Jump to content

"हिंदू देवांची वाहने" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
Content deleted Content added
(चर्चा | योगदान)
छोNo edit summary
(चर्चा | योगदान)
No edit summary
ओळ १: ओळ १:
हिंदुधर्मात ३३ कोटी देव मानले गेले आहेत. काहींच्या मते ३३ कोटी म्हणजे ३३ प्रकारचे देव. या ३३ कोटी देवांपैकी बहुसंख्य देव इकडून तिकडे हिंडत नसले तरी या देवांना स्वतःची वाहने आहेत. इतर प्राण्याबरोबर गाढव, खेकडा, विंचू, घोरपड, शेळी ही देखील काही देवतांची वाहने आहेत. खालील यादीत यापैकी काही देवांची वाहने दिली आहेत.
हिंदुधर्मात ३३ कोटी देव मानले गेले आहेत. काहींच्या मते ३३ कोटी म्हणजे ३३ प्रकारचे देव. या ३३ कोटी देवांपैकी बहुसंख्य देव इकडून तिकडे हिंडत नसले तरी या देवांना स्वतःची वाहने आहेत. इतर प्राण्याबरोबर गाढव, खेकडा, विंचू, घोरपड, शेळी ही देखील काही देवतांची वाहने आहेत. खालील यादीत यांपैकी काही देवांची वाहने दिली आहेत.


* अग्नी - बकरा
* अग्नी - बकरा
* इंद्र - ऐरावत (आठ सोंडा असलेला हत्ती), उच्चैःश्रवा नावाच्या घोड्याने ओढलेला रथ
* इंद्र - ऐरावत (आठ सोंडा असलेला हत्ती); उच्चैःश्रवा नावाच्या घोड्याने ओढलेला रथ
* इंद्राणी (सप्तमातृकांतील एक) - ऐरावत
* इक्षुमती - मगर
* इक्षुमती - मगर
* कामदेव - पोपट
* कामदेव - पोपट
ओळ ९: ओळ १०:
* कुबेर - मनुष्य
* कुबेर - मनुष्य
* केतू - गिधाड
* केतू - गिधाड
* कौमारी (सप्तमातृकांतील एक) - मोर
* गंगा - मगर
* गंगा - मगर
* गणपती - उंदीर
* गणपती - उंदीर
* चामुंडा (सप्तमातृकांतील एक) - प्रेत
* तारिणी देवी - बदक
* तारिणी देवी - बदक
* दुर्गा - वाघ
* दुर्गा - वाघ; सिंह; हत्ती
* पार्वती - शिवाजवळ असताना कमळ; स्वतंत्र मूर्तीत असताना घोरपड (आधार - ‘रूपमंडन’ ग्रंथ)
* बहुचरा देवी - कोंबडा
* बहुचरा देवी - कोंबडा
* ब्रह्मदेव - हंस
* ब्रह्मदेव - हंस
* ब्राह्मी (सप्तमातृकांतील एक) - हंस
* भ्रामरंबा - कीटक
* भ्रामरंबा - कीटक
* भल्लुका - अस्वल (भल्लुक म्हणजे अस्वल!)
* भल्लुका - अस्वल (भल्लुक म्हणजे अस्वल!)
* माहेश्वरी ((सप्तमातृकांतील एक) - नंदी
* यम - रेडा
* यम - रेडा
* यमुना - कासव
* योगिनी कारकरी - खेकडा
* योगिनी कारकरी - खेकडा
* योगिनी गौरी - घोरपड
* योगिनी गौरी - घोरपड
ओळ २३: ओळ ३०:
* रती - कबुतर
* रती - कबुतर
* रुद्रकाली देवी - कावळा
* रुद्रकाली देवी - कावळा
* लक्ष्मी - घुबड, पांढरा हत्ती
* लक्ष्मी - कमळ, घुबड, पांढरा हत्ती
* वरुण - सुसर
* वरुण - सुसर
* वायु - हरीण
* वायु - हरीण
* वाराही (सप्तमातृकांतील एक) - रेडा
* विष्णू - गरुड
* विष्णू - गरुड
* वैष्णवी (सप्तमातृकांतील एक) - गरुड
* शंकर - नंदी (बैल)
* शंकर - नंदी (बैल)
* शनिदेव - कावळा
* शनिदेव - कावळा

१४:२३, १ ऑक्टोबर २०१७ ची आवृत्ती

हिंदुधर्मात ३३ कोटी देव मानले गेले आहेत. काहींच्या मते ३३ कोटी म्हणजे ३३ प्रकारचे देव. या ३३ कोटी देवांपैकी बहुसंख्य देव इकडून तिकडे हिंडत नसले तरी या देवांना स्वतःची वाहने आहेत. इतर प्राण्याबरोबर गाढव, खेकडा, विंचू, घोरपड, शेळी ही देखील काही देवतांची वाहने आहेत. खालील यादीत यांपैकी काही देवांची वाहने दिली आहेत.

  • अग्नी - बकरा
  • इंद्र - ऐरावत (आठ सोंडा असलेला हत्ती); उच्चैःश्रवा नावाच्या घोड्याने ओढलेला रथ
  • इंद्राणी (सप्तमातृकांतील एक) - ऐरावत
  • इक्षुमती - मगर
  • कामदेव - पोपट
  • कामाख्या - साप
  • कार्तिकस्वामी - मोर
  • कुबेर - मनुष्य
  • केतू - गिधाड
  • कौमारी (सप्तमातृकांतील एक) - मोर
  • गंगा - मगर
  • गणपती - उंदीर
  • चामुंडा (सप्तमातृकांतील एक) - प्रेत
  • तारिणी देवी - बदक
  • दुर्गा - वाघ; सिंह; हत्ती
  • पार्वती - शिवाजवळ असताना कमळ; स्वतंत्र मूर्तीत असताना घोरपड (आधार - ‘रूपमंडन’ ग्रंथ)
  • बहुचरा देवी - कोंबडा
  • ब्रह्मदेव - हंस
  • ब्राह्मी (सप्तमातृकांतील एक) - हंस
  • भ्रामरंबा - कीटक
  • भल्लुका - अस्वल (भल्लुक म्हणजे अस्वल!)
  • माहेश्वरी ((सप्तमातृकांतील एक) - नंदी
  • यम - रेडा
  • यमुना - कासव
  • योगिनी कारकरी - खेकडा
  • योगिनी गौरी - घोरपड
  • योगिनी जलकामिनी - बेडूक
  • रती - कबुतर
  • रुद्रकाली देवी - कावळा
  • लक्ष्मी - कमळ, घुबड, पांढरा हत्ती
  • वरुण - सुसर
  • वायु - हरीण
  • वाराही (सप्तमातृकांतील एक) - रेडा
  • विष्णू - गरुड
  • वैष्णवी (सप्तमातृकांतील एक) - गरुड
  • शंकर - नंदी (बैल)
  • शनिदेव - कावळा
  • शीतलादेवी - गाढव
  • सरस्वती - हंस किंवा मोर
  • सूर्य - सात घोड्यांचा रथ


देवांनी पाळलेले प्राणी

  • कुबेर - मुंगूस
  • दत्त - गाय आणि चार कुत्री
  • धन्वंतरी - जळू
  • भैरव - कुत्रा