आंधळी माणसे आणि हत्ती
या लेखातील मजकूर मराठी विकिपीडियाच्या विश्वकोशीय लेखनशैलीस अनुसरून नाही. आपण हा लेख तपासून याच्या पुनर्लेखनास मदत करू शकता.
नवीन सदस्यांना मार्गदर्शन हा साचा अशुद्धलेखन, अविश्वकोशीय मजकूर अथवा मजकुरात अविश्वकोशीय लेखनशैली व विना-संदर्भ लेखन आढळल्यास वापरला जातो. |
parable from the ancient Indian subcontinent, in which several blind men feel and try to conceptualize an elephant | |||
माध्यमे अपभारण करा | |||
विकिपीडिया | |||
प्रकार | साहित्यिक कार्य, parable | ||
---|---|---|---|
ह्याचा भाग | psychology terminology | ||
मुख्य विषय | subjectivity, reductionism, community of inquiry | ||
पासून वेगळे आहे |
| ||
| |||
आंधळे माणसे आणि हत्तीची बोधकथा ही आंधळ्यांच्या एका गटाची कथा आहे ज्यांना यापूर्वी कधीही हत्ती महित नसतो. त्यांना स्पर्श करून हत्ती कसा असतो ते शिकतात आणि ते कल्पना करतात. प्रत्येक आंधळ्या माणसाला हित्तीच्या शरीराचा वेगळा भाग, परंतु फक्त एक भाग, जाणवतो. त्यानंतर ते त्यांच्या मर्यादित अनुभवाच्या आधारे प्राण्याचे वर्णन करतात आणि हत्तीबद्दलची त्यांची वर्णने एकमेकांपेक्षा वेगळी असतात. बोधकथेचा नैतिक असा आहे की मानवांमध्ये त्यांच्या मर्यादित, व्यक्तिनिष्ठ अनुभवावर आधारित परिपूर्ण सत्याचा दावा करण्याची प्रवृत्ती आहे कारण ते इतर लोकांच्या मर्यादित, व्यक्तिनिष्ठ अनुभवांकडे दुर्लक्ष करतात जे तितकेच खरे असू शकतात.[१][२]
ही बोधकथा प्राचीन भारतीय उपखंडात उद्भवली, जिथून ती मोठ्या प्रमाणावर पसरली आहे. बौद्ध ग्रंथ तिथ सुत्त, उडाना ६.४, खुदाका निकाया, [३] या कथेच्या सुरुवातीच्या आवृत्तींपैकी एक आहे. तिथ सुत्त सुमारे c. 500 BCE, बुद्धाच्या जीवनकाळात होती.[४] बोधकथेच्या इतर आवृत्त्यांमध्ये अंधळ्यां एवजी अंधारी रात्र किंवा डोळ्यांवर पट्टी बांधलेली लोक आहे आणी हत्तीएवजी एखादा मोठा पुतळा आहे.
संदर्भ
[संपादन]- ^ E. Bruce Goldstein (2010). Encyclopedia of Perception. SAGE Publications. p. 492. ISBN 978-1-4129-4081-8., Quote: The ancient Hindu parable of the six blind men and the elephant...."
- ^ C.R. Snyder; Carol E. Ford (2013). Coping with Negative Life Events: Clinical and Social Psychological Perspectives. Springer Science. p. 12. ISBN 978-1-4757-9865-4.
- ^ "Ud 6:4 Sectarians (1) (Tittha Sutta)". suttacentral.net. 17 December 2021 रोजी पाहिले.
This site offers a non-sectarian correspondence index of early Buddhist texts in all available language recensions, with multiple translations.
- ^ John D. Ireland (2007). Udana and the Itivuttaka: Two Classics from the Pali Canon. Buddhist Publication Society. pp. 9, 81–84. ISBN 978-955-24-0164-0.