"जांभूळ" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
ओळ १: ओळ १:
[[चित्र:जांभूळ .JPG|250px|thumb|जांभळीला फूटलेला मोहोर]]
[[चित्र:Syzygium cumini - fruits dark.jpg|250px|thumb|फळ]]
'''जांभूळ''' हा मूलतः [[दक्षिण आशिया]] व [[आग्नेय आशिया]]त आढळणारा, जंबुल कुळातील (मिरटॅशिए कुळातील) सदाहरित, सपुष्प वृक्ष आहे. याला उन्हाळ्यात फळे [[जांभळा|जांभळ्या]] रंगाची, गोड-तुरट चवीची फळे येतात. आकारमानाने ही फळे पेवंदी बोराएवढी असतात.
'''जांभूळ''' हा मूलतः [[दक्षिण आशिया]] व [[आग्नेय आशिया]]त आढळणारा, जंबुल कुळातील (मिरटॅशिए कुळातील) सदाहरित, सपुष्प वृक्ष आहे. याला उन्हाळ्यात फळे [[जांभळा|जांभळ्या]] रंगाची, गोड-तुरट चवीची फळे येतात. आकारमानाने ही फळे पेवंदी बोराएवढी असतात.


== उपयोग ==
== उपयोग ==
=== औषधी गुणधर्मांचा उपयोग ===
=== औषधी गुणधर्मांचा उपयोग ===
जांभूळ मधुमेह या रोगावर गुणकारी आहे, जांभूळ रसाच्या, तसेच बीच्या भुकटीला औषधी गुणधर्म आहे <ref name="अ‍ॅग्रोवन">{{स्रोत संकेतस्थळ | दुवा = http://www.agrowon.com/Agrowon/20120518/4960412585958741150.htm| शीर्षक = जांभळापासून बनवा मूल्यवर्धित टिकाऊ पदार्थ | लेखक =डॉ. रश्‍मी पाटील, डॉ. पी. एम. हळदणकर, डॉ. पी. सी. हळदवणेकर | प्रकाशक = [[सकाळ]] अ‍ॅग्रोवन | दिनांक = १८ मे २०१२ | अ‍ॅक्सेसदिनांक = पौष कृ. १० शके १९३४ | भाषा = मराठी }}</ref>. जांभळाच्या बियांचे चूर्ण हे मधुमेहावर उत्तम औषध आहे, परंतु ते तज्ञांच्या सल्ल्यानेच घ्यावे<ref name="महाअ‍ॅग्रो">{{स्रोत संकेतस्थळ | दुवा =http://mahaagro.wordpress.com/category/औषधी/page/2/| शीर्षक = फळांचे औषधी उपयोग
जांभूळ हे फळ मधुमेह या रोगावर गुणकारी आहे.{{संदर्भ हवा}}, जांभूळ हे [[पाचक]] आहे असेही मानले जाते. ते [[अतिसार]] थांबविणारे [[औषध]] आहे. याच्या पानांचा रस आणि सालीपासून तयार केलेला [[काढा]] घेतल्यानेही अतिसाराला प्रतिबंध होतो असे मानतात. जांभळाच्या [[बी|बियांचे]] [[चूर्ण]] हे [[मधुमेह|मधुमेहावर]] गुणकारी औषध आहे. [[प्लीहा]] व यकृताच्या विकारात जांभळे गुणकारक असतात.
| लेखक =| प्रकाशक =महाअ‍ॅग्रो| दिनांक = ६ फेब्रुवारी २०११| अ‍ॅक्सेसदिनांक = पौष कृ. १० शके १९३४ | भाषा = मराठी }}</ref>.. जांभूळ हे [[पाचक]] आहे असेही मानले जाते. ते [[अतिसार]] थांबविणारे [[औषध]] आहे. याच्या पानांचा रस आणि सालीपासून तयार केलेला [[काढा]] घेतल्यानेही अतिसाराला प्रतिबंध होतो असे मानतात. जांभळाच्या [[बी|बियांचे]] [[चूर्ण]] हे [[मधुमेह|मधुमेहावर]] गुणकारी औषध आहे. [[प्लीहा]] व यकृताच्या विकारात जांभळे गुणकारक असतात.
हे फळ पोटात गेलेले [[केस]] नाहीसे करते असा समज आहे.{{संदर्भ हवा}} जांभळाचे [[आसव]] बनवता येते.
हे फळ पोटात गेलेले [[केस]] नाहीसे करते असा समज आहे.{{संदर्भ हवा}} जांभळाचे [[आसव]] बनवता येते.
जांभळापासून [[दारू]] बनवली जाते तसेच वाइनची निमिर्तीही होऊ शकते.
जांभळापासून [[दारू]] बनवली जाते तसेच वाइनची निमिर्तीही होऊ शकते.
ओळ १४: ओळ १५:
=== हिंदू संस्कॄतीतील संदर्भ ===
=== हिंदू संस्कॄतीतील संदर्भ ===
जांभूळ [[रोहिणी]] नक्षत्राचा [[आराध्यवृक्ष]] आहे.
जांभूळ [[रोहिणी]] नक्षत्राचा [[आराध्यवृक्ष]] आहे.

==चित्र दालन==
[[चित्र:जांभूळ १.JPG|300px|thumb|left|जांभळीला फूटलेला मोहोर]]

== संदर्भ ==
{{संदर्भयादी}}


== बाह्य दुवे ==
== बाह्य दुवे ==

२२:४०, ५ फेब्रुवारी २०१३ ची आवृत्ती

फळ

जांभूळ हा मूलतः दक्षिण आशियाआग्नेय आशियात आढळणारा, जंबुल कुळातील (मिरटॅशिए कुळातील) सदाहरित, सपुष्प वृक्ष आहे. याला उन्हाळ्यात फळे जांभळ्या रंगाची, गोड-तुरट चवीची फळे येतात. आकारमानाने ही फळे पेवंदी बोराएवढी असतात.

उपयोग

औषधी गुणधर्मांचा उपयोग

जांभूळ मधुमेह या रोगावर गुणकारी आहे, जांभूळ रसाच्या, तसेच बीच्या भुकटीला औषधी गुणधर्म आहे [१]. जांभळाच्या बियांचे चूर्ण हे मधुमेहावर उत्तम औषध आहे, परंतु ते तज्ञांच्या सल्ल्यानेच घ्यावे[२].. जांभूळ हे पाचक आहे असेही मानले जाते. ते अतिसार थांबविणारे औषध आहे. याच्या पानांचा रस आणि सालीपासून तयार केलेला काढा घेतल्यानेही अतिसाराला प्रतिबंध होतो असे मानतात. जांभळाच्या बियांचे चूर्ण हे मधुमेहावर गुणकारी औषध आहे. प्लीहा व यकृताच्या विकारात जांभळे गुणकारक असतात. हे फळ पोटात गेलेले केस नाहीसे करते असा समज आहे.[ संदर्भ हवा ] जांभळाचे आसव बनवता येते. जांभळापासून दारू बनवली जाते तसेच वाइनची निमिर्तीही होऊ शकते.

जाती

कृष्णगिरी ही जात कोइमतूर भागात प्रसिद्ध आहे.

सांस्कृतिक संदर्भ

हिंदू संस्कॄतीतील संदर्भ

जांभूळ रोहिणी नक्षत्राचा आराध्यवृक्ष आहे.

चित्र दालन

जांभळीला फूटलेला मोहोर

संदर्भ

  1. ^ डॉ. रश्‍मी पाटील, डॉ. पी. एम. हळदणकर, डॉ. पी. सी. हळदवणेकर. http://www.agrowon.com/Agrowon/20120518/4960412585958741150.htm. पौष कृ. १० शके १९३४ रोजी पाहिले. |अ‍ॅक्सेसदिनांक= मधील दिनांक मूल्ये तपासा (सहाय्य); Missing or empty |title= (सहाय्य)
  2. ^ http://mahaagro.wordpress.com/category/औषधी/page/2/. पौष कृ. १० शके १९३४ रोजी पाहिले. |अ‍ॅक्सेसदिनांक= मधील दिनांक मूल्ये तपासा (सहाय्य); Missing or empty |title= (सहाय्य)

बाह्य दुवे

विकिमीडिया कॉमन्सवर संबंधित संचिका आहेत