नानखटाई

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
नानखटाई

नानखटाई (हिंदी: नानख़टाई, उर्दू: نان خطائی) ही भारतीय उपखंडातून उगम पावलेली शॉर्टब्रेड बिस्किटे आहेत. ही उत्तर भारत, पाकिस्तान, बांगलादेश आणि म्यानमार (पूर्वीचा बर्मा) मध्ये लोकप्रिय आहेत.[१]

व्युत्पत्ती[संपादन]

नानखताई हा शब्द नान म्हणजे ब्रेड आणि खताई या दारी पर्शियन शब्दातून आला आहे ज्याचा अर्थ बिस्किट असा होतो. नानखताईला बर्मी भाषेत नानकाहताईंग (နံကထိုင်) म्हणून उधार घेण्यात आले आहे. त्याला श्रीलंकेतील सिंहली भाषेत "ज्ञानकथा" (ඤාණකතා) म्हणतात. अफगाणिस्तान आणि ईशान्य इराणमध्ये या बिस्किटांना कुलचा-ए-खताये म्हणतात. कुलचा हा अफगाण, इराणी आणि भारतीय ब्रेडचा प्रकार आहे जो नानसारखाच असतो.

इतिहास[संपादन]

नानखाताईंचा उगम 16 व्या शतकात सुरत येथे झाला असे मानले जाते, जेव्हा डच आणि भारतीय हे महत्त्वाचे मसाले व्यापारी होते. स्थानिक डच रहिवाशांच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी एका डच जोडप्याने सुरतमध्ये एक बेकरी सुरू केली. डच लोकांनी भारत सोडल्यावर त्यांनी बेकरी एका इराणीच्या ताब्यात दिली. बेकरीची बिस्किटे स्थानिकांना नापसंत होती. आपला व्यवसाय वाचवण्यासाठी त्यांनी सुकी भाकरी कमी किमतीत विकण्यास सुरुवात केली. तो इतका लोकप्रिय झाला की तो ब्रेड विकण्याआधी सुकवायला लागला. कालांतराने, ब्रेडवरील त्यांच्या प्रयोगामुळे त्यांना शेवटी नानखताईचा शोध लावण्याची प्रेरणा मिळाली. नानखताईतील मुख्य घटक म्हणजे परिष्कृत पीठ, चण्याचं पीठ आणि रवा.

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ "Bakeri launches Nankhatai with packaging that makes waves | Aurora". web.archive.org. 2015-04-30. Archived from the original on 2015-04-30. 2022-05-06 रोजी पाहिले.