नाम

मराठी भाषेतील व्याकरणात एखाद्या प्राण्याच्या,वस्तूच्या किंवा काल्पनिक गोष्टीच्या नावाला नाम असे म्हणतात. हा एक शब्द आहे जो विशिष्ट वस्तू किंवा वस्तूंच्या संचाचे नाव म्हणून कार्य करतो, जसे की सजीव प्राणी, ठिकाणे, क्रिया, गुण, अस्तित्वाची स्थिती किंवा कल्पना. नाम असे शब्द आहेत जे लेख आणि गुणविशेषण विशेषणांसह उद्भवू शकतात आणि संज्ञा वाक्यांशाचे प्रमुख म्हणून कार्य करू शकतात.

नामाचे प्रकार

1. सामान्य नाम
2. विशेष नाम
3. भाववाचक नाम
4. समुहवाचक‌ नाम

सामान्य नाम

एकाच जातीच्या पदार्थातील समान गुणधर्मामुळे त्या वस्तूला मिळालेले नाव म्हणजे सामान्य नाम होय. उदा० मुले, मुली, शाळा, इत्यादी.

विशेष नाम

जे नाम एकाच जातीच्या विशिष्ट व्यक्तीचा, प्राण्याचा किंवा वस्तूचा बोध करते त्या नावाला विशेष नाम असे म्हणतात. उदा० रामदास, गंगा, यमुना, हिमाचल, इत्यादी.

‌‌ भाववाचक नाम

ज्या नामामुळे एखाद्या प्राण्यामधील किंवा पदार्थामधील गुणांचा, भावनांचा अथवा धर्माचा बोध होते त्या नामाला भाववाचक नाम असे म्हणतात. उदा० आनंद, दुःख, इत्यादी.

समुहवाचक नाम

ज्या नामामुळे एखाद्या समूहाचा किंवा एकापेक्षा जास्त वस्तूचा बोध होतो कारण आम्हाला समूहवाचक नाम असे म्हणतात. उदा घोळका, घोस, थवा, इत्यादी.

हे सुद्धा पहा

• शब्दांच्या जाती
• मराठी व्याकरण विषयक लेख