अंतराळ विज्ञान

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून

अंतराळ म्हणजे पृथ्वीच्या पलीकडे आणि आकाशीय शरीर यांच्यामध्ये अस्तित्वात असलेला विस्तार. बाह्य जागा पूर्णपणे रिक्त नाही - हे कणांचे कमी घनता, मुख्यत: हायड्रोजन आणि हीलियमचा प्लाझ्मा तसेच विद्युत चुंबकीय किरणोत्सर्गीकरण, चुंबकीय क्षेत्र, न्यूट्रिनो, धूळ आणि वैश्विक किरणांसह एक कठोर व्हॅक्यूम आहे. बिग बॅंगच्या पार्श्वभूमीच्या रेडिएशनद्वारे सेट केल्यानुसार बाह्य जागेचे बेसलाइन तापमान २.७ केल्विन्स (-२७०.४५ °c ; −४५४.८१ ° F) आहे.

आकाशगंगा दरम्यानचा प्लाझ्मा विश्वातील जवळजवळ अर्धा बॅरॉनिक (सामान्य) पदार्थ असतो; त्याची घनता प्रति घनमीटर एकापेक्षा कमी हायड्रोजन अणूची आणि दशलक्ष केल्व्हिनचे तपमानाची असते;

या प्लाझ्माच्या स्थानिक एकाग्रतेमुळे तारे आणि आकाशगंगेमध्ये घनरूपता आली आहे. अभ्यास असे दर्शवितो की बहुतेक आकाशगंगेतील of ९०% वस्तुमान अज्ञात स्वरूपात आहे, ज्याला डार्क मॅटर म्हणतात, जे गुरुत्वाकर्षणाद्वारे इतर पदार्थांशी संवाद साधते परंतु विद्युत चुंबकीय शक्तींनी नव्हे.

  निरीक्षणे सूचित करतात की निर्यातीत येणारा विश्वातील बहुतेक वस्तुमान उर्जा ही गडद उर्जा आहे, एक प्रकारची व्हॅक्यूम एनर्जी ज्याला कमी समजली जाते.

  इंटरगॅलेक्टिक स्पेस विश्वाचा बहुतांश भाग घेते, परंतु आकाशगंगा आणि तारा प्रणाली अगदी जवळजवळ रिक्त जागेत असतात.

बाह्य अवकाश पृथ्वीच्या पृष्ठभागाच्या वरील विशिष्ट उंचीपासून सुरू होत नाही. तथापि, समुद्रसपाटीपासून १०० किमी (६२ मैल) उंचीवरील कार्मन लाइन हा पारंपारिकपणे अंतरिक्ष करारामध्ये आणि अंतराळ क्षेत्रातील नोंदी ठेवण्यासाठी बाह्य जागेची सुरुवात म्हणून वापरला जातो. बाह्य अवकाश कराराद्वारे आंतरराष्ट्रीय अंतराळ कायद्याची चौकट स्थापन केली गेली, जी १० ऑक्टोबर १९६७ रोजी अस्तित्त्वात आली. हा करार राष्ट्रीय सार्वभौमत्वाच्या कोणत्याही दाव्यांना मागे टाकत नाही आणि सर्व राज्यांना मुक्तपणे बाह्य जागांचा शोध घेण्यास परवानगी देतो. बाह्य जागेच्या शांततापूर्ण वापरासाठी संयुक्त राष्ट्रांच्या ठरावांचे मसुदे तयार करूनही, पृथ्वीच्या कक्षेत उपग्रहविरोधी शस्त्रे तपासण्यात आली आहेत.[१]


संदर्भ यादी[संपादन]

  1. ^ "Outer space". Wikipedia (इंग्रजी भाषेत). 2019-08-16.

हे सुद्धा पहा[संपादन]

खगोलशास्त्र