Jump to content

क्रिकेट सीमा

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
न्यू साउथ वेल्समधील वॉलेंडबीन येथील एक क्रिकेट ओव्हल, ज्यावर पांढऱ्या रंगाचे कुंपण आहे, पारंपारिकपणे जे सीमा म्हणून वापरले जाते.

क्रिकेटमध्ये, Boundry (सीमारेषा) म्हणजे खेळण्याच्या मैदानाची परिमिती. साधारणपणे इंग्रजीमधील Boundry (बाउंड्री) हा शब्द स्कोअरिंग शॉटसाठी देखील वापरला जातो दिला जातो जेव्हा चेंडू त्या परिमितीवर म्हणजेच सीमारेषेवर किंवा त्यापलीकडे मारला जातो, ज्यामुळे फलंदाजी करणाऱ्या संघाला साधारणपणे चार किंवा सहा धावा मिळतात.

थोडक्यात, जर चेंडू फलंदाजाने मारला आणि सीमारेषेवर घरंगळत जाऊन किंवा उसळी मारून सीमारेषेपलीकडे गेला (किंवा फक्त त्याला स्पर्श केला) तर त्याला "चौकार" असे म्हणतात आणि चार धावा होतात, तर जर तो जमिनीला स्पर्श न करता सीमारेषेवरून उडून (किंवा सीमारेषेला स्पर्श करून) पलीकडे गेला, तर त्याला "षटकार" म्हणतात आणि सहा धावा होतात. प्रत्येक संभाव्य परिस्थितीला व्यापणारे नियम आहेत, ज्यामध्ये क्षेत्ररक्षक त्याच्या हाताने किंवा शरीराच्या इतर भागाने चेंडू पकडतो किंवा मारतो तेव्हा तो सीमारेषेच्या पलीकडे हवेत असतो तेव्हा सामान्यतः आढळणारा नियम समाविष्ट आहे.

धावा काढणे

[संपादन]

चौकार

[संपादन]

जर चेंडू मैदानाच्या सीमेला स्पर्श करण्यापूर्वी किंवा सीमेपलीकडे जाण्यापूर्वी जमिनीवर पडला किंवा घरंगळत गेला तर चार धावा होतात. जर तो मैदानाच्या सीमेला स्पर्श करत नसेल, तर त्याने त्यापलीकडील जमिनीला स्पर्श केला पाहिजे. उदाहरणार्थ, जर एखाद्या फलंदाजाने चेंडू टोलवला आणि सीमारेषेआधी त्याचा टप्पा पडून, त्याने सीमारेषेपलीकडे उड्डाण केले, तर तो क्षेत्ररक्षक चेंडूला तोपर्यंत खेळाच्या क्षेत्रात परत आणू शकतो जोपर्यंत त्या क्षेत्ररक्षकाच्या शरीराचा कोणताही भाग सीमारेषेबाहेर जमिनीला स्पर्श करत नाही.

जर क्षेत्ररक्षकाने चेंडू पकडून फेकल्यानंतर इतर कोणताही क्षेत्ररक्षक तो सीमेपलीकडे जाण्याआधी पकडू शकला नाही तर अशावेळी फलंदाजी संघाला, चार धावा ओव्हरथ्रो म्हणून मिळतात जातात. या प्रकरणात, चेंडू मारणाऱ्या फलंदाजाला तोपर्यंत जितक्या धावा केल्या असतील त्या अधिक चार अतिरिक्त धावा मिळतात आणि तो चौकार म्हणून गणला जातो. जर चेंडू बॅटवरून किंवा बॅट धरलेल्या हातातून गेला नसेल, तर त्या धावा 'अतिरिक्त' म्हणून वर्गीकृत केल्या जातात आणि त्या संघाच्या धावसंख्येमध्ये जोडल्या जातात परंतु कोणत्याही फलंदाजाच्या वैयक्तिक धावांमध्ये जोडल्या जात नाहीत.

चेंडूला बाह्यमैदानापर्यंत टोलावून आणि यष्ट्यांदरम्यान धावूनही चार धावा (किंवा त्याहून अधिक) काढता येतात. अशा प्रकारे काढलेल्या चार धावांना "ऑल रन फोर" असे संबोधले जाते आणि ते चौकार म्हणून गणले जात नाही.

षट्कार

[संपादन]

जर सीमा ओलांडण्यापूर्वी चेंडूचा मैदानावर टप्पा पडला नाही आणि त्याने सीमारेषेला किंवा त्याच्या पलीकडील जमिनीला स्पर्श केला तर सहा धावा मोजल्या जातात.[]

१९१० पूर्वी, मैदानाबाहेर टोलवलेल्या फटक्यासाठीच सहा धावा दिल्या जात होत्या,[] ऑस्ट्रेलियामध्ये सीमारेषा पार केल्यास पाच धावा देण्याची प्रथा होती.[]

  1. ^ Davis, Charles. "The longest shot". Cricinfo. 4 October 2023 रोजी पाहिले.
  2. ^ "आस्क स्टीव्हन", २३ जानेवारी २००६ ७ जुलै २०११ रोजी पुनर्प्राप्त
  3. ^ "जस्ट नॉट क्रिकेट". ईएसपीएन क्रिकइन्फो. ११ जानेवारी २००८. १४ एप्रिल २०२५ रोजी पाहिले.