया नावावर फार थोडे अभंग उपलब्ध आहेत. 'सवंगडे निवृत्ती सोपान मुक्ताई' 'शिव आणि विष्णू एकचि प्रतिमा' माझे प्रेम तुझे पायी' आणि देवा तुझा मी सोनार | तुझे नामाचा व्यवहार' हे अभंग विशेष प्रसिद्ध आहेत.

नरहरी सोनारांचे अभंग**

                  **१ देवा तुझा मी सोनार | तुझे नामाचा व्यवहार |
                     देह बागेसरी जाणे | अंतरात्मा नामसोने |   
                     त्रिगुणाची करून मूस | आत ओतिला ब्रम्हरस | 
                     जीव शिव करुनी फुंकी | रात्रन्‌दिवस ठोकाठाकी | 
                     विवेक हातवडा घेऊन | कामक्रोध केला चूर्ण |
                     मन बुद्धीची कातरी | रामनाम सोने चोरी |
                     ज्ञान ताजवा घेऊन हाती | दोन्ही अक्षरे जोखिती |
                     खांद्या वाहोनी पोतडी | उतरला पेंल थंडी |
                     नरहरी सोनार हरीचा दास | भजन करा रात्रन्‌दिवस |           

                 **२ काय तुझी थोरी वर्णू मी पामर |
                      होसी दयाकर कृपानिधी ||
                      तुझ सरशी दया नाही आणिकासी | 
                      असे हृषीकेशी नवल एक |
                      जन हो जोडी करा नाम कंठी धरा |
                      जणे चुके फेरा गर्भवासी ||
                      नरदेही साधन समता भवभक्ती | 
                      निजध्यास चित्ती संतसेवा ||
                      गरुपदी निश्चळ परब्रह्म पाहे |
                      नरहरी राहे एक चित्ते |

                   **३ पापांचे पर्वत मोठे मोठे झाले |
                       शरीर नासले अधोगती ||
                       जन्मांतरी केले अवघे व्यर्थ गेले |
                       देह नासले हो क्षणामाजी ||
                       जिणे अशाश्वत देह नाशवंत |
                       अवघे सारे व्यर्थ असे देखा ||
                       काही नाही दान काही नाही पुण्य |
                       जन्मासी येऊनी व्यर्थ जाय ||
                       परोपकार काहीनाही केला देवा |
                       सद्गुरु केशवा ह्रदयी घ्यावा ||
                       सारामध्ये सार नाम असे थोर |
                       ह्रदयी निरंतर नरहीरीच्या ||

संदर्भ

• नरहरी सोनार