गरीब नवाज (मणिपूर)
emperor in Manipur | |||
| माध्यमे अपभारण करा | |||
 विकिपीडिया | |||
| जन्म तारीख | इ.स. १६९० | ||
|---|---|---|---|
| मृत्यू तारीख | इ.स. १७५१ | ||
| नागरिकत्व | |||
| पद |
| ||
| वडील |
| ||
| अपत्य |
| ||
| |||
 | |||
गरीब नवाज (जन्म पामहेबा, १६९०-१७५१, मैडिंगू पामहेबा) हा मणिपूरचा मैतै राजा होता, [१] इ.स. १७०९ ते त्याच्या मृत्यूपर्यंत त्यांनी राज्य केले. त्याने आपल्या राज्याचा राज्य धर्म म्हणून हिंदू धर्माची ओळख करून दिली (१७१७) आणि राज्याचे नाव बदलून संस्कृत भाषेतील मणिपूर (१७२४) असे केले. त्यांनी त्यांचे शाही नाव त्यांच्या जन्माच्या पामहेबा नावावरून बदलून पर्शियन असे ''गरीब नवाज'' केले. [१]
त्याच्या कारकिर्दीतील बहुतेक वेळा तो कमकुवत झालेल्या बर्मी टोंगू राजवंशाविरुद्ध युद्धात गुंतला होता. [२]
प्रारंभिक जीवन
[संपादन]पामहेबाचा जन्म २३ डिसेंबर १६९० रोजी मणिपूरमध्ये राजा पितांबर चराईरोंगबा च्या घरी झाला आणि २८ ऑगस्ट १७०९ रोजी यांचा राज्याभिषेक झाला व मैडिंगू ("राजा") असे ओळखले जाऊ लागेले. [३]
लष्करी विजय
[संपादन]त्याची कारकीर्द ३९ वर्षे चालली. त्या काळात, मणिपूरचे क्षेत्र पूर्वेकडील इरावडी नदीपासून पश्चिमेला कचर आणि त्रिपुरापर्यंत विस्तारले गेले.
धार्मिक धोरण
[संपादन]१८व्या शतकाच्या सुरुवातीस, सिलहेटमधील हिंदू पुजारी गौडिया वैष्णव धर्माचा प्रसार करण्यासाठी मणिपूरमध्ये आले. त्यांचे नेतृत्व शांतीदास अधिकारी आणि त्यांचे सहकारी गुरू गोपाल दास यांनी केले ज्यांनी १७१० मध्ये राजाला जुन्या मीतेई धर्मातून वैष्णव धर्मात बदलण्यात यश मिळवले. नंतर त्यांच्या कारकिर्दीत, पामहेबाने हिंदू धर्माला अधिकृत धर्म बनवले आणि जवळजवळ सर्व मेतेई लोकांना हिंदू धर्मात रूपांतरित केले. [४]
कुटुंब
[संपादन]पामहेबाला आठ बायका होत्या आणि मोठ्या संख्येने मुलं आणि मुली होत्या. त्यांचा मोठा मुलगा, समजाई खुराई-लाक्पा, याची हत्या त्यांच्या धाकट्या मुलाने चित्साईने केली, जो पामहेबाचा नातू गौरीसियम याच्यानंतर सत्तेवर आला. त्यानंतर राजवट चिंग-थांग खोंबा यांनी घेतली. [५]
संदर्भ
[संपादन]- ^ a b Imperial Gazetteer of India, v. 17, p. 186.: "The history of Manipur contains nothing of special interest until about A.D. 1714. In that year a Naga named Panheiba became Raja of Manipur, and adopted Hinduism, taking the name of Gharib Nawaz."
- ^ Thangal General, Charai Thangal And Pamheiba Archived 2007-09-27 at the Wayback Machine. Manipur Online – 13 May 2003
- ^ Sana, Raj Kumar Somorjit (2010). The Chronology of Meetei Monarchs (from 1666 CE to 1850 CE). Imphal: Waikhom Ananda Meetei. p. 59. ISBN 978-81-8465-210-9.
- ^ Sheram, AK (2012). "Manipuri, The". In Islam, Sirajul; Jamal, Ahmed A. (eds.). Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh (Second ed.). Asiatic Society of Bangladesh.
- ^ History of Manipur Archived 2011-06-05 at the Wayback Machine. – IIT Guwahati
संदर्भग्रंथ
[संपादन]- Harvey, G. E. (1925). History of Burma: From the Earliest Times to 10 March 1824. London: Frank Cass & Co. Ltd – archive.org द्वारे.
- Singh, Kunj Bihari (2004) [1963]. "Manipur Vaishnavism: A Sociological Interpretation". In Rowena Robinson (ed.). Sociology of Religion in India. Themes in Indian Sociology, 3. New Delhi: Sage Publ. India. pp. 125–132. ISBN 0-7619-9781-4.