दिनेश नंदिनी दालमिया

दिनेश नंदिनी दालमिया
जन्म	दिनेश नंदिनी चोरडिया; १६ फेब्रुवारी १९२८;
मृत्यू	२५ ऑक्टोबर २००७ (वय ७९);

दिनेश नंदिनी दालमिया (१६ फेब्रुवारी १९२८ - २५ ऑक्टोबर २००७) या एक भारतीय कवी, लघुकथा लेखिका आणि हिंदी साहित्यातील कादंबरीकार होत्या.^[१] त्या दिनेशनंदिनी दालमिया या नावानेही लिहित होत्या. दालमिया ग्रुपचे संस्थापक रामकृष्ण दालमिया यांच्या त्या पाचव्या पत्नी होत्या. त्यांच्या चार आधीच्या पत्नींपैकी तीन अजूनही जिवंत होत्या आणि जेव्हा ती त्यांची पाचवी पत्नी बनली तेव्हा त्यांच्याशी लग्न केले. त्या स्वतः लिंगभेद आणि पर्दा व्यवस्थेच्या विरोधात होत्या. स्त्री मुक्तीच्या थीमवर कविता, गद्य कविता, लघुकथा आणि कादंबऱ्या प्रकाशित केल्या.^[२] शबनम, निरास आशा, मुझे माफ करना आणि ये भी झुठ है ही त्यांची काही उल्लेखनीय कामे आहेत.^[३] भारत सरकारने २००६ मध्ये त्यांना साहित्यातील योगदानाबद्दल पद्मभूषण हा तिसरा सर्वोच्च नागरी सन्मान प्रदान केला.^[४] २००९ मध्ये, इंडिया पोस्टने त्यांच्यावर स्मरणार्थ एक पोष्टाचे तिकिट (स्टॅम्प) प्रसारीत केला.^[५]

चरित्र

दिनेश नंदिनी दालमिया यांची जन्मनाव दिनेश नंदिनी चोरडिया होते. त्यांचा जन्म १६ फेब्रुवारी १९२८ रोजी भारताच्या राजस्थान राज्यातील उदयपूर येथे झाला.^[६] त्यांनी वयाच्या १३ व्या वर्षी तिच्या साहित्यिक क्रियाकलापांना सुरुवात केली. १९४६ मध्ये दालमिया ग्रुपचे संस्थापक रामकृष्ण दालमिया यांच्याशी वयाच्या १८ व्या वर्षी लग्न केले.^[७] पदव्युत्तर पदवी मिळवण्यासाठी त्यांनी अभ्यास सुरू ठेवला. त्या राजस्थान राज्यातील पहिली पदव्युत्तर पदवी धारक महिला बनल्या.^[८] त्यांची सुरुवातीची कामे गद्य कविता होती. परंतु नंतर त्यांनी कविता लिहिल्या, ज्याची सुरुवात निरास आशापासून झाली. त्यांचे पहिले प्रकाशित पुस्तक शबनम होते ज्याने त्यांना सक्सेरिया पुरस्कार मिळवून दिला.^[२] त्यानंतर, त्यांनी लघुकथा आणि कादंबऱ्याही लिहिल्या आणि त्यातील ३५ काव्यसंग्रह व्यतिरिक्त प्रकाशित केल्या.^[९] फुल का दर्द हा डॉक्युमेंटरी चित्रपट तिच्या याच नावावर बनवला गेला आहे.^[१०]

हे सुद्धा पहा

रामकृष्ण दालमिया
भारताच्या टपाल तिकिटांची यादी (2005-09)

संदर्भ

^ "Jinnah's Air India Shares and his Lavish Mansions". Organiser. 2016. 7 June 2016 रोजी पाहिले.^{[permanent dead link]}
^ ^a ^b "Dineshnandini Dalmia popularised Hindi literature till her last breath". The Hindu. 12 October 2009. 7 June 2016 रोजी पाहिले.
^ Dinesh Nandini Dalmiya (1996). Yeh Bhi Jhooth Hai. ISBN 978-8171191659.
^ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2016. 15 November 2014 रोजी मूळ पान (PDF) पासून संग्रहित. 3 January 2016 रोजी पाहिले.
^ "Stamps India- Dineshnandini Dalmia". Indian Stamp Ghar. 2016. 2016-08-08 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 7 June 2016 रोजी पाहिले.
^ "Dineshnandini Dalmia on Stamp Sathi". Stamp Sathi. 2016. 7 June 2016 रोजी पाहिले.
^ "Dalmia never lived at 10-Aurangzeb Road, writes daughter". Indian Express. 1 September 2009. 7 June 2016 रोजी पाहिले.
^ "Tribute to a 'firebrand author'". The Hindu. 29 December 2008. 7 June 2016 रोजी पाहिले.
^ "Tilak Marg W-point named after Padma awardee". The Tribune. 29 December 2009. 7 June 2016 रोजी पाहिले.
^ "DOCUMENTARY FILM SCREENING "Phool Ka Dard"". Delhi Events. 2016. 7 June 2016 रोजी पाहिले.

बाह्यदुवे

कार्तिक चंद्र दत्त (१९९९). हुज हु ऑफ इंडियन रायटर्स, १९९९: ए-एम. साहित्य अकादमी. pp. २३१. ISBN 978-81-260-0873-5.
"मीरा कुमार रिलिजेस दिनेश नंदिनी दालमिया कोमेमोरटिव्ह स्टॅंप". वेब आर्टिकल. वेब इंडिया न्युज. ११ ऑक्टोबर २००९. 2016-08-05 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. ७ जून २०१६ रोजी पाहिले.

[Jinnah's_Air_India_Shares_and_his_Lavish_Mansions-1] "Jinnah's Air India Shares and his Lavish Mansions". Organiser. 2016. 7 June 2016 रोजी पाहिले.^{[permanent dead link]}

[Dineshnandini_Dalmia_popularised_Hindi_literature_till_her_last_breath-2] "Dineshnandini Dalmia popularised Hindi literature till her last breath". The Hindu. 12 October 2009. 7 June 2016 रोजी पाहिले.

[Yeh_Bhi_Jhooth_Hai-3] Dinesh Nandini Dalmiya (1996). Yeh Bhi Jhooth Hai. ISBN 978-8171191659.

[Padma_Awards-4] "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2016. 15 November 2014 रोजी मूळ पान (PDF) पासून संग्रहित. 3 January 2016 रोजी पाहिले.

[Stamps_India-_Dineshnandini_Dalmia-5] "Stamps India- Dineshnandini Dalmia". Indian Stamp Ghar. 2016. 2016-08-08 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 7 June 2016 रोजी पाहिले.

[Dineshnandini_Dalmia_on_Stamp_Sathi-6] "Dineshnandini Dalmia on Stamp Sathi". Stamp Sathi. 2016. 7 June 2016 रोजी पाहिले.

[Dalmia_never_lived_at_10-Aurangzeb_Road,_writes_daughter-7] "Dalmia never lived at 10-Aurangzeb Road, writes daughter". Indian Express. 1 September 2009. 7 June 2016 रोजी पाहिले.

[Tribute_to_a_'firebrand_author'-8] "Tribute to a 'firebrand author'". The Hindu. 29 December 2008. 7 June 2016 रोजी पाहिले.

[Tilak_Marg_W-point_named_after_Padma_awardee-9] "Tilak Marg W-point named after Padma awardee". The Tribune. 29 December 2009. 7 June 2016 रोजी पाहिले.

[DOCUMENTARY_FILM_SCREENING_Phool_Ka_Dard-10] "DOCUMENTARY FILM SCREENING "Phool Ka Dard"". Delhi Events. 2016. 7 June 2016 रोजी पाहिले.

[१]

[२]

[३]

[४]

[५]

[६]

[७]

[८]

[९]

[१०]