जलालुद्दीन मुहम्मद शाह
जलालुद्दीन मुहम्मद शाह १५ व्या शतकातील बंगालचा सुलतान आणि मध्ययुगीन बंगाली इतिहासातील एक महत्त्वाची व्यक्ती होती. त्याचा जन्म गणेश वंशाचा कुलगुरू राजा गणेशाच्या घरात हिंदू म्हणून झाला. इलियास शाही घराण्याला उलथून टाकणाऱ्या बंडानंतर त्याने बंगालची गादी स्वीकारली. त्याने इस्लाम धर्म स्वीकारला आणि १६ वर्षे बंगाल सल्तनतवर राज्य केले. मुस्लिम राजा या नात्याने त्याने आराकानला बंगाली अधिपत्याखाली आणले आणि राज्याची देशांतर्गत प्रशासकीय केंद्रे एकत्र केली. त्याने तैमुरीड साम्राज्य, मामलुक इजिप्त आणि मिंग चीनशी संबंध जोडले. त्याच्या कारकिर्दीत बंगालची संपत्ती आणि लोकसंख्या वाढली. त्यांनी बंगाली आणि इस्लामिक वास्तुकलेचीही सांगड घातली.
 | या लेखातील मजकूर मराठी विकिपीडियाच्या विश्वकोशीय लेखनशैलीस अनुसरून नाही. आपण हा लेख तपासून याच्या पुनर्लेखनास मदत करू शकता.
नवीन सदस्यांना मार्गदर्शन हा साचा अशुद्धलेखन, अविश्वकोशीय मजकूर अथवा मजकुरात अविश्वकोशीय लेखनशैली व विना-संदर्भ लेखन आढळल्यास वापरला जातो. |
पहिल्या भागाचे राज्य (१४१५-१४१६)
[संपादन]
गोरोन आणि गोएंका यांच्या मते, सुलतान बायझिद (१४१२-१४१४) च्या मृत्यूनंतर राजा गणेशने बंगालचा ताबा घेतला. कुतुब-अल-आलम नावाच्या एका संताच्या सांगण्यावरून हल्ल्याच्या अत्यावश्यक धमकीचा सामना करत, त्याने संतांना त्यांची धमकी मागे घेण्याचे आवाहन केले. राजा गणेशाचा मुलगा यदू इस्लाम स्वीकारेल आणि त्याच्या जागी राज्य करेल या अटीवर संत सहमत झाला. राजा गणेशाच्या संमतीने, यदूने १४१५ मध्ये जलाल अल-दीन म्हणून बंगालवर राज्य करण्यास सुरुवात केली. १४१६ मध्ये नूर कुतुबचा मृत्यू झाला आणि राजा गणेशाने आपल्या मुलाला पदच्युत करून 'धनुजमर्दन देव' या नावाने सिंहासनावर बसवण्याचा प्रयत्न केला. हिरण्यगर्भ विधीने जलालुद्दीनला हिंदू धर्मात परत आणण्यात आले. त्याच्या वडिलांच्या मृत्यूनंतर, त्याने पुन्हा एकदा इस्लाम स्वीकारला आणि त्याच्या उत्तरार्धात राज्य करण्यास सुरुवात केली. [१]
जलालुद्दीनने त्याच्या दुसऱ्या टप्प्यात शांततापूर्ण राज्य केले. त्याचा अधिकार पूर्व बंगाल, मोअज्जमाबाद (सध्याचे सुनमगंज) आणि दक्षिण-पूर्व बंगाल (सध्याचे चितगाव) पर्यंत विस्तारला होता. त्याने फतेहाबाद (सध्याचे फरीदपूर) आणि दक्षिण बंगाल जिंकले. त्याच्या कारकिर्दीत फिरोजाबाद पांडुआ हे लोकसंख्येचे आणि समृद्ध शहर बनले. मिंग शी मध्ये नोंद आहे की चेंग हो नावाच्या एका चिनी संशोधकाने १४२१-२२ आणि १४३१-३३ मध्ये शहराला दोनदा भेट दिली होती.
त्याने राजधानी पांडुआहून गौर येथे हलवली होती. त्याच्या कारकिर्दीत गौर शहर पुन्हा लोकवस्तीत येऊ लागले. जलालुद्दीनने स्वतः अनेक इमारती आणि सराय बांधले. [२]
मृत्यू
[संपादन]रबियास सानी, ८३७ हिजरी (१४३३) मध्ये त्यांचा मृत्यू झाला. त्यांना पांडुआ येथील एकलाखी समाधीमध्ये पुरण्यात आले जो आज चर्चेचा विषय आहे. [३]
संदर्भ
[संपादन]- ^ Hanif, N. (2000). Biographical encyclopedia of Sufis. Sarup & Sons. p. 320. OCLC 786166571.
- ^ Majumdar, R.C. (ed.) (2006). The Delhi Sultanate, Mumbai: Bharatiya Vidya Bhavan, pp.209–11
- ^ "Adina Masjid". ASI, Kolkata Circle. 2019-04-03 रोजी पाहिले.