निव्वळ धावगती

निव्वळ धावगती (NRR) ही सांख्यिकी पद्धत आहे जी टीमवर्क आणि/किंवा क्रिकेटमधील कामगिरीचे विश्लेषण करण्यासाठी वापरली जाते. फुटबॉलमधील गोल फरकाप्रमाणेच मर्यादित षटकांच्या लीग स्पर्धांमध्ये समान गुण असणाऱ्या संघांची क्रमवारी लावण्याची ही सर्वात सामान्यतः वापरली जाणारी पद्धत आहे.

एका सामन्यातील निव्वळ धावगती म्हणजे संघाच्या धावसंख्येतील प्रति षटक सरासरी धावा, वजा त्यांच्याविरुद्ध केलेल्या प्रति षटक सरासरी धावा. स्पर्धेमधील NRR म्हणजे संपूर्ण स्पर्धेमध्ये संघाने काढलेल्या प्रति षटक सरासरी धावा, वजा संपूर्ण स्पर्धेत त्यांच्या विरुद्ध काढलेल्या प्रति षटक सरासरी धावा. हे प्रत्येक सामन्यातील धावांच्या दराच्या भारित सरासरीप्रमाणेच असते (फलंदाजी केलेल्या इतर डावांच्या तुलनेत फलंदाजी केलेल्या डावाच्या लांबीनुसार भारित), वजा प्रत्येक सामन्यात मान्य केलेल्या धावांच्या दरांची भारित सरासरी (लांबीनुसार भारित) टाकलेल्या इतर डावांच्या तुलनेत टाकलेल्या डावांची). हे सहसा स्पर्धेतील वैयक्तिक सामन्यांमधील निव्वळ धावगतीच्या एकूण किंवा सरासरी सारखे नसते.

सकारात्मक निव्वळ धावगती म्हणजे संघ त्याच्या एकंदरीत विरोधी पक्षापेक्षा अधिक वेगाने धावा करणे, तर नकारात्मक निव्वळ धावगती म्हणजे संघ ज्या संघांविरुद्ध आला आहे त्यापेक्षा कमी धावा करणे. त्यामुळे निव्वळ धावगती शक्य तितकी जास्त असणे इष्ट आहे.

निव्वळ समजण्यास कठीण अशी टीका केली गेली आहे. तसेच, संघ किती झटपट धावा करतात आणि प्रतिस्पर्धी संघाला धावा करू देतात याचे मोजमाप निव्वळ धावगतीने करता येते, परंतु हे संघांच्या विजय किंवा पराभवाचे अंतर किती मोठे आहे यासारखे अजिबात नाही (कारण ते गमावलेल्या विकेट्सकडे दुर्लक्ष करतात) आणि म्हणून निव्वळ धावगतीद्वारे लावलेली क्रमवारी ही विजयाच्या फरकानुसार नसते. याचा अर्थ जो संघ एखाद्या स्पर्धेत निव्वळ धावगतीच्या जोरावर दुसऱ्या संघापुढे प्रगती करतो, त्या संघाची कामगिरी त्याच्या प्रतिस्पर्ध्यांपेक्षा खरोखर चांगली असेलच असे नाही.

क्रिकेट वर्ल्ड कपमध्ये, निव्वळ धावगतीचा पहिला वापर १९९२ च्या स्पर्धेत झाला होता. पूर्वीच्या स्पर्धांमध्ये टायब्रेकरसाठी रन रेट वापरला जात असे.