एझरा मीर
Indian documentary filmmaker .jpg) | |||
| माध्यमे अपभारण करा | |||
 विकिपीडिया | |||
| जन्म तारीख | इ.स. १९०३ कोलकाता | ||
|---|---|---|---|
| मृत्यू तारीख | इ.स. १९९३ मुंबई | ||
| नागरिकत्व |
| ||
| व्यवसाय | |||
| पुरस्कार |
| ||
| |||
 | |||
एझरा मीर (२६ ऑक्टोबर १९०३ - ७ मार्च १९९३) [१] [२] हे एक भारतीय चित्रपट निर्माते होते, जे त्यांच्या माहितीपटांसाठी ओळखले जातात. १९५७ मधील इंग्रजी भाषेतील लघुपट अवर प्राइम मिनिस्टर हा मीर यांनी तयार, संकलित आणि दिग्दर्शित केला होता.
मीर यांनी त्यांचे ज्यू जन्मनाव एडविन मेयर्स बदलून एझरा मीर असे ठेवले कारण त्यांना मूळ नावात "भारतीयत्वाचा अभाव" वाटला. रंगमंचावर अभिनेते म्हणून काम केल्यानंतर ते १९२४ मध्ये न्यू यॉर्कला गेले आणि त्यांनी चित्रपटात काम करण्यास सुरुवात केली. तिथे प्रथम अभिनेता म्हणून आणि नंतर संपादक म्हणून त्यांनी काम केले. याच काळात त्यांनी द सिम्बोलेस्क (१९२९) हा पहिला लघुपटही बनवला. [३]
भारतात परतल्यावर मीर यांनी हिंदी रंगभूमीवर आधारित चित्रपटांचे दिग्दर्शन करण्यास सुरुवात केली. १९३१ मध्ये इम्पीरियल फिल्म कंपनीसाठी त्यांनी नूरजहान हा पहिला पूर्ण लांबीचा चित्रपट बनवला आणि त्यानंतर सागर मूव्हीटोनसाठी जरीना आणि इतर चित्रपट बनवले. १९३० च्या दशकात त्यांनी मदन थिएटर स्टुडिओसाठी अनेक चित्रपट बनवले आणि रिक्षावाला हे त्यांचे सर्वात प्रसिद्ध काम रणजीत मूव्हीटोन यांनी निर्मित केले. त्यानंतर त्यांनी १९३९ मध्ये एव्हरेस्ट पिक्चर्स हा स्वतःचा स्टुडिओ स्थापन केला. [३] [४]
१९४० च्या दरम्यान, ते चित्रपट सल्लागार मंडळात सामील झाले आणि डॉक्युमेंटरी चित्रपट बनवू लागले. १९४० मध्ये त्यांनी त्यांच्यासाठी बनवलेले तीन उल्लेखनीय लघुपट होते : मेकिंग मनी, द रोड टू व्हिक्टरी आणि द व्हॉइस ऑफ सटन. [५] द रोड टू व्हिक्टरी हा हुकूमशाहीच्या घोषणेबद्दल होता आणि त्यांनी हा लघुपट प्रभावीपणे दिग्दर्शित केला होता आणि निवेदन केले होते. [६] व्हॉईस ऑफ सैतान हा जर्मन लोकांनी त्यांच्या प्रसारण पद्धतींमध्ये वापरल्या जाणाऱ्या प्रचाराबद्दल टू-रीलर होता. दोन्ही युद्ध माहितीपट वाडिया मूव्हीटोनची निर्मिती होती आणि हे चित्रपट सल्लागार मंडळासह एक सहकारी काम होते. [७]
जेव्हा सल्लागार मंडळाची जागा इन्फॉर्मेशन फिल्म्स ऑफ इंडियाने घेतली, तेव्हा मीर त्यांच्यासाठी काम करत राहिले आणि इंडियन न्यूझ परेड सारख्या न्यूझरील्सची निर्मिती करत राहिले. युद्धानंतर, त्यांनी डॉक्युमेंटरी काम चालू ठेवले. त्यांनी १९५६ मध्ये इंडियन डॉक्युमेंटरी प्रोड्युसर असोसिएशनची स्थापना केली आणि ७०० हून अधिक माहितीपटांवर काम केले. मीर यांची १९५६ मध्ये माहिती मंत्रालयाच्या चित्रपट विभागाचे मुख्य निर्माता म्हणून नियुक्ती करण्यात आली; [८] त्यांच्या व्यवस्थापनाखाली हा विभाग अत्यंत विपुल होता आणि दर आठवड्याला एक या दराने न्यूझरील्स तसेच वर्षाला १०० हून अधिक माहितीपट प्रदर्शित होत होते. [९]
मीर यांना १९७० मध्ये भारत सरकारने पद्मश्री हा चौथा सर्वोच्च नागरी पुरस्कार देऊन सन्मानित केले. [१०]
संदर्भ
[संपादन]- ^ "Ezra Mir".
- ^ Ashish Rajadhyaksha; Paul Willemen (10 July 2014). "Mir, Ezra". Encyclopedia of Indian Cinema. Taylor & Francis. pp. 9–. ISBN 978-1-135-94325-7. 17 August 2015 रोजी पाहिले.
- ^ a b "Ezra Mir". Upperstall.com. 26 Feb 2013 रोजी पाहिले. चुका उधृत करा: अवैध
<ref>tag; नाव "upperstall" वेगवेगळ्या मजकूराशी अनेकदा जोडलेले आहे - ^ N. J. Kamath (1 January 2005). The world of Ezra Mir: a monograph. Publications Division, Ministry of Information and Broadcasting, Govt. of India. ISBN 978-81-230-1202-5. 26 February 2013 रोजी पाहिले.
- ^ Patel, Baburao (October 1940). "The Country Wants More Short Films". Filmindia. 6 (10): 63. 17 August 2015 रोजी पाहिले.
- ^ Patel, Baburao (August 1940). "Bombay Calling". Filmindia. 6 (8): 7. 17 August 2015 रोजी पाहिले.
- ^ Patel, Baburao (December 1940). "Bombay Calling". Filmindia. 6 (12): 8. 17 August 2015 रोजी पाहिले.
- ^ N. J. Kamath (1 January 2005). The world of Ezra Mir: a monograph. Publications Division, Ministry of Information and Broadcasting, Govt. of India. ISBN 978-81-230-1202-5. 26 February 2013 रोजी पाहिले.
- ^ Richard Meran Barsam (1992). Nonfiction Film: A Critical History. Indiana University Press. p. 271. ISBN 978-0-253-20706-7. 26 February 2013 रोजी पाहिले.
- ^ "Ezra Mir". Upperstall.com. 26 Feb 2013 रोजी पाहिले.