बारमेर तेल शुद्धीकरण प्रकल्प

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
Barmer Refinery (en); बाड़मेर तेल शोधनागार (hi); बारमेर तेल शुद्धीकरण प्रकल्प (mr) Petrochemical complex in Pachpadra, India (en); Petrochemical complex in Pachpadra, India (en)
बारमेर तेल शुद्धीकरण प्रकल्प 
Petrochemical complex in Pachpadra, India
माध्यमे अपभारण करा
  विकिपीडिया
प्रकारतेल शुद्धीकरण प्रकल्प
स्थान भारत
Map२५° ५६′ ३७.१″ N, ७२° १२′ १३.२२″ E
अधिकार नियंत्रण
साचा:Translations:Template:Wikidata Infobox/i18n/msg-editlink-alttext/mr

बारमेर तेल शुद्धीकरण प्रकल्प किंवा बारमेर रिफायनरी ही भारतातील राजस्थानमधील पाचपदरा (आताचा बालोत्रा जिल्हा ) येथील सार्वजनिक क्षेत्रातील रिफायनरी आणि पेट्रोकेमिकल कॉम्प्लेक्स आहे.[१] हे HPCL राजस्थान रिफायनरी लिमिटेड (HRRL) च्या मालकीचे आहे, जो हिंदुस्तान पेट्रोलियम कॉर्पोरेशन लिमिटेड आणि राजस्थान सरकार यांच्यातील संयुक्त उपक्रम आहे. ही रिफायनरी अमृतसर जामनगर एक्सप्रेसवेद्वारे जामनगर रिफायनरी आणि भटिंडा रिफायनरीशी जोडली जाईल.[२]

बांधकाम आणि क्षमता[संपादन]

१८ सप्टेंबर २०१३ रोजी तत्कालीन भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस अध्यक्षा सोनिया गांधी यांच्या हस्ते या प्रकल्पाची पायाभरणी करण्यात आली होती. १६ जानेवारी २०१८ रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी कामांचे उद्घाटन केल्यानंतरच प्रकल्पांना सुरुवात झाली आणि जानेवारी २०२४ पर्यंत पूर्ण करण्याची योजना होती.[३] फेब्रुवारी २०२४ मध्ये कळवण्यात आले की जानेवारी २०२५ मध्ये प्रकल्प कमिशन अपेक्षित आहे.[४]

प्रकल्पाची शुद्धीकरण क्षमता प्रति वर्ष ९ दशलक्ष टन आणि पेट्रोकेमिकल कॉम्प्लेक्स क्षमता प्रति वर्ष २ दशलक्ष टन नियोजित आहे. हे ४,४००.४ एकर (१,७८०.८ ha) जमीनी वर पसरले जाईल.[३]

वित्तपुरवठा[संपादन]

बारमेर रिफायनरी ही हिन्दुस्तान पेट्रोलियम कॉर्पोरेशन लिमिटेड (७४% मालकी) आणि राजस्थान सरकार (२६% मालकी) यांच्याच्या मालकीची आहे. जानेवारी २०१९ मध्ये, प्रकल्पाची किंमत ४३,१२९ कोटी (US$९.५७ अब्ज) असल्याचे घोषित करण्यात आले. सुमारे ६६% वित्त ( २८,७५३ कोटी (US$६.३८ अब्ज) किमतीचे कर्जदारांच्या संयुक्त संघाकडून कर्जाद्वारे व्यवस्था केली जाईल; ज्यात स्टेट बँक ऑफ इंडिया ही ५०% पेक्षा जास्त योगदानासह प्रमुख कर्जदाता आहे.[३] तथापि, २०२३ मध्ये, अंदाजे गुंतवणूक जवळपास दुप्पट झाली आणि ७२,००० कोटी (US$१५.९८ अब्ज) पर्यंत वाढली होती.[५]

हिंदुस्तान पेट्रोलियमचे व्यवस्थापकीय संचालक एम.के. सुराणा म्हणाले की, या प्रकल्पामुळे ४०,००० लोकांना प्रत्यक्ष रोजगार मिळेल आणि ६०,००० लोकांना अप्रत्यक्षपणे रोजगार मिळेल[६] व स्थानिकांना अधिक रोजगार मिळेल.[७]

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ "Gehlot reviews ongoing work at Barmer refinery". outlookindia.com. 2020-08-20 रोजी पाहिले.
  2. ^ "Construction of Amritsar Jamnagar Expressway to start soon".
  3. ^ a b c "HPCL's Barmer refinery achieves financial closure". Economic Times. 28 January 2019. 31 January 2019 रोजी पाहिले.
  4. ^ "HPCL to commission Barmer refinery by January 2025: co exec S Bharathan". economic times. ९ फेब्रुवारी २०२४. २५ एप्रिल २०२४ रोजी पाहिले.
  5. ^ Chakraborty, Subhayan (20 February 2023). "Centre steps in to speed up Barmer refinery and petrochem hub work". Business Standard. 2 March 2023 रोजी पाहिले.
  6. ^ "Barmer oil refinery back on track". The Hindu. 23 June 2019. 20 September 2019 रोजी पाहिले.
  7. ^ "Refinery project to be completed by 2022: CM". The Times of India (इंग्रजी भाषेत). 5 November 2019. 2020-08-20 रोजी पाहिले.