बिझेन वेर

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
को-बिझेन (जुने बिझेन) वेअर फ्लॉवर वेस ताबिमाकुरा (पोर्टेबल उशी), इडो कालावधी, १७ वे शतक

बिझेन वेर (備前焼 बिझेन-यकि?) हा एक जपानी भांड्यांचा प्रकार आहे. या प्रकारची भांडी पारंपारिकपणे जपानच्या बिझेन प्रदेशात तयार केली जातात. हा प्रांत सध्या ओकायामा प्रांताचा एक भाग आहे.

इतिहास[संपादन]

तैशो युगातील बिझेन वेरचे उत्पादन

बिझेन वेअर पारंपारिकपणे बिझेन प्रांतातील इम्बे गावात आणि त्याच्या आसपास असलेल्या परिसरात उत्पादित होत होते. येथून त्याला त्याचे नाव मिळाले. म्हणून याला इम्बे किंवा इन्बे वेअर असेही म्हणतात. हे ६ व्या शतकातील हियन काळापासून स्यू पॉटरीशी जोडलेले आहे. १४ व्या शतकातील कामकुरा काळात त्याला सध्याचे स्वरूप आले.[१][२][३]

कोयामा फुजियो या विद्वानाने बिझेनला सहा प्राचीन भट्टींपैकी एक मानले होते.[१] १६ व्या शतकातील मोमोयामा काळात याने शिखर गाठले.[४][५] इडो कालावधीत, ओकायामा डोमेनच्या इकेडा राजांनी या भट्ट्यांना पाठिंबा देणे सुरू ठेवले आणि किमुरा, मोरी, कानेशिगे, ओए, टोंगू आणि तेरामी यासारख्या कुटुंबांना विशेषाधिकार दिले.[१] बिझेनच्या गुणवत्तेमुळे ते जपानी चहा समारंभात वापरण्यासाठी लोकप्रिय झाले.[६][७] सुरुवातीच्या काळात बनलेल्या वेअरला जुनी बिझेन शैली (古備前派) म्हणतात.

बिझेन वेअर तयार करण्यासाठी क्लाइंबिंग नोबोरिगामा भट्टी

१९ व्या शतकातील मेजी युगात आधुनिकीकरण सुरू झाल्यानंतर, इतर अनेक पारंपारिक हस्तकलेसह बिझेन जवळजवळ नाहीसे झाले. कानेशिगे टोयो (१८९६ - १९६७) या कलाकाराने १९३० च्या सुरुवातीच्या शोवा कालखंडात मोमोयामा शैलीचे पुनरुज्जीवन करून त्याचे जतन करण्यात मदत केली.[८][७] त्यांच्या प्रयत्नांसाठी त्यांना लिव्हिंग नॅशनल ट्रेझर असे नाव देण्यात आले.[१]

बिझेन वेअरला १९८२ मध्ये सरकारने पारंपारिक जपानी हस्तकलेचा दर्जा दिला.[९] २१ व्या शतकाच्या सुरुवातीस यासाठी सुमारे ३०० भट्ट्यांमध्ये तयार केले गेले.[४]

ओकायामा प्रांतातील सरकारने अमूर्त सांस्कृतिक संपत्ती या पदनामाने सन्मानित केलेल्या कलाकारांमध्ये फुजिता र्युहो (१९१३ - १९७३), कानेशिगे टोयो, फुजिवारा केई (१८९९ - १९८३), फुजिवारा केन (१९२४ - १९७७), फुजिवारा रकुझान (१९६०), मि. टोकेई (१८८५ - १९५६), इसेजकी योझन (१९०२ - १९६१), इशी फुरो (१८९९ - १९६४), ओए जिंदो (१८९० - १९५४), कानेशिगे मिचियाकी (१९३४ - १९९५), कानेशिगे सोझान (१९०९ - १९९५), आणि यामामोटो तोशू (१९०६ - १९९४) होते.[१०] कानेशिगे टोयो, फुजिवारा केई आणि यामामोटो तोशू यांना लिव्हिंग नॅशनल ट्रेझर्स म्हणून नोंदणीकृत केले होते.[६][१०]

इतर उल्लेखनीय कलाकारांमध्ये कोनिशी टोको प्रथम (१८९९ - १९५४), मात्सुदा काझान प्रथम (१९०२ - १९४८), निशिमुरा शुन्को (१८८६ - १९५३), आणि सुझुकी ओसाई (१९०८ - १९७२) यांचा समावेश आहे.[१०] समकालीन कलाकारांमध्ये हिदासुकी तंत्रात पारंगत असलेले हाजीमे किमुरा आणि कोसुके कनिशिगे तसेच हाराडा शुरोकू, मोरी तोगाकू, आबे अंजिन,[८] नाकामुरा रोकुरो,[११] आणि काकुरेझाकी रियुची यांचा समावेश आहे.[१२][१३]

दरवर्षी इम्बे स्टेशनच्या आसपास बिझेन वेअर फेस्टिव्हल आयोजित केला जातो.[१४]

वैशिष्ट्ये[संपादन]

हिडासुकी चिन्हांसह बनवलेली सेक बाटली, इडो कालावधी, १७ व्या शतकाच्या मध्यात

उच्च तापमानाच्या फायरिंगमुळे बिझेन लक्षणीय कडकपणा द्वारे दर्शविले जाते; त्याचा मातीसारखा, लाल-तपकिरी रंग; ग्लेझची अनुपस्थिती असते. यात वितळलेल्या राखेचे अंश असू शकतात. आणि ला कुडाचे इंधन वापरणाऱ्या भट्टीच्या परिणामी खुणा दिसून येताता.[६][१]

स्वरूप[संपादन]

कुंभार भांड्यांचे स्वरूप देखील भट्टीत कसे व्यवस्थित करतो यावर नियंत्रण ठेवू शकतो. हे तुकडे कसे ठेवले जातात आणि उष्णता कशी नियंत्रित केली जाते यावर बरेच काही अवलंबून असते. यामुळे भांड्यांच्या दिसण्यावर विस्तृत परिणाम होऊ शकतो. तथापि, यामुळे नक्की कोणते नमुने किंवा रंग तयार होतील हे नेहमीच निश्चित नसते.[१५]

गोमा (胡麻?, शब्दशः. "तूळ")
कोळशाची राख उष्णतेमध्ये वितळते आणि पृष्ठभागावर चिकटकुन चमक बनते.[४][५]
सांगिरी (桟切り?)
भांडे भट्टीत वाळूमध्ये अंशतः गाडले जाते. उघडलेला भाग काळ्या रंगाचा होतो कारण ती झाकणारी राख ऑक्सिडेशन थांबवते.[४][५]
मिळा बिझेन (青備前 ऑबिझेन?)[४]
काळा बिझेन (黒備前 कुरोबिझेन?)
फुसेयाकी (伏せ焼?)
ही शैली तयार केली जाते जेव्हा कुंभार कोळशाच्या राखेद्वारे व्याप्तीची व्याप्ती बदलण्यासाठी हेतुपुरस्सर एकमेकांच्या वर किंवा बाजूला तुकडे रचतात. यामुळे वरच्या आणि खालच्या बाजूला वेगवेगळे रंग तयार होतात.[४]

संग्रहालये[संपादन]

इम्बे स्टेशनवर बिझेन वेअर पारंपारिक उद्योग हॉल

बिझेन वेअर पारंपारिक उद्योग हॉल (備前焼伝統産業会館 बिझेन्याकी डेंटो सांग्यो कैकान?) , इम्बे स्टेशनमध्ये स्थित, समकालीन कुंभारांची कामे आणि जुन्या बिझेन वेअरचा एक छोटासा संग्रह प्रदर्शित करतो.[१६]

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ a b c d e "Bizen Ware". JapanPottery.net. Archived from the original on November 15, 2017. October 13, 2016 रोजी पाहिले.
  2. ^ Bizen Ware Ceramics Friendship Society. "Bizen – History". Explore Japanese Ceramics. October 13, 2016 रोजी पाहिले.
  3. ^ Wells, John Thomas. "History of Bizen ware". Kyōdō Kumiai Okayama-ken Bizenyaki Tōyūkai. October 13, 2016 रोजी पाहिले.
  4. ^ a b c d e f "That's Bizen Pottery". City of Bizen. Archived from the original on 2020-01-27. October 13, 2016 रोजी पाहिले.
  5. ^ a b c "About Bizen". Bizen Gallery Aoyama. Archived from the original on December 21, 2016. October 13, 2016 रोजी पाहिले.
  6. ^ a b c "Bizen Ware". The Association for the Promotion of Traditional Craft Industries. Archived from the original on 2017-12-05. October 13, 2016 रोजी पाहिले.
  7. ^ a b Yellin, Robert (October 9, 2002). "Momoyama Revival: Pottery worth giving it all up for". Japanese Pottery Information Center. October 13, 2016 रोजी पाहिले.
  8. ^ a b "Style - Bizen: One of Japan's Six Old Kilns". Japanese Pottery Information Center. October 13, 2016 रोजी पाहिले.
  9. ^ "Bizen ware". Japan National Tourism Organization. Archived from the original on October 13, 2016. October 13, 2016 रोजी पाहिले.
  10. ^ a b c "Bizen Kiln Markings - Kamajirushi". Japanese Pottery Information Center. October 13, 2016 रोजी पाहिले.
  11. ^ http://www.e-yakimono.net/html/bizen-photo-essay.html
  12. ^ http://www.e-yakimono.net/html/kakurezaki-ryuichi.html
  13. ^ http://www.e-yakimono.net/html/bizen-town.html
  14. ^ "Bizen ware festival". Japanese Bizen Ware. Archived from the original on 2021-11-28. October 13, 2016 रोजी पाहिले.
  15. ^ "A way of making Bizen ware". Japanese Bizen Ware. Archived from the original on 2021-11-28. October 13, 2016 रोजी पाहिले.
  16. ^ 備前焼伝統産業会館 [Bizen Ware Traditional Industry Hall] (जपानी भाषेत). おかやま旅ネット. Archived from the original on October 13, 2016. October 13, 2016 रोजी पाहिले.

 

पुढील वाचन[संपादन]

  • विल्सन, रिचर्ड एल (२००५). इनसाईड जपानी सिरॅमिक्स (दुसरी आवृत्ती ed.). न्यू यॉर्क आणि टोकियो: वेदरहिल. ISBN ०-८३४८-०४४२-५ Check |isbn= value: invalid character (सहाय्य).

बाह्य दुवे[संपादन]