इंदिरा राजन
| इंदिरा राजन | |
|---|---|
| आयुष्य | |
| जन्म | १९३९ |
| जन्म स्थान | करैकल, तमिळनाडू, भारत |
| मृत्यू | २९ एप्रिल २०२२ |
| व्यक्तिगत माहिती | |
| नागरिकत्व |  भारतीय
|
| देश | भारत |
| गौरव | |
| पुरस्कार | संगीत नाटक अकादमी पुरस्कार |
इंदिरा राजन (१९३९: करैकल, तमिळनाडू, भारत ) या एक अनुभवी भरतनाट्यम नृत्यांगना आहेत.[१] नृत्य क्षेत्रातील योगदानाबद्दल श्रीमती इंदिरा यांना १९९६ सालचा संगीत नाटक अकादमी पुरस्कार मिळाला आहे.
ओळख
[संपादन]श्रीमंती इंदिरा चा जन्म १९३९ मध्ये तामिळनाडूमधील करैकल येथे इसाई वेलालर कुटुंबात झाला आणि तिची आजी सुंदरांबल या तिच्या काळातील प्रसिद्ध सदीर नृत्यांगना होत्या, आई सुंदरा कामाक्षी या सुप्रसिद्ध संगीतकार होत्या आणि काका के.एन दंडयुधापानी पिल्लई आणि के.एन पक्कीरिस्वामी पिल्लई हे प्रख्यात नाट्याचार्य होते. कुत्रालम गणेश पिल्लई यांच्या हाताखाली इंदिराने नृत्याची सुरुवात केली आणि वयाच्या नऊव्या वर्षी तिचे अरंगेत्रम झाले. तिने तिची गुरुकुलावम सुरू ठेवली आणि १३ वर्षांची असताना स्वतंत्र नृत्य कारकीर्द सुरू केले.[२]
कारकीर्द
[संपादन]श्रीमती इंदिरा यांनी भारतात आणि परदेशात मोठ्या प्रमाणावर कामगिरी केली आहे. तिच्या दीर्घ आणि यशस्वी कारकिर्दीत तिची तामिळनाडू इयाल इसाई नाटक मनरमच्या सांस्कृतिक देवाणघेवाण कार्यक्रमांतर्गत उत्तर आणि पूर्व भारतात सादरीकरण करण्यासाठी निवड झाली.[३] तिने महत्त्वपूर्ण राज्य कार्ये आणि मान्यवरांच्या उपस्थितीत कामगिरी केली आहे. तिने तेवरम, तिरुवाचगम आणि नालायरा दिव्या प्रबंधममधील पारंपारिक गाण्यांवर नृत्य तयार केले आहे आणि विविध थीमवर अनेक नृत्य-नाट्यांचे नृत्यदिग्दर्शन केले आहे. तिने चित्रपटांसाठी डान्स कोरिओग्राफीमध्येही हात आजमावला आहे.[४]
महिला नटुवनारांमध्ये श्रीमती इंदिरा यांचे वेगळे स्थान आहे. क्लिष्ट जातिचे नमुने रेंडर करण्यात ती उत्कृष्ट आहे आणि ठोसा आणि जोमाने सोल्लूकट्टसचे पठण करण्याची एक भडक आणि दोलायमान शैली आहे. तिने वैजयंतीमाला बाली, यामिनी कृष्णमूर्ती, अलारमेल वल्ली आणि तिची शिष्या राजेश्वरी साईनाथ यांसारख्या प्रसिद्ध नर्तकांसाठी झांज वाजवली आहे.[५]
पुरस्कार
[संपादन]भरतनाट्यम क्षेत्रातील योगदानाबद्दल श्रीमती इंदिरा यांना नाट्य कला रत्नम पुरस्कार (१९७६), नाट्य कला भूषण पुरस्कार (१९७६), कलामामणी पुरस्कार (१९९१), केंद्रीय संगीत नाटक अकादमी पुरस्कार (१९९६) आणि आचार्य चुडामणी पुरस्कार (२००४) यासह अनेक सन्मान आणि पुरस्कारांनी सन्मानित करण्यात आले आहे.[६]
संदर्भ
[संपादन]- ^ "INDIRA RAJAN -A multifaceted laya expert". sruti.com (इंग्रजी भाषेत). 1 March 2016. 30 November 2023 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2 February 2024 रोजी पाहिले.
- ^ "Indira Rajan" (PDF). sangeetnatak.gov.in (इंग्रजी भाषेत). 13 January 2016. 4 December 2022 रोजी मूळ पान (PDF) पासून संग्रहित. 2 February 2024 रोजी पाहिले.
- ^ "A life wedded to the world of dance". newindianexpress.com (इंग्रजी भाषेत). 5 May 2022. 2 February 2024 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2 February 2024 रोजी पाहिले.
- ^ "How Indra Rajan excelled as nattuvangam artiste". Thehindu.com (इंग्रजी भाषेत). 5 May 2022. 8 June 2022 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2 February 2024 रोजी पाहिले.
- ^ "Remembering guru Indra Rajan". thehindu.com (इंग्रजी भाषेत). 5 May 2022. 7 June 2022 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2 February 2024 रोजी पाहिले.
- ^ "Guru Mahima- A tribute to Guru Indira Rajan". indiacurrents.com (इंग्रजी भाषेत). 30 April 2023. 20 March 2023 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2 February 2024 रोजी पाहिले.