द निक्सी ऑफ द मिल-पॉन्ड
| द निक्सी ऑफ द मिल-पॉन्ड | |
|---|---|
 ओट्टो उबेलोहडे द्वारे मिल तलावात वाट पाहत असलेल्या निक्सीचे चित्रण | |
| लोककथा | |
| नाव | द निक्सी ऑफ द मिल-पॉन्ड |
| माहिती | |
| आर्ने-थॉम्पसन वर्गीकरण प्रणाली | ३१६ |
| उगम | (या लोककथेचा उगम ज्या मिथकातून झाला आहे त्याबद्दल माहिती) |
| देश | जर्मनी |
| मध्ये प्रकाशित | ग्रीम्सच्या लोककथा |
द निक्सी ऑफ द मिल-पॉन्ड ( जर्मन: Die Nixe im Teich ) ही एक जर्मन परीकथा आहे. जी निक्स (पाण्याचे आत्मे) द्वारे पकडलेल्या माणसाची आणि त्याच्या पत्नीने त्याला वाचवण्यासाठी केलेल्या प्रयत्नांची कथा आहे. ब्रदर्स ग्रिम यांनी त्यांच्या ग्रिम्स फेयरी टेल्स (१८५७) मध्ये कथा १८१ क्रमांकावर संग्रहित केलेली आहे. व्हॉल्यूममधील एका नोटने सूचित केले आहे की जेव्हा कथा गोळा केली गेली तेव्हा ती अप्पर लुसाटियामध्ये होती.[१] अँड्र्यू लँगने द यलो फेयरी बुकमध्ये एक आवृत्ती समाविष्ट केली. हर्मन क्लेटकेचा स्रोत उद्धृत करून आणि त्याला द निक्सी असे शीर्षक दिले.[२]
"द निक्स ऑफ द मिल-पॉन्ड" ही कथा आर्ने-थॉम्पसन प्रकार ३१६ मध्ये वर्गीकृत आहे.[१] हा परीकथा प्रकार जो "अलौकिक शत्रू"च्या मोठ्या श्रेणीमध्ये येतो आणि नायकाच्या पालकांना त्यांच्या मुलाच्या बदल्यात संपत्ती किंवा भेटवस्तू देण्याचे वचन दिले जाते.[३] हा कथा प्रकार उत्तर युरोपमध्ये सर्वात सामान्य आहे आणि काही प्रकार स्कॉटलंडमध्ये नोंदवले गेले आहेत.[१]
सारांश[संपादन]
एक गरीब गिरणीचा मालक (मीलर) आणि मालकिण होते. त्यांची गिरणी जी त्यांच्या उपजीविकेचा एकमेव मार्ग होता, ती गमावण्याचा धोका तयार झाला होता. एके दिवशी गिरणीच्या जवळ असणाऱ्या तलावाजवळून जात असताना त्याला एक सुंदर पाण्याचा आत्मा, ज्याला निक्सी म्हणून ओळखले जाते, दिसतो. ती (या आत्म्याला स्त्रीलिंगी उच्चारतात) पाण्यातून उठते आणि मिलरला नावाने हाक मारते. सुरुवातीला घाबरलेला, मिलर अखेरीस त्याच्या आर्थिक अडचणींबद्दल निक्सीला सांगतो. त्या दिवशी सकाळी त्याच्या घरात जन्मलेल्या वस्तूच्या बदल्यात निक्सी त्याला संपत्ती देते. मिलर असे गृहीत धरतो की त्याला फक्त एक लहान पिल्लू किंवा मांजरीचे पिल्लू सारखे पाळीव प्राणी गमावण्याचा धोका होता आणि म्हणून तो करारास सहमत होतो.
त्याच्या पत्नीने त्याच दिवशी अनपेक्षितपणे एका मुलाला जन्म दिल्याचे पाहून मिलरला आश्चर्य वाटते. घाबरलेल्या, मिलरला समजले की निक्सीला त्याच्या मुलाच्या जन्माची जाणीव होती जेव्हा तिने त्याला कराराची ऑफर दिली. काय करावे हे त्या दोन्ही पती-पत्नीला कळत नाही. वर्षे निघून जातात आणि मिलरचे नशीब आणि मुलगा दोघेही वाढतात. या यशानंतरही, मिलर पेमेंट गोळा करणाऱ्या निक्सीबद्दल चिंतेत राहतो आणि गिरणी तलावाजवळ न जाण्याचा आपल्या मुलाला सल्ला देतो.
मुलगा एक कुशल शिकारी बनतो आणि स्थानिक गावातल्या स्त्रीशी लग्न करतो. एके दिवशी, गिरणी तलावाजवळ शिकार करत असताना, तो एका हरणाला मारतो. रक्त धुण्यासाठी तो गिरणीच्या तलावात जातो आणि अचानक निक्सी त्याला पाण्याखाली ओढते.
रात्री तो घरी न परतल्याने त्याच्या बेपत्ता होण्यामागे निक्सीच जबाबदार असल्याचा संशय घेऊन त्याची पत्नी त्याचा शोध घेण्यासाठी जाते. ती तलावाजवळ येते आणि तिच्या पतीला आणि निक्सीला हाक मारते, परंतु त्याचे कोणतेही चिन्ह दिसत नाही. अस्वस्थ होऊन, ती पाण्याच्या काठावर झोपी जाते. रात्री तिच्या स्वप्नात तिला दिसते की एका धोकादायक कड्यावर चढून वर जायचे आहे, माथ्यावर पोहोचायचे आहे आणि आत असलेल्या एका वृद्ध स्त्रीला शोधणे जरुरी आहे. दुसऱ्या दिवशी जेव्हा ती उठते तेव्हा ती स्त्री तिच्या स्वप्नातील कड्यावर चढण्याचे दृश्य पुन्हा दिसते. वृद्ध महिलेकडे पोहोचल्यावर, तिला सोन्याचा कंगवा दिला जातो आणि पौर्णिमेच्या वेळी तिचे केस तलावाजवळ विंचरण्याच्या सूचना दिल्या जातात आणि ती पूर्ण झाल्यावर ती काठावर ठेवतात. एकदा तिने कंगवा खाली ठेवला की, तिच्या पतीचे डोके काही क्षणांसाठी पाण्याच्या वर होते, लाट येण्याआधी दुःखी दिसत होते आणि त्याला पुन्हा खाली ओढते.
आपल्या पतीची केवळ एक झलक पाहून समाधानी न झालेली स्त्री दुसऱ्यांदा झोपडीत परतते. तिला सोन्याची बासरी दिली जाते आणि गिरणी तलावावर पौर्णिमेच्या खाली एक सुंदर धून वाजवण्यास सांगितले जाते. नंतर वाळूमध्ये बासरी ठेवण्यास सांगितले जाते. यावेळी, कार्य पूर्ण केल्यानंतर, तिचा नवरा अंशतः पाण्यातून उठतो आणि तिच्याकडे पोहोचतो, परंतु पुन्हा एकदा लाट त्याला खाली खेचते.
ती स्त्री तिसऱ्यांदा झोपडीमध्ये परतली आणि तिला सोन्याचे फिरते चाक दिले जाते. तिच्याकडे पूर्ण स्पूल येईपर्यंत पौर्णिमेच्या खाली अंबाडी फिरवण्याच्या सूचना दिल्या. या सूचनांचे पालन करून, तिचा नवरा पुन्हा एकदा दिसतो, परंतु यावेळी तो तलावातून मुक्त होण्यास सक्षम असतो. संतप्त झालेल्या निक्सीने तलावातून एक मोठी लाट सोडते आणि जोडपे पळून जाताना त्यांना खाली ओढण्याचा प्रयत्न करते. त्यांना निक्सीच्या तलावाने मारले जाण्यापूर्वी, ती स्त्री त्यांना मदत करण्यासाठी झोपडीतील वृद्ध महिलेकडे याचना करते. स्त्रीचे रूपांतर टॉडमध्ये आणि तिच्या नवऱ्याचे रूपांतरण बेडकामध्ये होते. मृत्यूपासून वाचवताना, पूर त्यांना त्यांच्या मूळ भूमीपासून दूर घेऊन जातो आणि जोडप्याला पर्वत आणि दऱ्यांच्या अंतराने वेगळे करतो. जेव्हा पाणी कमी होते, जरी त्यांचे मानवी रूप परत आलेले असले तरी दुसरा कोठे आहे हे दोघांनाही माहिती नाही. दोघेही जगण्यासाठी मेंढपाळ म्हणून काम करतात, पण ते दुःखी असतात आणि एकमेकांसाठी तळमळत असतात.
वर्षे उलटून जातात आणि एका वसंत ऋतूत स्त्री आणि पुरुष आपापल्या कळपांची देखभाल करताना एकमेकांना भेटतात. परंतु ते लगेचच एकमेकांना ओळखत नाहीत. पौर्णिमेच्या एका रात्री, तो माणूस बासरीवर तीच धून वाजवतो जशी त्या स्त्रीने एकदा गिरणी तलावावर वाजवलेली असते. ती स्त्री रडायला लागते आणि तिला तिच्या हरवलेल्या पतीची कहाणी सांगते. अचानक दोघे एकमेकांना ओळखतात. ते मिठी मारतात आणि चुंबन घेतात आणि आनंदाने जगतात.
हे देखील पहा[संपादन]
- राजा कोजटा
- निक्स नॉट नथिंग
- पक्ष्यांची लढाई
- कृतज्ञ राजकुमार
- मरमेड आणि मुलगा
- द सी-मेडेन
- पांढरा कबूतर
संदर्भ[संपादन]
- ^ a b c Vaz da Silva, Francisco (2010). "The Invention of Fairy Tales". The Journal of American Folklore. 123 (490): 398–425. doi:10.5406/jamerfolk.123.490.0398. JSTOR 10.5406/jamerfolk.123.490.0398.
- ^ Lang, Andrew (1897). The Yellow Fairy Book (3rd ed.). London, England: Longmans, Green, & Co. pp. 108–113.
- ^ "Multilingual Folk Tale Database". Tales Online. University of Alberta. 2004. Archived from the original on 2022-03-12. February 2, 2020 रोजी पाहिले.
बाह्य दुवे[संपादन]
- "चक्की-तलावाची निक्सी"
- "द निक्सी"
- इंटरनेट मुव्ही डेटाबेस वरील A víz tündére चे पान (इंग्लिश मजकूर)