नल

दमयंतीचा पती - पुण्यश्लोक नल राजा हा महाभारतातील (वनपर्व, अध्याय ५३ ते ७८) एक राजा होता. हा उत्तम सारथी होता. राजहंस पक्ष्याबरोबर त्याने दमयंतीला निरोप पाठविला होता. या कथेवर आधारलेले ‘नल-दमयंती आख्यान’ प्रसिद्ध आहे. या कथेवर अनेक भारतीय लेखकांनी पुस्तके लिहिली आहेत. त्यांपैकी काही अशी :-

• नल-दमयंती (हिंदी, जयदयाल गोयन्दका, गीता प्रेस)
• नल दमयंती (मराठी, शकुंतला पुंडे)
• नल-दमयंती स्वयंवर (मराठी काव्य, कवी रघुनाथ पंडित)
• Nala and Damayanti (इंग्रजी, किरीट जोशी)
• Nal & Damyanti (इंग्रजी नाटक)
• Nala Damayanti (इंग्रजी, कॉमिक पुस्तक)

आख्यानाचे मराठी काव्य-रूपांतर मराठी पंतकवी