तारुण्य

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून

माणसाच्या आयुष्याचे वाढ व विकासाच्या दृष्टीने चार भाग पाडता येतात. बालपण, तारुण्य (तरुण वय), प्रौढत्व (प्रौढ वय) व वृद्धावस्था (म्हातारपण).

त्यातील बालपणानंतरच्या व प्रौढत्वाच्या आधीच्या कालखंडाला सर्वसाधारणपणे तारुण्य असे म्हणतात. आयुष्याच्या साधारण अठराव्या वर्षापासून चाळीसाव्या वर्षापर्यंतचा (18 ते 40 वर्षे) हा कालखंड असतो. ही वयोमर्यादा स्थळ, काळ व सामाजिक परीस्थिती यांनुसार बदलती असते. वयस्क (या बालिग) नसून या शब्दाचे तीन भिन्न अर्थ आहेत पहिले: हे एक पूर्ण विकसित व्यक्तिला दर्शवितो, दूसरे: हे एक रोप किंवा जनावरला दर्शविते ज्याने पूर्ण विकास केला असा(मोठा झाला तो) तीसरा: एकाद्या कामासाठी व्यक्ति ने कायद्या प्रमाणे वय प्राप्त केलेले असणारे (जसे की भारतात वयस्क प्रमाणपत्र प्राप्त फिल्म पाहण्यासाठी व्यक्तिला 18 वर्ष पूर्ण करने अनिवार्य आहे) हे नाबालिगचे पर्यायी असते.

वयस्कताला जीव विज्ञान, मनोवैज्ञानिक वयस्क विकास, कानून, व्यक्तिगत चरित्र, या सामाजिक स्थितिच्या संदर्भात परिभाषित केले जात. वयस्कताचे हे विभिन्न पैलू जवळ जवळ असंगत आणि विरोधाभासी असते. एक व्यक्ति जीव विज्ञानानुसार एक वयस्क, होउ शकतो आणि त्याचे शारीरिक आणि व्यवहार संबंधी लक्षण पण वयस्कांचे असू शकते परंतु तरी पण त्याला शिशु मानले जाईल कारण की एक कायदेशीर वय प्राप्त नाही केले याचे उलट एक व्यक्ति कायदेशीर प्रकारे एक वयस्क होऊ शकतो जरी त्यात वयस्क चरित्रला परिभाषित करण्यासाठीची परिपक्वता आणि जबाबदारीचे कोणतेही लक्षण नसले तरी.